Grote drugsscene onder met name studenten in Groningen. Ze zijn dol op MDMA, xtc, cocaïne en amfetamine

Rioolwater als spiegel van de samenleving. De analyse die de gemeente Groningen liet doen in navolging van vijf grote steden in Nederland, bevestigt het beeld van Groningen als stad waar veel drugs worden gebruikt en drugscriminelen uitstekende handel drijven.

 

Wat cocaïne betreft staat Groningen achter Amsterdam op een tweede plek, gevolgd door Rotterdam. Ook het gebruik van designer- en partydrugs is zeer hoog. Als het gaat om (gedoogde softdrug) cannabis, staat Stad op eenzame hoogte, blijkt uit de waardes van het rioolwater.

Arne van den Bos, docent Toegepaste Psychologie aan de Hanzehogeschool Groningen, is niet verrast door de hoge scores. ,,Groningen is een stad met procentueel heel veel jongeren en vooral onder studenten wordt het gebruik van drugs steeds normaler gevonden.’’

Van den Bos is tevens onderzoeker van het lectorraat Verslavingskunde en Forensische Zorg van het opleidingsinstituut en baseert zich op enquêtes, afgenomen bij studenten in Groningen. ,,Het gebruik is groot. Met name cannabis, MDMA, xtc, cocaïne en amfetamine zijn populair onder studenten.’’

Studenten gebruiken veel meer dan niet-studerende leeftijdgenoten. ,,Ze gaan op kamers, komen in een nieuwe wereld na de middelbare school, los van hun ouders. Daar hoort ook experimenteren bij.’’

Het drugsgebruik is toegenomen, omdat een breed assortiment aan verboden middelen zo gemakkelijk te verkrijgen is. ,,In ieder studentenhuis heeft wel iemand een nummer van een dealer of koerier. Via een app krijg je een menukaart, met aanbiedingen en al. Alsof je de keuze maakt tussen een broodje shoarma of patat. En dan wordt het spul ook nog bij je langsgebracht door iemand op een scootertje. Dan ga je toch ook denken dat het vrij normaal is om drugs te gebruiken. Tien jaar geleden moest je de mensen kennen en het criminele circuit in om aan drugs te komen.’’

De sociale druk om mee te doen is groot. ,,Al snel kan het idee ontstaan dat iedereen gebruikt en dat je er niet bij hoort als je niet meedoet.’’ Maar de werkelijkheid is anders. Uit de vragenlijsten onder studenten blijkt bijvoorbeeld dat 15 procent ooit cocaïne heeft gebruikt. ,,Dat is 1 op de 6. Dat betekent nog altijd 5 op de 6 niet. Die groep vindt het overigens wel heel normaal als anderen wel gebruiken.’’

Een derde tot de helft van alle studenten geeft aan dat ze maandelijks blowt. Naar hoeveelheden wordt niet gevraagd in de onderzoeken.

Hoewel studieprestaties kunnen lijden onder het gebruik, signaleert Van den Bos geen grote problemen. Onderzoek wijst uit dat door drugs niet vaak mensen in het ziekenhuis belanden. ,,Probleem is wel dat drugs een onvoorspelbaar effect kunnen geven. Een kerngezonde jongere kan door een paar lijntjes coke, in combinatie met bijvoorbeeld xtc en alcohol, op de eerste hulp belanden, of nog erger: sterven. Maar dat is heel incidenteel. Daarnaast kunnen drugs ook tot verslavingsproblematiek leiden.’’

Middels colleges en voorlichting wijst de Hanzehogeschool studenten in samenwerking met Verslavingszorg Noord-Nederland (VNN) op de gevaren van drugs. Uitbannen is een utopie. Van den Bos: ,,Het zou natuurlijk mooi zijn als het gebruik naar beneden gaat, maar we zetten vooral in op veilig gebruik. Niet met het vingertje wijzen dus, want autoritair vertellen hoe studenten zich moeten gedragen, werkt niet.’’

Schermen met de ondermijnende drugscriminaliteit die schuilgaat achter het gebruik, heeft ook geen zin, meent Van den Bos. ,,Wel willen we studenten bewustmaken van de wereld achter de productie en de handel.’’

Met het Openbaar Ministerie wordt nagedacht over een project met onder meer een rijdend drugslab dat een inkijkje geeft in het productieproces en de misdaad erachter. ,,Maar niet met de boodschap: neem je dit pilletje, dan ben je medeplichtig aan het in stand houden van die wereld. We geven informatie zonder een oordeel te vellen. Dat moeten studenten zelf doen.’’

Volgens het Trimbos-Instituut, dat onderzoek doet naar geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg, is het te vroeg om te constateren dat Groningen een probleem heeft op het vlak van gezondheid. Het meten van gebruik van (illegale) drugs is een complexe zaak, aldus Laura Smit-Rigter van het kennisinstituut. ,,Gebruikt een grote groep af en toe drugs of gaat het om een kleine groep die veel gebruikt? Dat weten we niet.’’ Voor een compleet beeld is meer informatie nodig. ,,Rioolwateranalyse is wel een mooi startpunt.’’

De gemeente Groningen gaf woensdag bij de presentatie van het rioolwateronderzoek aan dat de uitkomsten overeenkomen met ervaringen van organisaties als de politie, GGD, VNN en WIJ. ‘Onze opvatting dat de uitkomsten zorgwekkend zijn, wordt door alle partijen gedeeld.’’