Timmermans was gisteren op bezoek bij het Groninger Gasberaad in Garmerwolde. Foto: Jan Willem van Vliet
Zijn bezoek aan Groningen stond al gepland. Nu het kabinet gevallen is, voelt zijn ronde door de provincie als de aftrap van de verkiezingscampagne, zegt voorman Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA. ,,Ik zal nooit boven de gewone man staan.’’
Meneer Timmermans, het spel is op de wagen. Hoe zorgt u ervoor dat uw partij de grootste wordt?
,,Door te laten zien dat wij ons land met goede mensen en plannen vooruit willen helpen. We staan al twee jaar stil. Ik ben tot aan de verkiezingen het liefst zo min mogelijk in Den Haag en zo veel mogelijk bij mensen in het land. Het is hard nodig om aan Nederland te laten zien dat het over een andere boeg moet.’’
Welke boeg?
,,Met extremen kun je niet regeren. Die beloven de hemel, spelen niets klaar en geven anderen de schuld. Niets van hun ongefundeerde beloftes is waargemaakt. Wij als oppositie staan, misschien met sommige coalitiepartijen, voor de enorme opdracht om onze beloftes waar te maken. Zonder Wilders. Wij houden de deur niet open voor hem, zoals de VVD doet.’’
Ik bedoel: wat zijn volgens u de grootste problemen van Nederland en wat gaat u daaraan doen?
,,Wij willen ervoor zorgen dat mensen fatsoenlijk en betaalbaar kunnen wonen, en dat hun kinderen dat ook kunnen. Dat ze voldoende verdienen om rond te komen, kunnen houden van wie ze willen. Het is op het moment somberte troef over de toekomst, we hebben te maken met kwesties zoals de oorlog, het stikstofprobleem. Heel ingewikkelde problemen, maar ik zie geen enkele reden om bij de pakken neer te zitten. Schouder aan schouder gaan we de problemen oplossen.’’
Timmermans overlegt met het Groninger Gasberaad. Foto: Jan Willem van Vliet
Kunt u iets zeggen over hoe u dat gaat doen? Ik sprak een ondernemer in de bouw en die vreest dat uw klimaatdoelen duur zijn en negatief uitpakken voor zijn sector.
,,Het is juist een kans voor de bouwsector als woningbouwverenigingen investeren in duurzame sociale huurwoningen. De huurders komen te wonen in goede, warme huizen, de bouwsector kan volop aan de slag.’’
Of, om een ander probleem te noemen: wat heeft u burgemeester Velema, die kampt met de overvolle asielopvang in Ter Apel, te bieden?
,,De spreidingswet. Die verdeelt de asielzoekers eerlijk over het land. Verder wil ik benadrukken dat asielzoekers slechts 10 procent van het aantal nieuwkomers in ons land vormen. De anderen zijn arbeidsmigranten en studenten. Ik zou op alle drie groepen willen sturen, want als land kun je niet alles aan. Ik zou deze cijfers zeker niet koppelen aan afkeer van de islam.’’
Wat zou u met de zogeheten lastpakken doen, een klein groepje asielzoekers dat voor grote overlast zorgt?
,,Er is nieuwe Europese regelgeving waardoor deze lastpakken terug naar het land van herkomst moeten. Het overgrote deel van hen heeft geen recht op asiel. Daarover bestaan afspraken met de regeringen van met name Noord-Afrikaanse landen, die de kans groter maken dat terugsturen lukt.’’
Polarisatie is misschien wel het grootste probleem in ons land, met alle geruzie en haat van dien. Ook in Den Haag. Hoe krijgt u het fatsoen terug?
,,Om in voetbaltermen te spreken: hou het oog op de bal, speel niet op de enkels. Ik probeer weg te blijven van persoonlijke aanvallen, ik pak politici aan op wat ze doen. Ik was gewend om hard te botsen met bijvoorbeeld de VVD en daarna dronken we samen koffie. Ik hoop dat die manier terugkeert.’’
Uw naam wordt vaak in een adem genoemd met ‘eng mannetje’, zoals Sigrid Kaag voortdurend als ‘heks’ werd bestempeld. Hoe gaat u daarmee om en hoe keert u het tij?
,,Toen ik in 2023 aan het roer kwam bij GroenLinks-PvdA werd ik meteen de schietschijf van Wilders. Die noemde me ‘Kaag met een baard’. Gisteren nog maakte hij me uit voor antisemiet. Het bracht me in het begin uit m’n evenwicht, nu niet meer. Wel heeft het effect op het land. Laat ik het zo zeggen: ik ben een uitgesproken politicus. Weerstand hoort daarbij. Val me aan op mijn ideeën en plannen, niet op wie ik ben.’’
Hoe bereikt u de groep praktisch opgeleiden en ongediplomeerden?
,,Bijvoorbeeld door ook praktisch opgeleiden op de kieslijst te plaatsen. Niet omdat hoger geschoolden niet opkomen voor de belangen van lager geschoolden, maar omdat ze in gescheiden werelden leven. Iets anders is dat ik deels weet hoe het is om van weinig geld te leven uit de tijd dat mijn ouders net gescheiden waren. Maar hoe het is om daar altijd mee te dealen, met als gevolg dat je eerder ziek bent, eerder doodgaat? Dat ken ik niet. Ik wil de samenleving verder helpen. Ik wil de problemen van grote groepen mensen, van agenten tot apothekersassistenten en ondernemers, oplossen. Wij gaan verder dan de schuld bij asielzoekers te leggen.’’
Past de jas van staatsman u niet beter dan die van de gewone man?
,,Nee. Ik ga niet boven m’n eigen ouders staan, m’n familie. Ik ben de eerste in onze familie die de middelbare school heeft afgemaakt en heeft gestudeerd. Ik kom overal, in de trein, op straat, in het revalidatiecentrum van m’n moeder, langs het voetbalveld en in het stadion. Daarnaast heb ik doorgeleerd, ten dienste van al die mensen.’’
Bent u niet bang dat de verkiezingen te lang op zich laten wachten? In oktober is iedereen alweer vergeten wie de stekker uit het kabinet heeft getrokken.
,,Eén ding weet ik zeker: wat kiezers willen is onzeker. Ik zie het positief: de tijd kan ons helpen om het vertrouwen in ons op te bouwen door in het land te zijn. Vandaag in Groningen, morgen in Friesland, maandag in Eindhoven. En door. En door.’’
