De stille tocht ter herdenking van de Kristallnacht in Groningen gaat dit jaar niet door. Foto: Archief/Corné Sparidaens
De stille tocht door Groningen ter herdenking van de Kristallnacht wordt dit jaar niet gelopen. Dit vanwege de situatie in het Midden-Oosten.
,,We hebben geen enkele aanwijziging dat er iets zou gaan gebeuren maar we willen geen risico nemen en hebben daarom besloten de tocht, die gepland stond op 5 november, af te gelasten’’, zegt Geert Volders.
Hij is de directeur van de Synagoge aan de Folkingestraat. Die organiseert al vele jaren samen met onder meer de Joodse Gemeente Groningen de herdenking aan de Kristallnacht; de nacht van 9 op 10 november 1938 waarin in Duitsland de nazi’s tal van synagoges en Joodse bezittingen verwoestten en Joden mishandelden en vermoorden.
De herdenking bestaat altijd uit twee delen; eerst de stille tocht van het Waagplein naar de synagoge aan de Folkingestraat. Daarna een lezing in die synagoge, omgeven door poëzie en muziek. De lezing wordt dit jaar gegeven door Manja Pach, die opgroeide ‘tussen de brokstukken van een Joodse familie’ en aan de wieg stond van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork en het Etty Hillesum Centrum in Deventer.
‘Geen demonstratie voor welke kant dan ook’
,De lezing gaat gewoon door’’, benadrukt Volders. ,,Dat is het positieve. De tocht dus niet. Daar doen altijd zeker 80 mensen aan mee en die is ook bedoeld om te herdenken. Het is dus, kijkend naar de situatie in Israël en de Gaza-strook, absoluut geen demonstratie voor welke kant dan ook. Maar het zou zo opgevat kunnen worden en dan zouden zich problemen kunnen voordoen. En nogmaals, dat willen we niet. Vergeet ook niet dat de organisatie in handen is van vrijwilligers. Ook daarom nemen we geen risico.’’
Eerst contact met politie
Onzekerheid is er ook waar het om de viering van Chanoeka in de vesting Bourtange gaat. Die viering is een grote traditie in het dorp en staat dit jaar voor 12 december gepland. ,,We hebben al contact gehad met de politie en kort voor die datum nog eens en bepalen dan of we het door laten gaan’’, zegt Willem Fokkens, voorzitter van de organiserende Vereniging Vrienden van de Synagoge Bourtange. ,,Veel zal daarbij afhangen van hoe de situatie in Israël dan is.‘’
Aan Chanoeka, waarbij de herinwijding van de Tempel van Jeruzalem op de Helleense bezetters in 164 voor Christus wordt gevierd, nemen in Bourtange altijd tientallen mensen deel. Onder hen opperrabbijn Binyomin Jacobs.
Lezing Westerbork afgelast na bedreigingen
In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork is de lezing van komende zondag afgelast. Whahhab Hassoo zou die houden met Emmy Drop. Hassoo heeft laten dat aan zijn adres persoonlijke dreigingen zijn geuit en dat hij daarom niet naar Westerbork komt. ,,En dat betreuren wij uiteraard zeer’’, zegt woordvoerder Joost Tanasale van het Herinneringscentrum. ,,We hebben elke maand een lezing en een afgelasting vanwege dit soort dreigementen is een uitzondering voor ons. De dreigementen waren dus niet aan het Herinneringscentrum gericht.’’