Het voormalige burgemeestershuis in Middelstum, dat te koop staat voor bijna een half miljoen. Foto: Jan Willem van Vliet
Een villa aan de rand van Middelstum staat te koop voor bijna een half miljoen euro. Het monumentale huis, dat in 1910 werd gebouwd voor de burgemeester, kent een rijke geschiedenis van markante bewoners, in het bijzonder de laatste. ,,Siem was gek op kandelaren, hij had er wel honderd.’’
De Burgemeester van Ankenweg in Middelstum dankt er haar naam aan: het burgemeestershuis dat in 1910 als eerste werd gebouwd. Later volgden andere villa’s, veelal huizen voor welvarende boeren. Niet voor niets heette de laan in de volksmond ‘het golden strikje’.
Maar dat het voormalige burgemeestershuis het pronkstuk is, dat is duidelijk. Wie vanuit het westen Middelstum komt binnenrijden over de Musschengabrug kan niet om de statige villa heen: hooggelegen op een wierde. Rondom strekt zich de groene omgeving.
Het gras voor het pand is pas gemaaid, de tuin goed onderhouden. Een robuuste trap leidt naar de statige voordeur van het huis. Margreeth Switters (80) doet open.
Margreeth Switters (80) kijkt naar buiten door het raam van de woonkamer. Foto: Jan Willem van Vliet
Een geur van lang vervlogen tijden
Ze had 32 jaar een latrelatie met Siem Braakman, die de laatste 45 jaar eigenaar van het burgemeestershuis was en in augustus op 86-jarige leeftijd overleed. ,,Hij wilde wel samenwonen en trouwen, ik niet. Maar ik was hier elk weekend, dus het voelt ook als mijn thuis’’, zegt Switters, zelf woonachtig in Garnwerd.
In het burgemeestershuis lijkt de tijd te hebben stilgestaan. In de studeerkamer staat een oude beeldbuis met een videorecorder. In de keuken is elk object tientallen jaren oud op het afwasmiddel na. Een grote kroonluchter met echte kaarsen siert de woonkamer. En in alle vertrekken hangt dezelfde geur, die herinnert aan lang vervlogen tijden.
De keuken van het huis, waar behalve het afwasmiddel alles tientallen jaren oud is. Foto: Jan Willem van Vliet
‘Siem was dol op dit huis’
Volgens Switters zorgde haar partner goed voor de woning. In de deur van de hal zit authentiek geëtst glas en de eveneens honderdtien jaar oude glas-in-loodramen zijn nog puntgaaf. ,,Siem was dol op dit huis. Hij was overal heel zuinig op’’, zegt ze over haar overleden geliefde. ,,Och, ik heb ergens nog een fotolijst van hem. Waar ligt die foto toch?’’
Behalve Braakman woonden er in de vorige eeuw ook een burgemeester en later een dominee in het huis. Braakman was een ondernemend type: hij was toneelspeler, docent en directeur aan het voortgezet onderwijs, oprichter en eerste hoofdredacteur van hogeschoolkrant HanzeMag en antiekhandelaar. Maar zijn huis bleef bijna een halve eeuw onveranderd.
De kachel moet nog op gang komen, dus Switters ontsteekt enkele kaarsen in de woonkamer. ,,Wat is zo’n huis unheimisch als het koud is, hè. Siem was gek op kandelaren, hij had er wel honderd. Hij had altijd kaarsen aan, ook als hij alleen was. Dat bepaalde de sfeer in dit huis.’’
De eetkamer van de villa, met een piano waar ooit een serre was. Foto: Jan Willem van Vliet
‘We zagen de zon zakken, met een pilsje in de hand’
De kroonluchter was een andere favoriet. ,,Op zijn oude dag sprong hij nog op een stoel om de kaarsen aan te steken’’, zegt Switters. Ze ontbrandt het laatste kaarsje dat nog in de kroonluchter zit.
Dan is de fotolijst terecht. Het portret krijgt een speciaal plekje in de salon. ,,Hij verdient het zo om op de foto te komen. Dan is hij er toch een beetje bij’’, zegt Switters.
Ze deelt talloze dierbare herinneringen aan het huis. ,,In de winter was dat de warme kachel en de kroonluchter aan in de woonkamer, mooie muziek van de platenspeler erbij. En op een zomeravond, op de trap voor het huis samen de zon zien zakken achter de horizon met een pilsje of wijntje in de hand.’’
Margreeth Switters geeft het portret van Siem Braakman een speciaal plekje in de woonkamer. Foto: Jan Willem van Vliet
‘Op deze stoep zou een dominee zijn doodgeschoten’
Op die trap zaten de twee ooit te genieten van het uitzicht toen er een Middelstummer langsliep. ,,Hij zei tegen ons: ‘Jullie zitten op heilige grond.’ In de oorlog zou de dominee op deze stoep zijn doodgeschoten. Ik weet niet of dat klopt, maar dat er een domineesgezin woonde, is zeker.’’
Een van de zonen van die dominee kwam vijftien jaar geleden langs en vertelde aan Braakman waar de rondslingerende spijkers in zijn tuin vandaan kwamen. ,,Die zaten in een enorme kastanje voor-ie werd gekapt. De dominee had planken in de boom gehamerd, zodat zijn kinderen erin konden klimmen en spelen’’, zegt Switters. ,,Het mysterie van de spijkers was eindelijk opgelost.’’
Margreeth Switters op de trap voor de ingang van de voormalige burgemeesterswoning. Foto: Jan Willem van Vliet
‘Hij liep als een ware antiquair door het huis’
Braakman had een grote liefde voor antiek, zegt Switters. ,,In het souterrain leefde hij zich helemaal uit, het stond vol met spullen. Dat staat het trouwens nog steeds’’, vertelt Switters. ,,Hij zette een bordje bij de straat om antiek te verkopen en liep als een ware antiquair door het huis. Iedereen was welkom om binnen te komen.’’
Switters daalt de smalle trap af. Ze heeft geen woord gelogen: de ruimte, die volledig onder het woonhuis doorloopt, staat vol met talloze tafels. Het is een bonte verzameling aan servies.
In het souterrain is een bonte verzameling aan servies en glaswerk opgeslagen. Foto: Jan Willem van Vliet
‘Ik hoop dat er een liefhebber gaat wonen’
De antiekverzameling hoeft een nieuwe eigenaar niet over te nemen, een andere wens heeft Switters wel. ,,Ik hoop dat er een liefhebber gaat wonen die echt van de sfeer van een oud huis houdt.’’ Zo’n groot huis, dan is een gezin met jonge kinderen natuurlijk het leukst. ,,Als ik hier woonde, maakte ik een speelzolder van de vide.’’
Maar het is moeilijk voor haar om afstand te doen van het huis. ,,Ik stimuleer de verkoop ook niet’’, zegt Switters. ,,Ik krijg een brok in mijn keel als ik hier loop. Zoveel herinneringen.’’
De statige trap naar de bovenverdieping. Foto: Jan Willem van Vliet
Met een kaarsendover blust ze de kaars in de kroonluchter. ,,Een laatste eerbetoon aan Siem. Wat mooi symbolisch dat er nog één kaarsje voor hem brandde’’, mijmert Switters als ze even naar de kroonluchter staart.
