IND stuurde per ongeluk verkeerde brief naar derdelanders uit Oekraïne ANP
De Immigratie- en Naturalisatiedienst IND heeft deze week honderden mensen valse hoop gegeven. Zogeheten ‘derdelanders’ die uit Oekraïne zijn gevlucht maar niet de Oekraïense nationaliteit hebben, kregen ten onrechte een brief waarin staat dat ze nog een jaar in Nederland mogen blijven.
Deze groep derdelanders verkeert in grote onzekerheid. Op dit moment vallen zij nog onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming die voor gevluchte Oekraïners geldt. Na 4 maart houdt die regeling voor hen op. Alleen diegenen die in Oekraïne recht hadden op permanent verblijf of zij die een relatie of familieband met een Oekraïner hebben, mogen blijven.
Het gaat landelijk om ongeveer vijfduizend personen. Veel van hen verblijven in gemeentelijke opvanglocaties voor Oekraïners, zoals die in Zuidhorn, waar een aanzienlijk deel van de vluchtelingen niet de Oekraïense nationaliteit heeft. Gemeentes maken zich zorgen over deze groep, omdat het kabinet nog altijd geen plan heeft voor waar deze mensen na 4 maart naartoe moeten.
Iets misgegaan met de adressen
Deze week kregen ongeveer vierhonderd van deze derdelanders een brief van de IND. Een brief waarin stond dat hun recht op verblijf met een jaar werd verlengd. ,,Heel spijtig”, zegt woordvoerder Mijke Bol van de IND. ,,Er is een fout gemaakt. Die brief was bestemd voor mensen met de Oekraïense nationaliteit. Er is iets misgegaan met de adressen. Heel onwenselijk, want zij zitten al in onzekerheid, en dit leidt tot nog meer verwarring. Ze krijgen een excuusbrief.”
In de gemeentelijke opvang in Zuidhorn klonk gejuich toen de brieven aankwamen. Hoe groot de teleurstelling was toen bleek dat de informatie niet klopte is voorstelbaar. ,,Mensen zijn somber over hun situatie. Ze willen er niet over praten”, zegt een jongeman die buiten staat te roken bij de opvang in Zuidhorn. Om de privacy van mensen te beschermen laat de gemeente Westerkwartier geen journalisten binnen.
Zolang het kabinet nog geen duidelijkheid geeft over wat er met deze groep moet gebeuren, wil de gemeente Westerkwartier (waar toevallig relatief veel derdelanders zijn opgevangen) niet ingaan op de kwestie.
Burgemeesters: ga deze groep niet massaal verplaatsen
In het Veiligheidsberaad van donderdag is tussen staatssecretaris en burgemeesters gesproken over de kwestie. Grote zorg is dat deze mensen op straat komen te staan, of dat ze asiel gaan aanvragen en opgevangen moeten worden door het COA - waar weer grote tekorten dreigen.
Burgemeesters hebben in het Veiligheidsberaad gevraagd om deze groep niet massaal van de ene naar de andere plek te sturen, maar de regeling voorlopig te verlengen en dan op individuele basis te kijken waar mensen recht op hebben. De staatssecretaris noemt het een ‘constructief voorstel’, dat hij gaat onderzoeken.
Veel derdelanders zijn in Nederland aan het werk
Uit onderzoek van het CBS naar werkende Oekraïners bleek deze week dat een groot deel van deze derdelanders in Nederland aan het werk is. Van hen heeft 68 procent een baan. Onder de vluchtelingen met de Oekraïense nationaliteit is dat 44 procent.
Bij Hotel Aduard werken meerdere vluchtelingen uit Oekraïne, zowel met als zonder de Oekraïense nationaliteit. ,,We hadden hier een Marokkaanse achter de balie aan het werk”, vertelt eigenaar Jenze Kingma. ,,Zij is net zelf vertrokken. En we hebben een Indiase jongen en zijn Oekraïense vriendin die allebei bij ons werken. We hopen dat hij mag blijven omdat hij een relatie heeft met een Oekraïense, maar hij verkeert al lang in onzekerheid.”
Ook deze jongen kreeg de verkeerde brief van de IND. Collega’s in Aduard hadden hem al uitgebreid gefeliciteerd, maar de onzekerheid duurt voort.
Derdelanders uit Oekraïne
Toen de vluchtelingenstroom vanuit Oekraïne na het uitbreken van de oorlog op gang kwam, vielen alle vluchtelingen in Nederland onder dezelfde ‘Oekraïne-regeling’: de Richtlijn Tijdelijke Bescherming. Die Richtlijn biedt vluchtelingen meer rechten dan reguliere asielzoekers. Zo mogen ze direct na aankomst in Nederland aan het werk.
In de zomer van 2022 bleek dat deze gunstige regeling de instroom van derdelanders vanuit Oekraïne naar Nederland vergrootte. Volgens het kabinet werd er ‘misbruik’ van gemaakt en daarom is de regeling per 19 juli voor vluchtelingen die geen Oekraïens staatsburger zijn, stopgezet. Derdelanders die daarvoor al in Nederland waren, mogen nog tot 4 maart gebruik maken van de regeling.
Alleen diegenen die in Oekraïne recht hadden op permanent verblijf of zij die een relatie of familieband met een Oekraïner hebben, mogen blijven. Anderen moeten terug naar hun land van herkomst of kunnen in Nederland proberen asiel aan te vragen.
