Niet op vakantie naar de Provence maar gewoon op reis in de provincie Groningen: 'Normaal is de helft van de gasten Duits. Nu is vrijwel iedereen Nederlands'
Op de smalle wegen die de dorpen in het Groningse ommeland verbinden, fietsen heel wat toeristen met volle fietstassen van de ene naar de andere trekpleister. Hebben Nederlanders de pracht van het Groningse platteland ontdekt? Het lijkt er wel op. Maar de Duitse bezoekers worden gemist.
Het is iets na elven als de eerste bezoekers Museum Wierdenland in Ezinge binnenstappen. Twee dames die wel vaker in de omgeving fietsen, vertellen ze. Museumvrijwilligers Harm Post en Mia Kamminga staan achter de balie en groeten de twee vrouwen hartelijk.
,,Het loopt de laatste tijd lekker door’’, zegt Post. ,,Gemiddeld zo’n 25 tot 30 bezoekers per dag. Dat is voor ons best veel.’’ Museum Wierdenland werd in 1997 opgericht in het voormalige gemeentehuis van Ezinge. In 2008 verhuisde het naar de Van Swinderenweg, aan de rand van het dorp.
Museum Wierdenland in Ezinge. Foto: DVHN
,,Ik denk dat de landelijke reclamespot over de Waddenmusea voor de extra bezoekers zorgt. Dat Winsum vorig jaar is verkozen tot het mooiste dorp, helpt ook enorm.’’ Post denkt dat het drukker is dan voorgaande jaren. Al is het niet helemaal te vergelijken met 2019. ,,Toen hadden we heel grote tentoonstellingen zoals Henk Helmantel en De Ploeg. Dat waren echt kaskrakers.’’
Alex en Astrid uit Purmerend wandelen binnen. ,,We zijn op vakantie in Drenthe, maar we zijn deze kant op gekomen voor de wisseltentoonstelling Hou(t) van Bomen’’, legt Astrid uit. Een paar jaar geleden hebben ze besloten niet meer te vliegen en sindsdien verkennen ze Europa. ,,Maar door corona is dat lastig, dus zijn we op vakantie in eigen land.’’ In Groningen waren ze nog niet eerder geweest.
Door naar de Theefabriek in Houwerzijl
Een paar dorpen verderop ligt Houwerzijl. Antiquariaat Zolderman, een knusse tweedehandsboekhandel en ambachtelijke drukkerij, is open. ,,Vorig jaar juli en augustus was het opvallend druk’’, zegt eigenaar Flora de Jong. ,,Nu is het eigenlijk net als voorgaande jaren. Vrij rustig.’’
Zij verkoopt de boeken, haar man Dick Ronner is drukker. Hij maakt boeken, kaarten en andersoortig drukwerk met de hand. ,,Het seizoen is nog maar net begonnen, dus misschien komt de drukte nog. Het gaat met vlagen. Soms hebben we zo maar zes klanten in de zaak. Dan een uur niets.’’
Boekenwinkel Zolderman in Houwerzijl. Foto: DVHN
Mother Mary, Onthaasten en Namiddag
Bij de Theefabriek Houwerzijl zitten ondanks de grauwe lucht mensen op het terras. Binnen is nog net een tafeltje te krijgen. Stellen en gezinnen genieten van een kop thee met een broodje, scones of een stukje taart. Op de menukaart staan theesmaken als Mother Mary, Onthaasten en Namiddag. Eigenaar Johan Lange heeft geen tijd om te kletsen, maar kan later wel even bellen. ,,Sorry’’, zegt hij aan de telefoon. ,,De lunch is echt een piek.’’
Vorig jaar was de drukste zomer ooit, vertelt hij. ,,We zijn een museum, theeschenkerij, theehandel en een winkel. M’n gevoel zegt dat het dit jaar minstens net zo druk is. Maar dat er wel minder Duitsers en Belgen langskomen.’’
‘Vrijwel iedereen Nederlands’
Toevallig zit er een Duits stel op het terras. ,,We komen elk jaar. Maar er zijn nu wel minder mensen uit Duitsland hier op vakantie’’, zegt Roland. Hij en zijn vrouw Christine komen uit Leer in Ostfriesland. ,,Bij de camping waar onze boot ligt, is normaal de helft van de gasten Duits. Nu is vrijwel iedereen Nederlands.’’
