Groningen gaat in beroep tegen zoutwinning Heiligerlee. ‘Onduidelijk hoe groot de risico’s zijn’

De provincie Groningen gaat in beroep tegen het besluit om zout- en chemicaliënproducent Nobian nog tien jaar zout te laten winnen bij Heiligerlee.
Minister van Klimaat en Groene Groei (KGG) Sophie Hermans stemde een maand geleden in met het winningsplan Heiligerlee 2025-2035, onder voorwaarde dat Nobian nader onderzoek doet naar manieren om de zoutcavernes veilig af te sluiten en binnen vijf jaar een afsluitplan indient.
De provinciale politiek is in toenemende mate bezorgd over zoutwinning en de daardoor veroorzaakte bodemdaling van enkele millimeters per jaar. Die komt bovenop de bodemdaling door de gaswinning. Groningen dient de inhoudelijke argumenten voor de beroepszaak komende maand in bij de Raad van State.
Onverantwoord om door te gaan
Nobian wil tot en met 2035 zout winnen uit vier van de elf bestaande winningscavernes bij Heiligerlee in de gemeente Oldambt. Daar wordt sinds 1957 zout gewonnen. Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) vindt het onverantwoord door te gaan met winning uit deze cavernes en heeft het ministerie geadviseerd niet in te stemmen met het verzoek. De toezichthouder vindt de huidige situatie beheersbaar en veilig, maar maakt zich zorgen over bodemdaling en mogelijke lekkages op de lange termijn, bijvoorbeeld door scheuren of zelfs sinkholes. Het bedrijf staat al jaren onder verscherpt toezicht van het SodM.
Nobian zelf, de Mijnraad en onderzoeksinstituut TNO stellen dat de cavernes wel veilig ‘hard’ kunnen worden afgesloten zoals in het winningsplan staat beschreven. Volgens Nobian heeft de zoutwinning in het verleden niet geleid tot schade door aardbevingen. Het bedrijf is verplicht bodemtrillingen te meten tot dertig jaar na het beëindigen van de winning. Inwoners kunnen eventuele schade melden bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG).
Risico’s onduidelijk
De minister keurde in oktober ook verlenging van de zoutwinning door Nobian bij het eveneens Oost-Groningse Zuidwending goed. De provincie tekende beroep aan omdat onduidelijk is hoe groot de risico’s zijn van het ‘harde afsluiten’. Volgens de minister is rekening gehouden met de „terechte” zorgen van de provincie over veilige sluiting.
Eerder deze maand tekende het Rijk een intentieverklaring met de regio, die minister Hermans ziet als een „belangrijke mijlpaal richting een toekomstvisie voor het gebied”. Daarnaast wordt gewerkt aan het Zout Onderzoeksprogramma Nederland. Daarin krijgt het afsluiten van cavernes „een stevige plek”, aldus Hermans.
Blij met actie provincie
Harm Vos van Stichting Bewonersbelangen Lanengebied en Zuiderveen, is fel tegen de zoutwinning bij Winschoten. ,,Er zijn nogal wat tegenwerpingen van deskundigen. Wij maken ons zorgen over onze veiligheid. Dat de provincie bezwaar maakt bij de Raad van State is goed. Daar zijn we blij mee.”
Voor de hand ligt dat de omwonenden zelf ook bezwaar aantekenen tegen het besluit van het Rijk om de zoutwinning toe te staan. Vos: ,,We zijn ons aan het beraden. Juridisch de strijd aangaan, is niet zo makkelijk. Een goede advocaat kost veel geld. Andere kwestie is hoe we het doen. Gaan we naar de Raad van State als bewonersbelangen of liften we mee in een ander collectief?”
De bewonersgroep die ongeveer zestig huishoudens telt, gaat er vanuit dat de gemeente Oldambt eveneens bezwaar maakt bij de bestuursrechter. ,,We hopen dat ze dit tijdig doet. Als ze wat willen moeten het volgende week worden ingediend.”
Voor de hand ligt dat de omwonenden zelf ook bezwaar aantekenen tegen het besluit van het Rijk om de zoutwinning toe te staan. Vos: ,,We zijn ons aan het beraden. Juridisch de strijd aangaan, is niet zo makkelijk. Een goede advocaat kost veel geld. Andere kwestie is hoe we het doen. Gaan we naar de Raad van State als bewonersbelangen of liften we mee in een ander collectief?”
De bewonersgroep die ongeveer zestig huishoudens telt, gaat er vanuit dat de gemeente Oldambt eveneens bezwaar maakt bij de bestuursrechter. ,,We hopen dat ze dit tijdig doet. Als ze wat willen moeten het volgende week worden ingediend.”
Volgens Karin Vogd, bestuurslid van Stichting Bewonersbelangen Lanengebied en Zuiderveen, voelt de juridische stap van de provincie Groningen als een opluchting. ,,Het is fijn dat we met onze zorgen niet alleen staan. Als het gaat om een grote ingreep in je gebied, hoop je dat je dezelfde gedachten hebt als de overheid waar je op vertrouwt.”
Vogd wacht nog op de gemeente Oldambt. ,,We staan in nauw contact met het gemeentebestuur. Ook hier denk ik dat de neuzen in dezelfde richting staan en ook de gemeente bezwaar maakt.”











