Ze mag dan de oudste van de groep zijn, Annie Tak zingt mee uit volle borst. Foto: Nienke Maat
Annie Tak (90) woont al sinds haar derde in de Oosterparkwijk in Groningen. Zoals in zoveel wijken verdween ook hier de saamhorigheid. Maar eens per week zingen buurtbewoners samen, dansen ze en spelen toneel. Dan verschijnt een glimlach op hun gezicht. ,,Het is een intiem groepje.’’
Annie Tak (90) is net negentig geworden. Het gros van die tijd, 87 jaar maar liefst, woont ze al in haar Oosterparkwijk. Ze kent de buurt als haar broekzak en de buurt kent haar.
Tak is nog van de leeftijd dat ze haar buren zag badderen in het Badhuis aan het Linnaeusplein. Daar woont ze nu ook, in een seniorenwoning.
Ze kan zich nog goed herinneren hoe het vroeger was in de Oosterparkwijk. Een échte volkswijk, waar met nieuwjaar de straten lijken te branden, maar ook een wijk vol ons-kent-ons-gevoel, waar de buren elkaar bij naam kennen, en suiker lenen geen probleem is. Maar is dat nog wel zo?
De saamhorigheid verdween
De wijk verandert. Dat ziet mevrouw Tak ook. De huurwoningen maken plaats voor koopwoningen en waar vroeger FC Groningen speelde staat nu nieuwbouw.
In de Oosterparkwijk gebeurde wat in zoveel wijken gebeurde: de saamhorigheid verdween.
De wijk verandert. Dat ziet mevrouw Tak ook. Foto: Nienke Maat
Want Tak weet het nog goed. De kinderen van de buren speelden altijd op het veldje voor het huis aan de Seringenhof. Als haar buren een boodschap deden, paste Annie op. En niet alleen zij: ,,Iedereen lette op elkaar.” Maar Tak is ook niet van gisteren. ,,Dat zit er nu niet meer in. Je past niet zomaar meer op andermans kinderen.”
Eenzaamheid
Ouderen merken dit ook. Volgens het Ouderenfonds voelt bijna de helft van de mensen boven de 65 zich eenzaam. Ook hebben ouderen - net als de rest van de mensen, trouwens - steeds minder contact met buren, blijkt uit cijfers van CBS.
Collectief Lucy wil dat veranderen en ouderen samenbrengen. Rozan Vergeer werkt bij dit collectief dat project ‘Goudmakers’ heeft opgezet.
Goudmakers probeert eenzaamheid tegen te gaan in Groningse wijken. Vandaag is ook singer-songwriter Lucie Bolhuis Dekker aangehaakt.
T Het nog nooit nog nooit zo donker west, of ‘t wer altied wel weer licht, zingen de Oosterparkers. Foto: Nienke Maat
Ze zingen, spelen toneel, dansen en halen verhalen op. ,,En op een gegeven moment beslissen we welke kant het opgaat.” In Lewenborg maakten de mensen een theatervoorstelling over hun leven in de wijk. ,,Mensen zijn soms verrast hoe professioneel het wordt.’’
En daarom zitten ze nu in het clubgebouw van speeltuinvereniging Ons Belang aan de Zaagmuldersweg. Ook al zo’n overblijfsel uit de tijd van Tak. Toen had de wijk nog drie actieve speeltuinverenigingen.
Uit volle borst
Er staat een barretje, een prijzenkast én een piano. En daaromheen zitten Tak, Vergeer en zeven andere buurtbewoners. Lucie speelt. Ze zingen uit volle borst.
‘T Het nog nooit nog nooit zo donker west…’
Ze mag dan de oudste van de groep zijn, Annie Tak zingt mee, uit volle borst ook al kan ze de tekst niet meelezen vanaf papier. Haar ogen werken misschien niet meer zoals voorheen, haar geheugen werkt nog prima.
‘Of ‘t wer altied wel weer licht.’
'Soms is het ook verdrietig. Ik denk dan: ik heb dan wel een rugzakje, maar ik heb ook veel plezier gehad. Ik ben een gelukkig mens.' Foto: Nienke Maat
Voor en na het zingen is er tijd voor koffie met een wolkje melk voor mevrouw Tak, én een pindakoek. Haar buurvrouw Hennie Wolters (71) haakt aan. ,,Het leuke hiervan is dat je uit je comfortzone bent.” Zo vaak zingt ze niet meer mee met Ede Staal. Ook praten ze veel over vroeger.
Die goeie ouwe tijd
Dan hebben ze het over die goeie ouwe tijd. ,,Maar we delen ook emoties met elkaar”, zegt Hennie. ,,Het is een intiem groepje.” Mevrouw Tak vult haar aan. ,,Soms is het ook verdrietig. Ik denk dan: ik heb dan wel een rugzakje, maar ik heb ook veel plezier gehad. Ik ben een gelukkig mens.”
Tak vertelt over haar man Joop. ,,Ik had een heerlijke man.’’ Ze hielden zo van elkaar, tot hij in 2006 plots overleed. ,,Hij had het aan zijn hart.” En over de zoon van Tak. Hij stierf zes jaar geleden, net als haar man, aan hartfalen.
,,Dan denk je dat je nooit meer kunt lachen. Maar dat slijt. Dan hoor je de vogeltjes fluiten en geniet je toch weer. Wat is een mens toch sterk, dacht ik achteraf.’’
Lucie begint weer. De klanken van Vader Abraham’s ‘Het kleine café aan de haven’ klinken door de zaal. Het zingen begint voorzichtig, wordt snel luider en bij het tweede refrein zitten de buren arm in arm naast elkaar op de stoel. Ze wiegen heen en weer. Ogen beginnen te glinsteren, een glimlach verschijnt.
Over Goudmakers
Theatercollectief LUCY. ontwikkelde project Goudmakers samen met VRIJDAG in de Buurt, Humanitas en Spot om eenzaamheid onder ouderen te voorkomen. Ze strijken neer in een wijk in Groningen en komen een keer per week samen met een groep zestigplussers om theater te maken. De verhalen van buurtbewoners nemen ze daarin mee.
Eerder streek het project neer al neer in andere Groningse wijken. Zo was er in Lewenborg een theatervoorstelling, in Paddepoel een audio-tour en in Ten Boer een luisterfilm.