Energieproducent RWE heeft een vergunning op grond van de Kernenergiewet aangevraagd voor zijn centrale in de Eemshaven. Dat klinkt alarmerender dan het is.
Het Duitse concern is eigenaar van de in 2015 geopende centrale in de Eemshaven. Een vergunning op grond van de Kernenergiewet aanvragen bij de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) was tot dusver niet nodig, maar dat is recent veranderd. Toezichthouder ANVS heeft RWE inmiddels een ontwerpvergunning toegekend. Die ligt nog tot 2 maart ter inspraak.
‘Vergunning gaat niet over kernenergie maar natuurlijke radioactiviteit in kolen en biomassa’
Maar Groningers die vrezen dat dit een eerste stap is richting de kerncentrale waarvoor de Eemshaven al sinds 1986 is beeld is, kunnen gerust zijn, verzekert RWE-woordvoerder Adriaan van der Maarel. De vergunning heeft niets met kernenergie te maken, maar alles met de aangescherpte overheidsregels voor de controle op de verbrandingsovens.
De steenkool en biomassa die RWE stookt in zijn centrale in de Eemshaven, bevatten van nature minimale hoeveelheden radioactieve stoffen. De concentraties daarvan in de brandstoffen voor de verbrandingsovens, houdt het energieconcern in de gaten met meetapparatuur die eveneens werkt met radioactieve straling. Van het isotoop Cesium-137 om precies te zijn.
,,Die apparatuur geeft een straling af die vergelijkbaar is met die van de röntgencamera bij de tandarts’’, zegt Van der Maarel. ,,Tot dusver was nooit aan de orde dat daarvoor een vergunning nodig was, maar recent hebben we in het overleg met de toezichthouder vastgesteld dat dat inmiddels wel moet. Het is een formele herbevestiging van onze huidige bedrijfsvoering in de Eemshaven.’’
Statenlid schrikt van verstopte mededeling: ‘Ik vind dit wel een dingetje’
Toch schrok Provinciale Statenlid Petra Blink (Groninger Belang) toen ze over de aanvraag las via een officiële bekendmaking van de ANVS, ‘verstopt’ in een lokaal nieuwsblad op het Hogeland. ,,Ik dacht: staat daar nou écht Kernenergiewet?’’ Afgelopen week vroeg ze opheldering bij gedeputeerde Melissa van Hoorn. Die stelt dat de ANVS het bevoegd gezag is, de provincie en de gemeente Het Hogeland hebben formeel geen rol in de kwestie.
Maar of de toezichthouder de regionale overheden nu eigenlijk ook op de hoogte heeft gesteld, is Blink nog niet helemaal duidelijk. ,,Ik vind dat wel een dingetje hoor. Als het gaat over zoiets gevoeligs als kernenergie of radioactiviteit, horen wij dat hier in de regio toch te weten? Ik ga die ontwerpvergunning zeker nog verder bestuderen.’’
Kritische natuur- en milieuorganisaties zien geen reden tot zorg
Toch leidt de nieuwe vergunning bij de immer kritische natuur- en milieuorganisaties niet tot grote zorgen. De Waddenvereniging noch Greenpeace of de Natuur- en Milieufederatie Groningen zien redenen om tegen de aanvraag te ageren, melden woordvoerders.
,,Dit verandert verder niets aan de werking van de centrale en de uitstoot’’, stelt Bas Hollander die namens de Natuur- en Milieufederatie in de ontwerpvergunning is gedoken. ,,Daarin staat dat er geen radioactief afval wordt verwacht. In het verleden zijn er ook geen verhoogde radioactieve waarden vastgesteld.’’
Pluspunt: vergunning regelt ook direct opruimen radioactieve resten in ovens
De NMF-woordvoerder ziet juist wel pluspunten. In de vergunning is ook meteen geregeld hoe RWE op termijn de radioactieve resten opruimt die in de ovens achterblijven bij verbranding van kolen en biomassa.
Voor deze ‘van nature voorkomende radionucliden’ heeft RWE nu een ‘verwijderplan’ opgesteld, beaamt concernwoordvoerder Van der Maarel. ,,Daarvoor moeten we ook geld reserveren voor als de centrale in de verre toekomst aan het eind van zijn levensduur is en moet worden gesloopt.’’
RWE: radioactieve uitstoot via schoorsteen van centrale is uitgesloten
Uitstoot van radioactieve deeltjes via de schoorsteen is uitgesloten, benadrukt de RWE-woordvoerder. De vergunning staat volgens hem dan ook buiten het geschil dat het energieconcern heeft met de provincie over een nieuwe natuurvergunning voor de centrale. Die was nodig omdat RWE in de Eemshaven meer biomassa wil stoken.
De provincie koppelt die vergunning aan de eis dat RWE voortaan continu in de schoorsteen meet hoeveel kwik, zoutzuur en waterstoffluoride de centrale uitstoot in het milieu. Volgens het concern kost het zeker twee jaar om dat voor elkaar te krijgen. In kort geding kreeg RWE vorig jaar gelijk bij de Groningse rechtbank. Die schortte deze voorwaarde voorlopig op. Komende zomer velt ze een definitief oordeel in de beroepszaak van de energieproducent tegen de schoorsteencontrole.
RWE verdubbelt de hoeveelheid biomassa van 15 naar 30 procent van het totaal aan brandstoffen waar de centrale op draait. Naast gas gaat het dus ook om kolen, maar Den Haag wil alle kolencentrales in het land uiterlijk in 2030 sluiten. RWE schakelt daarom nu in fasen om naar biomassa in de Eemshaven.
Schadeclaim van 1,4 miljard tegen staat wegens kolenverbod per 2030
Het concern zegt echter enorme financiële schade te lijden door het komende verbod op steenkool. Vorig jaar diende het een schadeclaim van 1,4 miljard in tegen de Nederlandse staat. Een uitspraak in deze zogeheten arbitragezaak bij het International Centre for Settlement of Investment Disputes laat volgens woordvoerder Van der Maarel nog jaren op zich wachten.
