Plan voor gasfabriek in Pekela gaat wellicht prullenbak in. Liever 2 miljoen euro voor duurzamere woningen

Als de vrijwilligerswerkgroep die zich bezighoudt met het duurzaamheidsproject ‘Pekela geeft Gas’ met deze koerswijziging mee gaat, betekent dit dat er 2 miljoen euro extra aan subsidie beschikbaar komt. Of de hele gemeente van dit raadsvoorstel kan profiteren is nog niet duidelijk. In eerste instantie is alleen Boven Pekela in beeld, maar een aantal politieke partijen waaronder de PVV en PvdA, wil dat ook bijvoorbeeld Nieuwe Pekela kan meeprofiteren.

In het dorp Boven Pekela loopt sinds 2019 het duurzaamheidsproject Pekela geeft Gas en geldt als een van de twintig proeftuinen in Nederland waar werd gezocht naar nieuwe manieren om wijken fors minder afhankelijk te maken van aardgas. De afgelopen tijd is zo’n 10 procent bespaard op gasverbruik in het dorp, meldt het project op de eigen website.

Het Rijk legde 4 miljoen euro neer voor de proeftuin, met als doelstelling dat tenminste 500 van 608 huizen in Boven Pekela werden verduurzaamd. De huizen moeten de helft minder aardgas verbruiken.

Zo’n 2 miljoen euro van de Rijkssubsidie zou worden geïnvesteerd in een nieuwe gasfabriek. Die moet 700.000 kubieke meter gas opleveren volgens de plannen. Een gemiddeld gezin verbruikt volgens Mileucentraal 1200 kuub gas.

De fabriek zou draaien op afvalstromen uit het dorp zelf. Voedselresten zouden via speciale vermalers in het riool komen, dat aangesloten kon worden op een nog te bouwen groengas-brouwerij. Hierin kunnen etensresten en slib vergisten, waardoor gas ontstaat. Dat gas is in theorie bruikbaar voor bijvoorbeeld het verwarmen van huizen.

Onderzoeken naar de mogelijkheden rondom die gasfabriek leverden weinig op, stellen raadsleden vast. Bovendien zijn er nog te weinig huishoudens die subsidie kregen voor de verduurzaming, naar hun mening. Volgens wethouder Reiny Kuiper (PvdA) kwam dat onder meer door corona waardoor huisbezoeken door de vrijwilligers niet altijd mogelijk was.

In een rapportage van de Pekela geeft Gas staat dat 124 huishoudens een advies hebben gekregen en dat bij 23 daarvan inmiddels een hybride warmtepomp is besteld. Een groep van 71 personen heeft nog geen beslissing genomen, maar denkt wel ‘serieus’ aan de aanschaf ervan. Daarnaast zijn inwoners na informatieavonden van Pekela geeft Gas bewuster geworden over hun gasgebruik. Een deel heeft pelletkachels aangeschaft. Dit is niet in de geest van het project, maar zorgt wel voor minder gasverbruik.

In een motie die werd ingediend door de PVV roept de gemeenteraad daarom nu de werkgroep op om het idee van een gasfabriek of variatie daarop te laten varen. Zij verwachten dat inwoners meer profijt van de subsidie hebben als zij die rechtstreeks kunnen investeren in hun woning. Bijvoorbeeld als bijdrage voor zonnepanelen of een (hybride)warmtepomp, maar ook voor isolatie. Bovendien zou de subsidiedrempel verlaagt en het werkgebied uitgebreid kunnen worden. Wethouder Kuiper omarmde het idee.

PVV-voorman Arthur van Dooren: ,,We willen dat de wethouder gaat overleggen met de stuurgroep of er ook meer geld naar andere dorpen kan, zodat ook daar meer mensen kunnen deelnemen aan het project.’’

Alleen GroenLinks stemde niet mee in de motie. ,,In een proeftuin mogen dingen mislukken’’, vindt Erik Schipper. ,,Die stuurgroep heeft voldoende vermogen of een alternatief voor die groengas-fabriek ook haalbaar is. En dat als het niet zo is, dat ze het ook zelf uit de plannen halen.’’ Het eerste doel van het landelijke project is innovatie, benadrukt hij.