Staatssecretaris Hans Vijlbrief in Kolham, op de dag dat een einde kwam aan de gaswinning in Groningen. Foto: Corné Sparidaens
Mensen kunnen vanaf maandag zes weken lang meedenken met de wet over het inlossen van de ereschuld aan Groningen. Het demissionair kabinet stemde daar vrijdag mee in tijdens de ministerraad. Ook stelde het kabinet de doelen voor de sociale agenda vast.
Het demissionaire kabinet is vastberaden om de ereschuld aan Groningen in te lossen en legt de afspraken daarover vast in de aanstaande ‘Groningenwet’. Daar kunnen mensen vanaf maandag de komende zes weken aan bijdragen via zogeheten internetconsultatie (zie kader). Mochten er goede ideeën tussen zitten, dan neemt het kabinet die over en past het de wet nog aan.
In de wet wordt in elk geval een aantal zaken vastgelegd. Ten eerste stelt het kabinet de komende dertig jaar 250 miljoen euro per jaar aan Groningen beschikbaar om uit de gasellende te komen. Daarnaast kan het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) na het aannemen van de wet alle schade aan huizen tot 60.000 euro voortaan herstellen zonder de oorzaak van de schade te hoeven bekijken. Dat moet vuistdikke rapporten en langlopende procedures voorkomen.
Staat van Groningen
Ook wordt in de wet vastgelegd dat er altijd voldoende geld voor Groningen blijft om schade ruimhartig te vergoeden en alle huizen veilig te maken. Verder wordt bevestigd dat de voortgang van de dertig jaar durende aanpak elk jaar wordt gepubliceerd in de Staat van Groningen, om bij te sturen waar dat nodig is. En de wet legt een structurele samenwerking tussen Rijk, regio en belangenorganisaties vast.
In februari vorig jaar concludeerde de parlementaire enquêtecommissie dat Nederland een ereschuld heeft opgebouwd aan Groningen. Het land profiteerde tientallen jaren van het gas uit het Groningenveld, maar daar stond tegenover dat inwoners van Groningen en Noord-Drenthe te maken kregen met aardbevingen, stress en scheuren in hun huizen.
Flinke kritiek
De overheid kreeg flinke kritiek in het rapport: de belangen van de Groningers waren lang genegeerd. Het kabinet kwam in april vorig jaar met maatregelenpakket Nij Begun om de veroorzaakte ellende op te lossen.
Vrijdag stelde het kabinet daarnaast de doelen van de sociale agenda vast. Van de 250 miljoen euro per jaar is 100 miljoen bedoeld om tien sociale doelen in de regio te behalen. Kwartiermaker Henk Nijboer stelde deze doelen vast nadat hij honderden gesprekken voerde met bewoners, experts, zorgverleners, maatschappelijke instellingen en scholen. De focus van de sociale agenda komt te liggen op de jeugd en op het terugdringen van armoede. Ook wordt voortgebouwd op bestaande lokale initiatieven.
Internetconsultatie
De overheid verzamelt soms meningen en ideeën van burgers over nieuwe wetten en regels voordat ze definitief worden. Dat heet internetconsultatie. Wetsvoorstellen worden uitgelicht als ze belangrijk kunnen zijn voor veel mensen, bijvoorbeeld wanneer een onderwerp op dat moment in de samenleving speelt of omdat ze grote gevolgen hebben voor mensen of bedrijven.