De metselaars Feije Wiersma en Gosse Hoekstra (rechts) hebben noodgedwongen een kort dagje op Ameland, omdat Wagenborg vanwege lage waterstanden een afvaart heeft geschrapt. Op de achtergrond een baggerschip. Foto: Jan Spoelstra
Bijna elke dag vallen afvaarten van en naar Ameland uit. ,,Best lastig dit, als je hier langer aan het werk bent.”
Acht metselaars slenteren maandag op Ameland richting de veerboot van drie uur. ,,Kort dagje”, grinniken Gosse Hoekstra uit Wouterswoude en Feije Wiersma uit Driezum, goedgemutst door de stralende zon. Een jaar of drie doen ze al metselwerk op het eiland. Ze zouden met de snelboot van kwart voor vier terug, maar die bleek ineens volgeboekt. Dat komt doordat Wagenborg de veerdienst van vijf uur en de sneldienst van kwart voor vijf uit de vaart heeft gehaald.
De rederij schrapt momenteel bijna dagelijks in de afvaarten. In overleg met de kapiteins en schippers is de minimale vaardiepte om veiligheidsredenen tot nader order aangescherpt. Als de waterstand tot 1,4 meter beneden NAP zakt, houdt Wagenborg de boot aan de kade.
Wie wil weten of de veer- of snelboot vaart, moet de dienstregeling tot twee dagen tevoren in de gaten houden. Zo vervalt dinsdag de veerdienst van 17.00 uur naar Holwerd en is ook de veerdienst van 18.00 uur naar Ameland geschrapt. Er blijven zeven sneldiensten en zes veerdiensten naar Ameland over.
Onderweg naar ouders van 90 en 91 jaar
Eerder op de dag, iets voor half twaalf, verbaast Ward Offermans (29) zich in Holwerd over een Nobel-proeverij in de veerterminal. ,,Wel lekker, maar op maandagmorgen?!”, lacht hij. Oom Koos Veltman (59) vult aan: ,,Niet nieuw voor ons, hoor. We hebben thuis altijd wel een flesje Amelandse likeur staan.”
Veltman is met zijn neef onderweg naar zijn ouders op Ameland. Eens in de twee weken bezoekt de Amsterdammer het krasse echtpaar van 90 en 91 jaar. Morgen nemen ze de snelboot van kwart voor vier terug. ,,Ja, dan checken we eerst even of die gaat. Vorige keer voer die niet, dan denk je toch even: hmmm, wat nu?! Maar eerlijk, dit hou je niet tegen, het is de natuur. Je past je schema aan de natuur aan.”
Koos Veltman en Ward Offermans op de veerdam op Ameland. Foto: LC
Veltman’s hele familie woont in Amsterdam, maar zijn ouders keerden rond 1990 terug naar Ameland. ,,Dit is van alle tijden. Ik ben een jaar of dertig geleden wel eens met een vriend naar Ameland geweest, dat we er twee uur over deden. Het was misschien een combinatie van wind en super laag tij, maar dat hoort bij een eiland.”
De vaargeul naar Ameland is sinds jaar en dag de bottleneck van de veerverbindingen op de Waddenzee. De waddenbodem op deze route wordt steeds hoger doordat er met vloed meer zand en slib meekomt dan er met eb wordt afgevoerd. Er wordt al geruime tijd dagelijks gebaggerd om de geul bevaarbaar te maken. Van de 5,5 miljoen euro die Rijkswaterstaat jaarlijks uittrekt voor vaargeulonderhoud, gaat er 3,5 miljoen naar het werk op de route naar Ameland. Rijkswaterstaat broedt sinds een paar jaar met de gemeenten Ameland en Noardeast-Fryslân op een constructieve oplossing voor de rest van deze eeuw, een besluit wordt later dit jaar verwacht.
Uitval van afvaarten is van alle tijd
Bij fietsenverhuurder Kiewiet kijken ze niet direct op van de onzekerheid over de afvaarten. ,,Ik werk hier nu acht, negen jaar en ze baggeren elke dag”, zegt een medewerker. Uitval van afvaarten is niks nieuws, stelt hij. ,,Maar nu is het bijna dagelijks, dat valt wel op”, vult zijn collega aan.
Op de veerdam bij Nes leunen drie mannen tegen een reling. Op de achtergrond zijn op de Waddenzee twee baggerschepen druk in de weer. De mannen oriënteren zich op het eiland op een zaagklus over een week of twee, bij de rioolwaterzuivering. ,,Daar komt een zonnepark, dus er moeten wat bomen gekapt worden om schaduw weg te nemen.”
,,De jongens blijven die week op het eiland. Alle dagen heen en weer, dat levert teveel tijdverlies op”, vertelt Bas van Swigchem, directeur van het Leeuwarder bedrijf Grienskip. ,,Voor ons wordt het alleen vrijdagmiddag even opletten, als de laatste ploeg weer naar huis gaat. Best lastig dit, als je hier langer aan het werk bent.”
Feije Wiersma en Gosse Hoekstra raken daaraan gewend. Uiteindelijk zijn de twee niet eerder thuis, want de veerdienst doet er zeventig minuten over in plaats van de gebruikelijke vijftig minuten. De snelboot van kwart voor vier is al in aantocht. ,,Het is niet anders. Voorheen gingen we ‘s ochtends om zeven uur altijd met de watertaxi, maar die hebben ze eruit geflikkerd. Wel jammer, dat beviel toch het beste.”