Oude Pekela vanuit de lucht. Delen van dit gebied zijn volgens het college van Pekela prima geschikt voor nieuwbouw. Foto: Huisman Media
Niet verstedelijken, maar verdorpen: die weg wil de gemeente Pekela inslaan. Als het aan het bestuur ligt, worden wijken minder dicht bebouwd en vindt nieuwbouw plaats in het buitengebied.
De gemeente moet zich richten op waarin ze sterk is, vinden de burgemeester en wethouders. En dat is het dorpse gevoel. Sterker nog, dat mag best een beetje worden versterkt, vinden zij. Anders dan bij verstedelijking, waarin steeds meer huizen op een klein stukje grond worden gebouwd, wil Pekela juist meer ruimte creëren rondom woningen: verdorpen.
De lintbebouwing langs het kanaal heeft een eigen, dorps karakter. Een vijfde van de huizen staat langs het kanaal. Daarnaast zijn er de dorpskernen, de ‘knopen’, die het lint verbinden. De winkelcentra, met daaromheen voorzieningen en sportclubs. In zo’n knoop ligt een aantal oudere wijken, waar dicht op elkaar is gebouwd. Dit zorgt in sommige wijken voor een versteende omgeving, met weinig groen in de straat. En dat moet anders, aldus B en W.
Golvende woningmarkt
Vorige week werd de gemeenteraad bijgepraat over de toekomst van wonen in de gemeente. De komende tien jaar zijn er mogelijk tot tweehonderd nieuwe woningen nodig in Pekela, schat stedenbouwkundige Sascha Schram. Zij deed in opdracht van de gemeente onderzoek naar de toekomst van de woningmarkt. In de tien jaar na 2030 vermindert de woningvraag waarschijnlijk weer.
Hoeveel woningen er onderaan de streep nodig zijn in 2040, is koffiedik kijken, schetst zij. In bijna twintig jaar kan een hoop gebeuren.
De komende jaren worden mogelijk tot tachtig sociale huurwoningen gesloopt. Bijvoorbeeld omdat het lastig en duur is om die te verduurzamen. Die woningen zouden niet (allemaal) opnieuw op dezelfde plek teruggebouwd hoeven worden. En binnen de bestaande bebouwing hoeft in principe geen particuliere nieuwbouw meer plaats te vinden.
Veel groen
Nieuwbouw zou juist in de buitengebieden moeten, in de landelijke omgeving, vindt het college. De bestuurders zien bijvoorbeeld stukken grond aan de oostzijde van het kanaal. De wijken moeten een mengelmoesje worden van allerlei soorten woningen, van sociale huur tot kapitale huizen. Bij voorkeur zijn het niet alleen gezinswoningen, maar ook woningen die geschikt zijn voor zowel ouderen als starters.
In de Brittaniawijk achter de voormalige strokartonfabriek kan een ruim opgezette woonwijk komen en rondom de Compagniewijk een haast bosachtige wijk, die voor de helft uit bomen en water bestaat.
Verder liggen bijvoorbeeld kansen rondom de centrumvernieuwing van Nieuwe Pekela en de zandafgraving bij het natuurrijke gebied bij Heeresmeer. ,,Nieuwe Pekela kun je een enorme impuls geven voor mensen die van water houden. Surfen, vissen, dergelijke dingen’’, ziet burgemeester Jaap Kuin. ,,Hoe verder naar buiten wordt gebouwd, hoe dunner de bebouwing.’’
Bouwen in landelijk buitengebied?
Waar ruimte ontstaat binnen de bebouwde kom kan meer groen komen of mogelijkheden om te bewegen, zoals speel- of beweegtuinen. Ook in en om de beoogde nieuwe wijken moet veel plek zijn voor natuur. ,,De afgelopen twee jaar (corona, red.) zijn ommetjes en bewegen in de openbare ruimte veel belangrijker geworden’’, zegt Kuin. ,,Wandelroutes, mountainbiken een hondje uitlaten: onze plannen passen daar heel goed bij.’’
De provincie Groningen is over het algemeen niet happig op bouwen in het buitengebied, kaart raadslid Jeroen Roorda (PvdA) aan. Maar volgens Kuin is de provincie wel te overtuigen als er een gedegen plan ligt. De gemeenteraad debatteert op 13 december over het plan. Inwoners kunnen inspreken tijdens de vergadering om te zeggen wat ze ervan vinden.
