De negen ziekenhuizen in Noord-Nederland hebben vele honderden patiënten uit andere regio’s overgenomen. Foto: ANP
De ziekenhuiszorg in Groningen, Drenthe en Friesland is zwaarder getroffen door de coronacrisis dan andere regio’s in Nederland, terwijl er in het Noorden naar verhouding minder coronabesmettingen en –patiënten zijn en waren.
De negen ziekenhuizen in Noord-Nederland hebben gedurende de coronacrisis vele honderden patiënten uit andere regio’s overgenomen, en er liggen nu nog steeds enkele tientallen patiënten uit West- en Zuid-Nederland. Daardoor zijn veel planbare operaties maar ook meer urgente behandelingen uit- of afgesteld.
Omdat er in het Noorden meer kleine ziekenhuizen zijn, komt de extra druk op de zorg wat harder aan. Bovendien zijn er minder zelfstandige behandelklinieken voor veel voorkomende ingrepen, zoals knie- en heupoperaties. Daardoor hebben patiënten die niet ver kunnen reizen ook minder uitwijkmogelijkheden.
Dat blijkt uit cijfers van de Nederlandse Zorgautoriteit, die wekelijks bijhoudt hoe de zorg te lijden heeft van de coronacrisis. Voorzitter Ate van der Zee van het Regionaal Overleg Acute Zorgketen in Noord-Nederland bevestigt de verschillen tussen regio’s, maar noemt het wel aanvaardbaar. ,,We voeren landelijk en binnen de regio continu discussies over hoe we de lasten zo eerlijk mogelijk kunnen verdelen’’, zegt hij.
Beeld: DVHN Infographics
,,Daarbij ontstaan er soms verschillen maar die zijn niet zo ernstig dat ze uit balans zijn. We hebben in het Noorden zeker ons aandeel in de zorg voor covid-patiënten geleverd, en doen dat nog steeds. Dat is een kwestie van solidariteit.’’
Uit de cijfers van de NZa blijkt dat met name in de maanden maart en april van dit jaar veel niet-coronazorg in de ziekenhuizen is uitgesteld; iets meer dan in andere regio’s. ,,Daardoor waren we begin mei ook echt serieus bang dat we in een zwart scenario zouden komen’’, stelt Van der Zee. ,,Gelukkig is dat afgewend. We hebben voor het grootste deel ook kunnen voorkomen dat de FMS-3 zorg is afgeschaald, al hebben sommige ziekenhuizen het wel erg zwaar gehad.’’ Het gaat dan om operaties die per se binnen zes weken moeten gebeuren.
Tijdens de eerste golf in het voorjaar vorig jaar waren er nog erg weinig coronabesmettingen en covid-patiënten afkomstig uit Groningen, Drenthe en Friesland zelf. In de loop van de tweede golf liep het aantal noordelijke patiënten wel fors op. Met name begin dit jaar liepen de noordelijke ziekenhuizen vol met coronapatiënten uit de eigen regio.
Die patiënten zijn steeds door het ROAZ zo eerlijk mogelijk verdeeld over de negen ziekenhuizen. Dat gaat dan om de ziekenhuizen in Sneek, Heerenveen, Drachten, Leeuwarden, Scheemda, Emmen, Assen en het UMCG en Martini in de stad Groningen.
De ziekenhuizen in Stadskanaal, Hoogeveen en Meppel hebben geen coronapatiënten behandeld. Ook andere zorg is met name in Stadskanaal en Hoogeveen voor een groot deel stil komen te liggen. Die ziekenhuizen deden voorheen ook vrij veel geplande operaties, die nu zijn uitgesteld.
De operaties in Hoogeveen zijn pas deze week weer hervat. Stadskanaal ligt nog steeds grotendeels plat.
Van der Zee roemt de samenwerking tussen ziekenhuizen in het Noorden. ,,Als regio mogen we er trots op zijn hoe goed we hebben samengewerkt’’, vindt hij. ,,Omdat de capaciteit in de regio voor de coronacrisis ook al beperkt was, hebben we de pijn zo goed mogelijk verdeeld. Dat is gelukt. We zullen later moeten evalueren of dit ook allemaal goed is gegaan. De komende tijd gaan we ook gezamenlijk plannen maken hoe we de stuwmeren aan uitgestelde zorg de komende tijd gaan wegwerken.’’
De medische stafbesturen van de verschillende ziekenhuizen voeren al tweewekelijks overleg over hoe die uitgestelde zorg weer ingehaald wordt. De NZa gaat het werkwerken van die stuwmeren ook landelijk regisseren.
