Verkeer bij de grensovergang Bad Nieuweschans kan vanaf maandag vaker worden gecontroleerd. Foto: Huisman Media
Duitsland verscherpt met ingang van maandag de controles aan al haar negen landsgrenzen. Dagblad van het Noorden peilde reacties in Bunde en Bad Nieuweschans.
Het wegverkeer raast deze dinsdagmorgen zonder oponthoud bij de Poort van Groningen de grens over naar Duitsland. Bij de afslag naar de parkeerplaats Bunderneuland staat wel opvallend langs de A7 een auto van de Bundespolizei, maar iemand aanhouden, dat is er niet bij.
In het kantoor van de Bundespolizei heeft perswoordvoerder Ralf Löning een videogesprek met Duitse collega’s. Kort daarvoor heeft hij laten weten niets te mogen zeggen over de aangekondigde verscherpte grenscontroles. ,,Alles wordt centraal aangestuurd vanuit Potsdam bij Berlijn. En alleen vragen per e-mail worden beantwoord.”
Altijd paspoort en ID kaart op zak
Hij adviseert om maandag terug te komen. Misschien is er dan iets te zien van de maatregelen. Voor de Bundespolizei zijn grenscontroles dagelijkse kost. Steekproefsgewijs worden mensen sinds jaar en dag aangehouden. Maar vanaf maandag kan dat alles veranderen. Dus altijd ID-kaart of paspoort op zak als de grens wordt gepasseerd. Ook voor boodschappen net over de grens.
Karel Groen, directeur Eems Dollard Regio (EDR), een Duits Nederlandse samenwerkingsverband van overheden langs beide kanten van de grens, zegt niet te kunnen inschatten hoe de grenscontroles uitpakken. Hij schaart de aangekondigde verscherpte grenscontroles in de categorie ‘spierballentaal’.
,,Het is allemaal koffiedik kijken hoe het uitpakt. Ik denk persoonlijk dat Duitsland vooral de grens met de Oost-Europese landen goed in de gaten gaat houden. Bij ons zal het meevallen, denk ik nu.” Groen is vooral nieuwsgierig hoe Duitsland de nieuwe maatregel denkt op zo’n korte termijn te kunnen invoeren. ,,Ik wens de Bundespolizei heel veel succes.”
Versterking voorde Bundespolizei onzeker
Lange files aan de grens verwacht Groen niet. Hij begrijpt dat Duitsland zijn eigen veiligheid wil beschermen, maar met een beperkte politiecapaciteit wordt dat een enorme klus.
Bij de Bundespolizei grenspost Bad Nieuweschans/Bunde werken dagelijks ongeveer vijftig mensen. Of ze versterking krijgen, hoeveel mensen er dagelijks gecontroleerd gaan worden? Löning doet er het zwijgen toe. Alsof er een militaire operatie voor de deur staat.
Dagelijks passeren bij Bad Nieuweschans ongeveer 11.000 voertuigen de Duitse grens. In Ter Apel gaat het circa om 10.000 vervoersbewegingen en in het veel grotere Bad Bentheim, de doorvoerroute vanaf Amsterdam naar Midden-Duitsland zijn dat er 30.000.
Dat Duitsland verscherpte grenscontroles aankondigt vindt Groen meer een politiek signaal van de regering Olaf Scholz (SPD). Zij staan op verlies en met de volgend jaar te houden landelijke verkiezingen is veiligheid voor de Duitsers een belangrijke thema. Helemaal nu Duitsland is opgeschrikt na enkele terroristische aanslagen.
Bé Tebbes uit Midwolda heeft begrip voor de verscherpte grenscontroles Foto: Huisman Media
Het failliet van de Europese Unie?
Of de Duitse maatregel het failliet van de Europese Unie is? Groen schrikt. ,,Dat zijn grote woorden. Laten we maar afwachten wat de realiteit is. Tussen iets zeggen en realiseren zit een groot verschil.”
Harm Arend Meijer (78), al zijn hele leven woonachtig in Bad Nieuweschans, is sinds het verdrag van Schengen in 1992 eenmaal aangehouden bij de grens. ,,Ik ben een goedlachse, oudere, blanke man en geen crimineel. Natuurlijk heb ik mijn ID-kaart altijd op zak, dus ik vrees niets.”
De meeste inwoners van Bad Nieuweschans maken ook gebruik van de B-weg die het grensdorp met die andere grensdorp Bunde verbindt. ,,Daar stond vroeger nog een klein huisje van waaruit de controles plaatsvonden. Tegenwoordig is het snel doorrijden op de A7. Maar er zijn natuurlijk nog altijd controles. Ook de marechaussee rijdt vaak door het dorp. Dat is prima.”
Hoe in Bunde
In het Duitse grensdorp Bunde is het op deze dinsdagochtend business as usual. Bij de supermarkten doen Duitsers hun boodschappen maar ook heel veel Nederlanders. Nederlanders die zonder oponthoud de grens zijn overgestoken.
Maar dat kan vanaf maandag anders zijn. De Duitse regering heeft aangekondigd dat vanaf dan aan alle grenzen controles worden verscherpt om de kansen te verkleinen dat mensen zonder visum Duitsland binnenkomen. En om de kansen op terrorisme en criminaliteit te verkleinen.
‘Zo hard en streng als vroeger, nee, dat liever niet’
Theo Klinkenborg heeft wel begrip voor dit besluit. Hij is 92 jaar en wandelt met zijn rollator door het centrum van Bunde. ,,Ik heb nog meegemaakt dat er vaste grenscontroles waren’’, vertelt hij. ,,Daar had ik veel mee te maken want ik was schilder en werkte veel in Nederland. Dat ze nu steekproefsgewijs vaker gaan controleren, dat vind ik goed. Zo hard en streng als vroeger controleren, nee, dat moeten ze niet weer doen.’’
Mathilde Bongartz woont ook in Bunde, staat op het punt boodschappen te gaan doen en kan ook begrip opbrengen voor de versterkte grenscontroles. ,,Ja, ik vind dat wel goed. Het kan de veiligheid ten goede komen.’’ Ze stelt dat zo ook bijvoorbeeld de kans groter wordt dat drugs in beslag worden genomen.’’
‘Ze moeten dat bij andere grenzen doen, niet hier’
Een ander geluid komt van Bernhard Köller, 42 jaar en geboren en getogen Bundenaar. ,,Die grenscontroles? Die moeten ze bij andere grenzen intensiveren, in het oosten, in het zuiden. Niet hier, dat heeft geen zin.’’ Hij zegt dat het met name die andere grenzen zijn, die met Oostenrijk en Tsjechië bijvoorbeeld waar mensen zonder visum oversteken. ,,En van terroristische dreiging heb ik hier ook nog nooit iets vernomen.’’
Bé Tebbes uit Midwolda staat op het punt boodschappen bij de Combi supermarkt te gaan. Hij is zonder enige vorm van controle de grens overgereden. ,,Dat de Duitsers weer vaker willen controleren, daar heb ik geen problemen mee’’, zegt hij. ,,Ik begrijp het ook wel.’’
Jilles van der Zee is helemaal vanuit Friesland naar Bunde komen rijden om boodschappen te doen en schudt het hoofd als hij het heeft over de grenscontroles. ,,Ik heb het idee dat het voor de bühne is. Mensen die kwaad willen of ongezien de grens over willen, die kiezen niet de openbare wegen maar andere paden.’’
