Premier Mark Rutte tijdens zijn werkbezoek aan Groningen, hier bij het Instituut Mijnbouwschade. Foto: ANP/Robin van Lonkhuijsen
Wat deed Mark Rutte woensdag allemaal tijdens zijn werkbezoek aan Groningen? We gingen in de achtervolging op de premier. Vrij letterlijk.
12.00 uur. Instituut Mijnbouwschade, Groningen
Zou dat ‘m zijn? Bij elke auto die langsrijdt, kijken de journalisten voor de hoofdingang van het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) even op. Nee, een Kia Picanto. Vals alarm.
Maandag en dinsdag was Rutte in Brussel. En van donderdag tot zondag zit hij in Washington. Woensdag wacht eerst een tripje naar Groningen. Je zou het met enig gevoel voor cynisme een tussendoortje kunnen noemen.
Zijn werkbezoek staat zoals gebruikelijk in het teken van aardbevingsschade en de gevolgen. Rutte komt hier alleen als het slecht gaat, zei hij eens. Het wordt sinds 2017 zijn zevende bezoek, meldt de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD).
Landelijke journalisten zijn er voor de olifant in de kamer: wordt de gaskraan in Groningen tóch weer opengedraaid? Maar het programma van de premier is strak. Pas aan het eind van de dag is er een persmoment.
Ja, roept de verslaggever van de NOS ineens. En inderdaad, daar komt Rutte aangewandeld. Mapje onder zijn arm, joviaal als altijd. Nee, voor vragen moet je nu nog niet bij hem zijn. Later. Journalist Thomas van Groningen probeert het namens Op1 toch nog even: ,,Goede reis gehad?” Elke quote is er één.
Binnen staat de lunch van het IMG al klaar op tafel. Belegde broodjes, fruit, karnemelk en verse jus. Dan gaan de deuren dicht. Het grote wachten is begonnen.
13.21 uur. Instituut Mijnbouwschade, Groningen
Nu wordt het spannend. De RVD heeft laten weten dat Rutte na zijn bezoek aan het IMG voor een keukentafelgesprek naar ‘een Gronings dorp’ rijdt. De voorlichter meldt dat niet Rutte, maar juist zijn gesprekspartners het op prijs stellen als de locatie geheim blijft.
Dat kan natuurlijk. Maar onwillekeurig gaan de gedachten toch even terug naar een eerder werkbezoek van Rutte, toen hij letterlijk aan het verkeerde adres was in Appingedam. De blunder werd genadeloos vastgelegd door een draaiende camera. Zou een van zijn adviseurs niet hebben gedacht: deze keer liever geen pottenkijkers?
Premier Mark Rutte tijdens de lunch bij het IMG. Foto: ANP/Robin van Lonkhuijsen
Enfin, de chauffeur van Ruttes Audi zit bij de hoofdingang van het IMG klaar voor de start. De motor draait stationair. Onze auto staat hemelsbreed 100 meter verderop. Zullen we toch maar in de achtervolging? Goed voor het verhaal.
Dan komt Rutte naar buiten. Alle journalisten zijn verdwenen. Hij moet alleen even glimlachen voor twee selfies. We rennen naar onze auto, geven gas en zien nog net twee zwarte Audi’s de Stationsweg opdraaien. Hebbes.
13.24 uur. Onderweg naar geheime locatie
Hoe moeilijk kan zo’n achtervolging nou zijn? Ja, er zitten een paar auto’s tussen ons en de premier. Maar we hoeven nu alleen maar een van de Audi’s in de gaten te houden, toch? Vanaf het Hoendiep neemt de laatste zwarte bolide de Ringweg West. Op naar Het Hogeland.
Op de Noordzeeweg rijdt de Audi voor ons op de linkerbaan. Als er net buiten Groningen geritst moet worden, gaat de snelheid fors omhoog. We moeten nu toch een gaatje laten vallen. Daardoor zien we even later wél dat onze prooi op het allerlaatste moment de afslag richting Middelstum neemt. Het is inmiddels wel duidelijk: wij moeten afgeschud worden.
Een kat-en-muisspel in Middelstum volgt. De Audi rijdt even stapvoets en maakt dan weer vaart. Wij volgen, net als twee andere auto’s. Even buiten Middelstum, net voorbij molen De Hoop, is het voorbij met de pret. De Audi stopt. ‘POLITIE’, zien we in het rood op de achterruit.
Wij en twee andere automobilisten - de avontuurlijke collega’s van RTV Noord, uiteraard - worden aan de kant gezet. Twee beveiligers van Rutte stappen uit de Audi. We maken al snel duidelijk dat we geen aanslag op de premier willen plegen. ,,Niet zo hard rijden, hè?”, spreken de beveiligers ons bestraffend toe. We knikken gedwee. Rutte zit in de andere Audi. Hij is toch al gevlogen.
15.41 uur. Theater De Steeg, Groningen
De adrenaline van de achtervolging zakt wat. We gaan alvast terug naar Groningen. Op naar theater De Steeg, de laatste stop van het dagprogramma. Jongeren die meewerkten aan de film gaan hier in gesprek met Rutte.
Premier Mark Rutte tijdens zijn bezoek aan theater De Steeg in Groningen. Foto: ANP/Robin van Lonkhuijsen
Ondertussen is de landelijke pers terug van weggeweest. En kijk aan, daar zijn de collega’s van RTV Noord ook weer. Ze lachen. Logisch. Ze maakten toch nog een rondje in de omgeving van Middelstum en zagen plots Ruttes chauffeur. Die rookte een sjekkie langs de weg. De geheime locatie voor het keukentafelgesprek bleek een boerderij bij Kantens te zijn. Een fraai staaltje onderzoeksjournalistiek.
De collega’s strijken buiten de laatste plooien glad met Ruttes beveiliger die ons staande hield. ,,We hadden jullie ook de vangrail in kunnen rijden”, zegt hij. ,,Wisten wij veel wie jullie waren. Wij zagen alleen een paar auto’s die ons vanaf het IMG schaduwden. Jullie doen jullie werk, wij het onze.”
Zand erover, het is bijna kwart voor vijf. Tijd voor het persmoment. Het antwoord op de belangrijkste vraag (‘Wanneer gaat de gaskraan weer open?) dreunt Rutte geroutineerd op: ,,Alleen in het alleruiterste geval.”
De mensen van het IMG krijgen de complimenten voor hun werk (‘geweldig’), de zorgen over de afwikkeling van de aardbevingsschade worden door Rutte gedeeld (‘schrijnend’) en het gesprek op de geheime locatie doet de premier veel (‘indringend’).
Dan knikt hij nog eens vriendelijk. ‘Hoi!’. Een armzwaai. En weg is Rutte.
Het was een lange middag. De vraag die beklijft: wat zijn we nou eigenlijk wijzer geworden?