De Theefabriek in Houwerzijl. Foto: DVHN
De kassa van de Theefabriek rinkelt in elk geval. Bezoekers gaan volop naar het museum, kopen souvenirs in de theewinkel en strijken vervolgens neer op het terras. Lange gelooft niet dat Groningers hun eigen provincie meer zijn gaan ontdekken, maar wel dat mensen uit andere hoeken van Nederland Groningen hebben gevonden. Of het een blijvertje is, die drukte? ,,Ik denk dat het uiteindelijk wat meer gaat spreiden. Nu komt iedereen in de zomer omdat ze vrij zijn en in het voorjaar en het najaar niets mochten. Als alles weer normaal is, dan trekken die twee perioden hopelijk ook weer een beetje aan.’’
Helemaal door naar de andere kant van de provincie, naar Camping Zeestrand in Termunterzijl
Een visje eten, het gemaal bekijken en de Boog van Ziel bewonderen: in Termunterzijl aan de andere kant van de provincie is het prima toeven. Voor visrestaurant Westerhof staat een rij, maar bij Camping Zeestrand in Termunterzijl is het rustig. ,,Wij moeten het van de Duitsers hebben’’, zegt eigenaresse Anne van der Molen. ,,En zij mogen niet komen van mevrouw Merkel.’’
De lege camperplaatsen bij Camping Zeestrand in Termunterzijl. Foto: DVHN
De camperplaatsen aan de kant van de dijk zijn leeg. Van Der Molen weet dat er dit weekend wel wat plekken gereserveerd zijn, maar storm loopt het niet.
De vaste gasten die hier een stacaravan hebben, zijn er wel. De kinderen zijn aan het buikglijden op het grote grasveld. ,,Vorig jaar hebben we redelijk gedraaid. Maar dit nekt ons. Zelfs als er nu versoepelingen zouden komen, is het te laat. Dit is het hoogseizoen.’’
‘Slag’ en ‘Klok’ in Heiligerlee
De musea ‘Slag’ en ‘Klok’ aan weerszijden van de Provincialeweg in Heiligerlee worden door toeristen gelukkig wel weer gevonden. Bezoekers komen vooral uit het midden en westen van het land, zegt conservator Joost van Linge. Hij is behalve conservator ook coördinator en conciërge van Museum Slag bij Heiligerlee en het Klokkengieterijmuseum in Heiligerlee. De musea staan tegenover elkaar en worden door vrijwilligers Slag en Klok genoemd.
,,Het voorseizoen en de groepsreizen vielen weg. Heel jammer. Het is niet anders. En we hebben het natuurlijk nog steeds over een bescheiden aantal bezoekers. Toch zijn we tevreden over de individuele bezoekers die wel komen. Gemotiveerde en enthousiaste mensen die bewust kiezen wat ze in Groningen willen zien. Het komt geregeld voor dat mensen ruim voor de opening al buiten staan te wachten’’, zegt Van Linge: ,,Weet je hoe we ook kunnen merken dat bezoekers het leuk vinden? Aan de souvenirs en de boeken die verkocht worden.’’
Conservator Joost van Linge is ook coördinator en conciërge van Museum Slag bij Heiligerlee en het Klokkengieterijmuseum in Heiligerlee. De musea staan tegenover elkaar en worden door vrijwilligers Slag en Klok genoemd. Foto: DVHN
Het zijn vooral mensen van middelbare leeftijd (‘of iets ouder’) die of een arrangement in (Oost-)Groningen hebben geboekt of met een camper zijn gekomen. ,,En die vaak verbaasd zijn hoe mooi het in Groningen is. Sommigen zijn al eerder geweest. Anderen zijn hier voor het eerst, maar geven aan zeker nog een keer terug te willen komen. Deze toeristen hebben Groningen echt ontdekt.’’
Eigenlijk is die trend al voor corona ingezet, verklaart de conservator. ,,Toen de bevingenproblematiek landelijk de aandacht kreeg. Toen merkten we dat er meer en meer mensen van buiten de provincie kwamen.’’