Eddie van Marum, staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Foto: Lina Selg
De NAM heeft in december -onder protest- 916 miljoen euro overgemaakt aan de Nederlandse staat voor de hersteloperatie in Groningen. De juridische gevechten tussen overheid en oliebedrijven gaan dit jaar verder.
De NAM betaalde op 24 december 2024 een rekening van 520 miljoen euro voor de fysieke schade, waardedaling en immateriële schade over het jaar 2023, en een nota van 396 miljoen euro voor de versterkingsoperatie in de tweede helft van 2023.
Dat was een dag nadat de voorzieningenrechter een verzoek van ExxonMobil afwees om de betaling van die rekeningen op te schorten. Volgens de voorzieningenrechter heeft ExxonMobil niet aannemelijk gemaakt dat het bedrijf in onomkeerbare financiële moeilijkheden komt door de betalingen van de NAM. Bovendien behandelt de rechtbank dit jaar nog beroepszaken tegen schadeheffingen over 2020.
Staatssecretaris Eddie van Marum maakte dit maandag bekend in een brief aan de Tweede Kamer. De Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) met als aandeelhouders Shell en ExxonMobil voert al enkele jaren diverse rechtszaken en arbitragezaken tegen de Nederlandse staat over de afwikkeling van de aardgaswinning in Groningen.
Staat spant zaak aan bij rechtbank Antwerpen
ExxonMobil Petroleum Chemical BV, oftewel Exxon Mobil België, is eind vorig jaar een nieuwe arbitragezaak begonnen tegen de Nederlandse staat onder het zogenoemde Energiehandvestverdrag. De Staat is daartegen op 10 januari weer in het geweer gekomen bij de Ondernemingsrechtbank in Antwerpen.
De NAM heeft tot nu toe tegen vrijwel alle heffingen van de staat bezwaar gemaakt. Ook tegen de nota’s over 2023, die de NAM op 24 december wel ,,tijdig en volledig’’ heeft betaald, volgens de staatssecretaris.
In het jaar 2018 sloten de NAM en de overheid een akkoord over de afbouw van de gaswinning in Groningen, maar die winning zou destijds tussen 2028 en 2034 eindigen. Vanwege de toenemende schade besloot de overheid de gaswinning al eerder te stoppen, in 2023. Daardoor zegt de NAM schade te hebben geleden.
De NAM heeft tot het daadwerkelijk stoppen met de gaswinning 343 miljoen euro betaald van de eerder afgesproken 500 miljoen euro. Bovendien zou het oliebedrijf eerder 250 miljoen euro betaald hebben voor de leefbaarheid en economie van Groningen.
Volgens staatssecretaris Van Marum betaalt de overheid zelf nog altijd het grootste deel van de schade en versterking in Groningen, namelijk 73 procent. De uitkomsten van de verschillende procedures tussen de oliebedrijven en de overheid hebben volgens Van Marum geen effect op de inwoners van Groningen.
,,De afhandeling van de schade en versterking van gebouwen vinden onafhankelijk van deze procedures doorgang’’, zegt Van Marum.
