Opperrabbijn Binyomin Jacobs tijdens een eerdere Chanoeka-viering in Bourtange. Foto: Archief/Harry Tielman
Ondanks de aanslag in Sydney gaat de chanoekaviering in Bourtange donderdag door. Organisator Kees Lavooij roept mensen op om massaal te komen. „Een uitgelezen kans om acte de présence te geven.”
Oud-predikant Kees Lavooij (69) is sinds vorig jaar voorzitter van de Vereniging Vrienden van de Synagoge Bourtange. Zijn vereniging waakt over de synagoge in het vestingdorp, waar ooit een levendige Joodse gemeenschap was, en organiseert al tientallen jaren feesten zoals Chanoeka.
De chanoekaviering donderdag om 16.30 uur op het plein in Bourtange is het enige openbare Joodse feest in het jaar. Opperrabbijn Binyomin Jacobs en burgemeester Jaap Velema van Westerwolde houden een toespraak. Vorig jaar kwamen meer dan honderd mensen naar de herdenking. Hoe zal dat dit jaar zijn, nu de gruwelijke aanslag in Sydney van afgelopen zondag voor angst en onrust onder Joodse mensen zorgt?
‘Licht ontsteken in de duisternis’
De aanslag schokte Lavooij. „Ik heb er deze week over gedroomd. Het heeft impact. Als dat bij mij al gebeurt, dan spreekt het voor zich dat Joodse mensen hier beslist ook angstig van worden. Sommigen zetten hun kandelaar niet meer bij het raam uit angst. Ik ken ook mensen die huiverig zijn om naar de synagoge in Groningen te gaan.”
De opperrabbijn en de burgemeester staan donderdag bij de aanslag stil, zegt Lavooij. Hij spreekt de wens uit dat mensen massaal langskomen. „Door onze aanwezigheid geven we een antwoord op deze verschrikkelijke gebeurtenis. Het belangrijkste is dat het feest doorgaat. Niet ons terugtrekken in huis, maar juist een licht ontsteken in deze explosie van duisternis. Juist nu moeten we acte de présence geven. Een uitgelezen kans. Ik heb gelukkig veel mensen gesproken die zeiden: nu kom ik al helemaal.”
‘Het antwoord op terrorisme is hoop’
Volgens Lavooij is het door de aanslag alleen maar belangrijker geworden om Joodse mensen te steunen. „Dit is juist een feest van hoop. En hoop ontleent zijn kracht aan het feit dat er zo veel is dat je doet wanhopen. Het is typisch voor terrorisme: angst zaaien. Maar het antwoord daarop is geloof, hoop en liefhebben.”
Lavooij weet niet of extra veiligheidsmaatregelen worden getroffen, maar gaat daar wel vanuit. De gemeente Westerwolde wijst daarvoor naar de politie. Die wil niet bevestigen of de beveiliging wordt opgeschroefd. „Wij zijn bekend met dit evenement, maar we specificeren nooit op wat voor manier we aanwezig zijn”, zegt een politiewoordvoerder.
Ook in de stad Groningen gaat de geplande viering in de synagoge door. „Vanzelfsprekend hebben wij, net als veel anderen, met afschuw naar het nieuws gekeken. Wel zijn wij nog steeds voornemens om woensdag de chanoekaviering door te laten gaan”, zegt secretaris Michael Frank van de Joodse gemeente in Groningen (NIG).
Chanoeka
Het Joodse feest Chanoeka duurt acht dagen. Het ‘feest van de lichtjes’ viert het moment dat de tweede tempel in Jeruzalem in 164 voor Christus opnieuw werd ingewijd na een periode van onderdrukking.