Op toer langs windmolens: 'Geniet nog maar even van het uitzicht. Straks is het er niet meer'

Het voelt een beetje als een schoolreisje, maar dan zonder rugzakken vol snoep en pretpark als eindbestemming. Zo’n twintig bestuurders, waaronder statenleden van de provincie Groningen en raadsleden van de gemeente Eemsdelta, stapten woensdagmiddag in een grote witte bus voor een toer door Groningen. Niet om te genieten van de weidse uitzichten en historische kerkjes, maar om te zien hoe het landschap in dit deel van de provincie volstaat met grote windturbines.

Stichting Landschap Oldambt, Stichting Oldambtwindmolenvrij en het Burgerinitiatief Zuidelijke Dorpen Delfzijl hebben de busexcursie door Oost-Groningen georganiseerd om betrokken politici met eigen ogen laten zien hoe het gebied eruitziet waar zij over beslissen. De drie clubs en verschillende dorpsbelangenverenigingen maken zich zorgen over de grote hoeveelheid, de omvang van de windmolens, de horizonvervuiling, de slagschaduw, en de geluidshinder.

De bus rolt even na 15.00 uur van de parkeerplaats voor Theater de Molenberg. De toer gaat van Delfzijl naar Schaapbulten, Meedhuizen, Siddeburen, Meeden, Scheemda, Midwolda, Woldendorp en weer terug naar Delfzijl. De chauffeur manoeuvreert de bus over smalle dorpsweggetjes. Langs het raam glijden boerderijen, schattige huisjes met pompoenen bij de voordeur, rokende schoorstenen en windmolen na windmolen.

,,We zijn niet tegen duurzame energie’’, zegt Mirjam Eelssema van Stichting Oldambtwindmolenvrij. Ze zit achterin de bus en kijkt naar buiten. ,,Maar we willen laten zien dat hier echt mensen wonen.’’

In de buurt van de Kloosterlaan vertelt medeorganisator Cees Stolk hoe hier nog veel meer windmolens komen: zestien turbines voor het project Windpark Delfzijl Zuid Uitbreiding. ,,Geniet nog maar even van het uitzicht’’, zegt hij. ,,Binnenkort is dat er niet meer.’’

Bij Schaapbulten staat Janny Kiewiet samen met een buurvrouw te wachten. Het gehucht met zo’n dertig inwoners ligt iets minder dan 10 kilometer ten zuiden van Eemsdelta, tussen Meedhuizen en Wagenborgen. Windpark Geefsweer staat zo’n beetje bij de inwoners van de streek in de achtertuin. ,,Aan het woord draagvlak hebben wij hier een broertje dood’’, zegt Kiewiet. ,,We hebben geprobeerd de komst van de windmolens aan te vechten. Maar we konden het niet winnen. Nu staan ze er en worden we nog niet eens fatsoenlijk gecompenseerd. In het najaar hebben we last van slagschaduw en we hebben heel het jaar door last van geluid.’’

Statenleden steken hun telefoontjes in de lucht, schieten foto’s en spitsen hun oren. ,,Het waait nu nog niet eens heel hard’’, zegt een van hen. ,,Maar ik hoor het toch al.’’ Een ander vraagt of het altijd zo is als nu. Het antwoord is nee. Vandaag is een milde dag. Kiewiet vertelt hoe de bewoners van alles doen om het geluid te dempen, bijvoorbeeld met dikkere gordijnen of door met het slaapkamerraam dicht te slapen. ,,De gordijnen helpen meteen tegen het licht. ‘s Avonds is het hier net een pretpark met al die rode lampen.’’

Bij Siddeburen houdt de bus opnieuw halt. Deze keer niet om een windmolen te bekijken, maar om gedeputeerde Mirjam Wulfse op te halen. De organisatoren vinden het fijn dat ze erbij is, maar ze hadden het een stuk sympathieker gevonden als ze er vanaf het begin bij was geweest. ,,Dit is de arrogantie van de macht’’, fluistert iemand achterin.

Statenlid Joke Lesman (SP) is onder de indruk van het verhaal van Kiewiet. ,,Ik ben behoorlijk geschrokken.. We horen wel over de plannen, maar we zien ze niet direct. Ik had niet verwacht dat ze zo dichtbij zouden staan. Nu heb ik er voor het eerst een beeld bij en ik heb het geluid gehoord.’’

Dat is precies wat de organisatie hoopt te bereiken. ,,Beslis niet alleen op basis van een papieren werkelijkheid’’, zegt voorzitter Anthon Meijssen van Stichting Oldambtwindmolenvrij. ,,Betrek de burger vroegtijdig bij de plannen en je bent gegarandeerd eerder klaar. Nu moeten we jullie beslissingen via de rechter bestrijden en dat levert vertraging op.’’

Meijssen ageert met zijn stichting al jaren tegen de uitbreiding van Windpark Delfzijl Zuid. De ontwikkelaars werden mede door zijn acties twee keer op de vingers getikt door de Raad van State. Hij is tevreden over de excursie. ,,Ik merk dat mensen die normaal recht tegenover elkaar staan met elkaar praten. Dat is goed.’’

Statenlid Jurgen Elshof (D66) noemt de toer informatief. ,,Zoiets als een burgerpanel moet in te voeren zijn. Ik neem deze ervaring zeker mee naar mijn fractie.’’ Wethouder Hans Ronde van de gemeente Eemsdelta is onder de indruk. ,,Ik kom vaak in het gebied. Maar zo’n verhaal als dat in Schaapsbulten is toch confronterend. Windmolens zijn van een groot nut, maar er wordt een aantal mensen te ernstig mee gedupeerd.’’

Tijdens het rondje zijn vrijwel nergens géén molens te zien. Als de bus terugrijdt richting Delfzijl en de schemering invalt zijn de knipperende lampen goed zichtbaar. ,,Rechts ziet u het onverstoorde landschap van Oldambt’’, zegt Wierenga. ,,Als u nu naar voren kijkt ziet u hoe het er straks uit ziet.’’