Stockfoto van een lantaarnpaal die niet brandt in de avond. Foto: Corné Sparidaens
Inwoners in Oost-Groningen ergeren zich aan kapotte straatverlichtingen. De afgelopen jaren neemt het aantal storingen toe, zien ook gemeenten. Bovendien kan het lang duren om weer licht te krijgen. Een oplossing is nog niet in zicht.
Pikkedonker is het ‘s nachts op straat in Nieuwe Pekela. „Het is niet zo dat het licht nog spaarzaam brandt. Na middernacht doet de straatverlichting het niet meer in een groot deel van Pekela”, moppert Grietje Smit-Norder van de partij Samen voor Pekela.
De politicus ergert zich eraan dat de verlichting wéér stuk is en dat het ook nog eens lang duurt voordat het is opgelost. Ze maakt zich zorgen om de veiligheid van inwoners. „Je zou zeggen, dat geeft ‘s nachts niets, want mensen liggen toch op één oor”, maar er zijn ook inwoners die heel vroeg bij straat moeten zijn of erg laat thuiskomen van hun werk, weet ze. „Het brengt de veiligheid in het geding en het speelt al langer.”
Ook op sociale media wordt veel geklaagd. Pekelders sommen zo een hele rits straten op waar het de laatste tijd in de nacht aardduister is. De Ommerlanderweg, Eigenhaardstraat, Kienholt, Lindenlaan, Dennenlaan, Dominee S. Tjadenstraat: ofwel een groot deel van Nieuwe Pekela. Het wordt de gemeente kwalijk genomen.
Pekela staat niet op zichzelf
Maar het is een probleem dat niet alleen in Nieuwe Pekela speelt. Ook Oldambt, Stadskanaal en Veendam worstelen met uitvallende straatverlichting waardoor het op plekken soms zeer donker is.
„Dit is al een paar jaar een probleem”, zegt een woordvoerder van Veendam. „Grote storingen, waarbij hele wijken zonder verlichting zitten, worden wel snel opgelost.” Ook op het gemeentehuis van Oldambt is het onderwerp van gesprek, zegt wethouder Jurrie Nieboer (Partij voor het Noorden). „Wij hebben er in Oldambt last van.”
Dat is vervelend voor inwoners, die zich soms ronduit onveilig voelen als het aardedonker is in een steeg of op plein, zegt Nieboer. Het gevoel van sociale veiligheid krijgt een stevige knauw als het echt donker is. En dat is het zonder straatverlichting.
„De afgelopen periode is een aantal van dat soort gevallen geweest, waarop we extra inzet hebben gepleegd.” Extra inzetten: aandringen bij netwerkbeheerder Enexis om het probleem écht zo snel als mogelijk op te lossen door het bovenaan het prioriteitenlijstje te zetten.
Netwerk is erfenis
Enexis-woordvoerder Franscé Verdeuzeldonk kan zich indenken dat het vervelend is als er geen licht brandt. „Ik vind het ook niet prettig om door een straat te fietsen waar geen licht is.” Enexis heeft het verlichtingsnetwerk ‘geërfd’ van Elektriciteitsbedrijf Groningen en Drenthe, zegt ze. Dat gebeurde rond de eeuwwisseling. „Het is een verouderd netwerk.”
Burgemeester Jaap Kuin van de gemeente Pekela zet het wat steviger aan: „Het is aan het einde van zijn Latijn.” De laatste twee jaar ziet hij de problemen toenemen. „Soms vallen hele stukken in een straat uit.” Het gaat dan niet om ‘even een lampje vervangen’ maar om een complex speurwerk om uit te zoeken waar de schade precies zit.
Grondwater en coating
De laatste jaren is veel in de grond gegraven. Bijvoorbeeld voor de aanleg van glasvezelkabels, hele dorpen werden op de schop genomen. Een belangrijk deel van de problematiek zit daarin, schetst Verdeuzeldonk. „Dan wordt tijdens het graven een kabel geraakt waardoor de beschermingscoating beschadigt.” Daar kan vervolgens vocht de kabel intrekken. „Zeker als er een hoog grondwaterpeil is als het veel heeft geregend, kan dat voor problemen zorgen. En dan gaat het licht uit.”
De storing oplossen is niet altijd van de ene op de andere dag geregeld. Kuin: „Dat duurt soms vier tot vijf weken, zo’n achterstand is er. We kunnen niet afdwingen dat het sneller gaat.” Ook wethouder Nieboer ziet dat herstellen van de stroom soms lang duurt. „Er zijn gevallen waarbij het meer dan twee maanden duurde voordat het licht weer brandde.”
Los van de schade aan het netwerk heeft Enexis ook een personeelstekort. „We hebben gewoon niet genoeg mensen. Eén plus één is twee. En het eerlijke verhaal is dat bij storingen de straatverlichting geen voorrang heeft”, zegt de woordvoerder. Men heeft immers liever dat binnen de koelkast het doet, dan dat buiten het licht brandt.
Er wordt ook niet actief gewerkt aan vernieuwing of vervanging van het netwerk. „Vervangen doen we alleen als op die plek toch al werkzaamheden zijn, zoals een verzwaring van het elektriciteitsnetwerk”, zegt Verdeuzeldonk.
‘Vervanging voor rekening van eigenaar’
Een oplossing voor de terugkerende problemen kan nog wel jaren duren, verwacht burgemeester Kuin van Pekela. Die voelt zich met handen en voeten gebonden.
Terwijl klachten wel bij hem op gemeentehuis binnenkomen, is het netwerk niet van de gemeente. „Daar zijn bij de overname van het energiebedrijf nog rechtszaken over gevoerd.” Volgens hem komt de vervanging dan ook op het bordje van Enexis. „Wij vinden dat het vervangen voor rekening van de eigenaar is.”
‘Kan nog jaren duren’
Bijkomend probleem is volgens Kuin dat door de storingen ook het dimsysteem beschadigd raakt. Dat wordt gebruikt om na middernacht het licht zachter te laten branden. „Daarvan is een boel stuk. Waardoor het alleen aan en uit kan.”
Hoewel het vervelend is, is wethouder Nieboer begripvol richting de eigenaar van het netwerk: „We weten dat Enexis zijn uiterste best doet.” Maar het netwerk is broos, beaamt hij. „Met de minste beweging heb je al problemen. Het is geen onwil van ze om er wat aan te doen. Maar het kan nog wel jaren duren voordat het is opgelost.”
