Frustraties in kabinet en Kamer over zwartrijden en diefstallen rond Ter Apel

Bij controle-acties op het station Emmen zijn de laatste tijd tientallen asielzoekers die zwartrijden gepakt. Minister Mona Keijzer erkende dinsdag in de Tweede Kamercommissie over asielbeleid dat de boetes die zij krijgen, niet worden betaald. Ze is het er helemaal mee eens dat daar iets aan gedaan moet worden. Maar ze zegt tegen ‘wetten en regels’ aan te lopen en daar behoorlijk gefrustreerd over te zijn.

Keijzer: ,,Zwartrijden mag niet. Het aanpakken ervan blijkt weer ingewikkelder dan gedacht.’’ Er is volgens haar een wetswijziging nodig om de boetes die naar Ter Apel worden gestuurd ook daadwerkelijk te laten betalen en zo’n wet kost te veel tijd.

,,We gaan kijken hoe we de boetes dan toch kunnen verhalen.’’ Ze denkt dan aan het vrijwillig laten voorschieten van een boete en de kosten daarvan dan weer verhalen op de leefkosten die de asielzoekers in Ter Apel krijgen.

De boetes worden ook niet betaald doordat de controleurs in de trein de identiteit van de asielzoekers niet mogen vaststellen. Keijzer denkt daarom aan een piketnummer dat toezichthouders ter plekke kunnen bellen. Iemand achter een bureau die wel in het systeem kan kijken, kan dan de identiteit checken.

De minister antwoordde dit op vragen van de VVD en D66 over de overlast rond Ter Apel. VVD-Kamerlid Queeny Rajkowski is ook meegereden met controleurs op de trein Zwolle-Emmen. Ze kwam iemand tegen die al veertig boetes had gekregen, maar nooit betaalde. Ze wees op een proef in Rotterdam waarbij boa’s in het openbaar vervoer toch identiteitschecks uitvoeren. ,,En er schijnt ook wat mogelijk te zijn met identiteitszuilen.’’

D66-Kamerlid Jan Paternotte is onlangs ook in Ter Apel geweest en zei de frustraties bij personeel van het COA en de IND en de ondernemers in Ter Apel te begrijpen. ,,Er is een permanente crisis daar en ik kan de mensen niet kwalijk nemen dat ze er moedeloos van worden.’’

Rajkowski vroeg al meermaals in de kamercommissie om een betere schaderegeling voor de ondernemers in Ter Apel die last hebben van winkeldiefstallen. Volgens Paternotte is het probleem dat die ondernemers te weinig zelf bij de schaderegeling worden betrokken. ,,Het schadefonds wordt hier in Den Haag bedacht en dat werkt niet.’

Keijzer is komende maandag in Ter Apel om met de ondernemers te praten. ,,Er is geen dag dat ik niet met Ter Apel bezig ben’’, zei ze gisteren. Er wordt volgens haar op haar ministerie nu ‘de laatste hand gelegd’ aan een schaderegeling voor de HEMA en Jumbo in Ter Apel. ,,Dat ga ik daar maandag bespreken.’’

In de kamercommissie kwamen verder het Europese migratiepact en de asielnoodwet aan de orde. Die moeten ervoor zorgen dat het aantal asielaanvragers in Ter Apel drastisch daalt. Maar op de korte termijn neemt het aantal juist toe doordat er te weinig doorstroming is naar andere opvang.

De asielnoodwet ligt volgende week voor in de Tweede Kamer waarna hij nog door de Eerste Kamer moet. Het migratiepact gaat later volgend jaar in werking. Maar dan heeft de immigratiedienst IND weer tijd nodig om de nieuwe regels te kunnen uitvoeren, waarschuwden de ministers Keijzer en David van Weel.

Ook het dumpen van mensen in Nederland, die tegengehouden worden als ze over de Duitse grens gaan, kwam aan de orde. Er kan nu eenmaal niet altijd iemand van de politie ingeschakeld worden als er mensen illegaal de grens overgaan en terug worden gezet naar Nederland, stelde Keijzer.

Andersom heeft Nederland ook 490 mensen teruggezet naar Duitsland de laatste tijd, zei ze.