Als reden voor zijn vertrek gaf Schuiling aan dat hij na zeer intensieve jaren de benodigde energie voor het burgemeesterschap niet meer heeft. Foto: Nienke Maat
Koen Schuiling (65) bereidt zich voor op zijn laatste weken als burgemeester van Groningen. Hij diende woensdag zijn ontslag in, een jaar voor het einde van zijn termijn. „Er wordt veel gevraagd. Zeker in een stad als Groningen.”
Op het bureau liggen stapels met rapporten en andere documenten. Zijn telefoon ligt naast de krant. In de boekenkast boeken over mede-liberalen Thorbecke en Churchill. Nog anderhalve maand is dit de werkkamer van Koen Schuiling (65) en dan slaat hij de laatste bladzijde van zijn eigen boek als burgemeester van Groningen om.
De nu nog burgervader zit aan een grote ronde tafel in het midden van zijn kamer. Hij oogt somber. Hier zit niet iemand bij wie een last van de schouders valt. Het vertrek als burgemeester van Groningen valt hem zwaar, al zegt hij dat niet met zoveel woorden. Hij praat sowieso niet graag over zichzelf, maar dat moet ie nu wel.
Een enkele keer verschijnt er toch een glimlach. Als hij niet kan kiezen tussen zijn mooiste herinneringen, want dat zijn er te veel, en als hij zegt hoe hij het nieuws vertelde aan zijn collega’s. Een klassiek slechtnieuwsgesprek: „Ik heb geleerd dat je de kern van de boodschap meteen moet vertellen, dus dat heb ik gedaan.”
‘Heb ik voldoende energie?’
Het besluit om te stoppen kwam deze zomer, vertelt Schuiling. Maar niet op één moment, het groeide.
Koen Schuiling vertrekt op 23 oktober als burgemeester van Groningen. Foto: Nienke Maat
„In Groningen spelen grote projecten”, vertelt hij. Hij somt op: „Kardinge, woningbouw op Suikerzijde, cultuur, Martiniplaza. Maar we hebben ook Nij Begun en de asielproblematiek. Elk dossier vereist veel aandacht. Daar moet ik energie voor vrijmaken, want ze zijn ongelofelijk belangrijk voor de regio. Ik heb mezelf voorgehouden: heb ik voldoende energie om daar volledig in te gaan?”
Het antwoord luidt: nee. „Ik wil het moment voor zijn dat anderen twijfels gaan uiten.”
Balans werk-privé is zoek
De hoeveelheid werk als burgemeester van Groningen maakt dat het ontbreekt aan een balans tussen werk en privé. De balans is niet eens per se scheef, er lijkt überhaupt geen ruimte voor privé. „Dat hoor je ook van andere burgemeesters. Het is gewoon veel. Het moet allemaal wel een beetje te doen zijn.” Al nuanceert Schuiling dat meteen door te zeggen dat hij het ook vijf jaar wél heeft gedaan.
„Maar er komen soms ook persoonlijke zaken uit je omgeving bij”, vertelt hij. „Dat kan bijvoorbeeld de ziekte zijn van iemand, waarbij ik eigenlijk geen tijd heb om daar bij stil te staan. Ik moet weer verder. Dan besef ik: verrek, geef ik dit wel de aandacht die het verdient?”
‘Er wordt veel gevraagd’
In die vijf jaar burgemeesterschap ging Schuiling van crisis naar crisis. De gaswinning, de coronapandemie en de asielproblematiek in Ter Apel, om er maar een paar te noemen. Het hakt erin.
Burgemeester Koen Schuiling kondigde begin september zijn vertrek aan. Foto: Nienke Maat
„Iedere burgemeester heeft met de covid-periode te maken gehad, maar niet iedere burgemeester moet de uitkomsten van de parlementaire enquête naar de gaswinning verder brengen met Nij Begun. Niet iedere burgemeester in het land is bezig met het asielvraagstuk. Dat zijn dingen die niet iedereen ziet, maar die een enorm beslag leggen op de tijd in een week. En daar komt het ‘gewone leven’ op het stadhuis in Groningen bij.”
Hij maakt zich zorgen over de druk die op het openbaar bestuur ligt. „Er wordt veel gevraagd. Zeker in een stad als Groningen.” Schuiling beschrijft hoe er momenten zijn waarop hij eigenlijk meer tijd wil nemen voor reflectie. „We vragen ons continu af of we het goede aan het doen zijn. Maar overkoepelend reflecteren op het werk en wat er omheen speelt, daar heb ik weinig tijd voor.”
Een geweldige tijd
De redenen om ermee te stoppen zijn geen wervende vacaturetekst voor zijn opvolger, erkent hij. „Het is een optelsom van vijf jaar”, legt hij uit. „Als je hier met volle energie aan werkt, wat ik ook heb gedaan, levert het veel op en is het geweldig om te doen. Als je je wilt inzetten voor Groningen, stad én regio en heel Noord-Nederland, dan heb je een geweldige tijd. Maar je moet wel de balans bewaken.”
En een burgemeester van Groningen is er niet alleen voor de stad, benadrukt hij. „Ik lees met buitengewone interesse over de kerk in Woldendorp of de bruggen in Pekela. Je kunt niet denken: dat is mijn pakkie an niet.”
Koen Schuiling licht zijn vertrek als burgemeester van Groningen toe. Foto: Nienke Maat
In zijn ontslagbrief aan de koning schrijft Schuiling dat er bij hem iets is geknakt door de onwil om asielzoekers op te vangen. Hij weigert echter te vingerwijzen. „Ik beperk me tot wat hier met tien Groningse gemeenten gedaan moet worden.” Hij oogt trots op hoe dat is gedaan. Maar het neemt niet weg dat hij zich in de steek gelaten voelt door andere gemeenten en het Rijk.
Wat nu?
Nog zeven weken en dan zit het erop. Wat nu? Hij weet het nog niet, zegt Schuiling. „Ik ga het werk zonder meer missen. Ik ben met hart en ziel aan de regio verbonden, daarom wil ik me ook heel graag blijven inzetten voor Groningen en Groningers. Met iets minder agendadruk en iets meer op de achtergrond. Hoe, daar moet ik nog over nadenken.”