Politie en gemeente Groningen bevestigen dat seksueel grensoverschrijdend gedrag een probleem is het uitgaanscentrum van de stad. Foto: Corné Sparidaens
Het rommelt in de stapnacht van Groningen. Mishandelingen zijn aan de orde van de dag en steekpartijen en schietincidenten wisselen elkaar af, vooral in de tweede helft van de nacht. De veiligheid in de nacht vraagt om maatregelen.
De gemeente Groningen was in de jaren 90 de eerste die de sluitingstijden helemaal vrijliet. Iedereen is daar aan gewend geraakt en de stappers van nu weten niet beter. Kroegen die niet sluiten is wat menig student over de streep trekt om naar Groningen te komen. De universiteit vaart er wel bij.
Maar de laatste tijd gaat het steeds vaker mis in het uitgaansgebied. Stadsblog Sikkom legde met een enquête bloot dat zes op de tien stappers in 2023 zijn aangerand tijdens het uitgaan. Horecaondernemers en uitsmijters noemen het uitgaansgebied in Groningen ‘een tikkende tijdbom’. Een aantal uitsmijters draagt steekwerende vesten en werkt met metaaldetectoren omdat uitgaanspubliek vaker wapens bij zich draagt.
Er is cameratoezicht en de politie is iedere donderdag-, vrijdag- en zaterdagnacht met tien agenten op straat voor het stuk Poelestraat, Peperstraat en Grote Markt/Gelkingestraat. Toch zijn er volop schietpartijen, steekpartijen en mishandelingen. En dan met name van 3.00 uur tot 6.00 uur.
Vraagt om maatregelen
Als zoveel zware incidenten zich concentreren in het tweede deel van de nacht, vraagt dit om maatregelen. Politiechef binnenstad Gerard de Jonge wierp in deze krant op te onderzoeken wat sluitingstijden kunnen bijdragen aan een veiliger nachtleven. In het land zijn er volop steden waar kroegen eerder sluiten.
Te allen tijde open mogen zijn, heeft natuurlijk voordelen. Eén daarvan is dat het uitgaanspubliek kroegen, cafés en clubs verspreid verlaat. Het scheelt een piek om bijvoorbeeld 4.00 uur in de nacht, waarop 20.000 stappers tegelijk naar buiten moeten. Een recept voor geluidsoverlast en agressie.
Het gebrek aan sluitingstijden in Groningen heeft bovendien een aanzuigende werking. De stad is mede hierom door de Britse krant The Guardian geroemd als ultieme feestbestemming. Groningen staat in een lijstje met Sjanghai, Marrakesh, Istanbul en Seoul. Dat is niet alleen goed voor de exposure van de stad, maar ook voor de economie.
De nadelen
Die aanzuigende werking heeft echter ook een keerzijde: vechtpartijen, geluidsoverlast en vandalisme. De gemeente Groningen zit in de maag met de hoge alcoholconsumptie, met name onder studenten. Eén van de bezorgde uitsmijters in de Poelestraat pleitte ook voor minder alcoholgebruik. Een kroeg die geen sluitingstijd heeft, draagt daar niet aan bij. Langer open betekent langer detijd om te drinken.
Een discussie over sluitingstijden is niet uniek voor Groningen. In Breda hebben ze de afgelopen jaren geprobeerd de openingstijden juist te verruimen. Maar er is in Breda amper behoefte om langer open blijven. Later in de nacht zijn vaker knokpartijen, het vraagt meer inzet van de politie, er is personeelstekort bij horeca en beveiligingsbedrijven en de schoonmaakploegen van de gemeente willen om 6.00 uur niet geconfronteerd worden met straalbezopen stappers.
In Eindhoven, de vijfde stad van Nederland, wil de gemeente het nachtleven in de binnenstad bruisender maken door sluitingstijden los te laten. Maar het grote verschil met Groningen is dat ze in Eindhoven venstertijden gaan hanteren: een zaak mag wel zo lang open blijven als gewenst, maar na 2.00 uur of 4.00 uur niemand meer naar binnen laten. Ben je al binnen, dan mag je blijven tot het buiten licht wordt.
Het Eindhovens-model kan concreet bijdragen aan een oplossing voor de problemen in de tweede helft van de Groningse nacht. Geen sluitingstijd, maar na een bepaald tijdstip niemand meer binnen laten. Dat hoeft natuurlijk niet per se al om 2.00 uur te zijn. Zo verlaten stappers de stad nog steeds gespreid, waardoor de kans op incidenten afneemt.
Horeca, gemeente en politie moeten samenwerken
De nacht in Groningen veiliger maken doe je niet met één maatregel. Daar is een samenhangende aanpak van gemeente, horeca en politie voor nodig. Maar een venster- of sluitingstijd kan daar onderdeel van zijn.
Het is wel de vraag of politiek Groningen en de horeca er klaar voor zijn serieus na te denken over het loslaten van de 24/7 horeca. Als je de geluiden mag geloven, nog niet. Menig raadslid is wel eens ver na 3.00 uur te vinden in het uitgaansleven en de horeca houdt vast aan het bekende. Maar zeggen dat vrije openingstijden nu eenmaal horen bij de charme van Groningen, is te makkelijk en een ontkenning van het probleem.
Al meer dan dertig jaar kent de Groningse nachthoreca geen sluitingstijden. Dit beeld is geromantiseerd en maakt Groningen bijzonder. Maar de nacht loopt tegen grenzen aan en de tijd van wegkijken is voorbij. De hoeveelheid en ernst van de incidenten vraagt om elkaars belang te zien en te bedenken of het van 3.00 uur tot 6.00 uur in de nacht nog wel zo fijn is.
