Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) wil volgend jaar veel meer inzetten op herstel in plaats van geld. Sinds de oprichting in juli 2020 heeft het schadeloket in totaal 2,4 miljard euro uitgekeerd aan schadevergoeding.
Deze week presenteerde het IMG een jaarplan voor 2025. De plannen die daarin staan, passen bij de cultuurverandering die het schadeloket in anderhalf jaar tijd heeft doorgemaakt. Zo probeert het IMG tegenwoordig vaker naast bewoners te staan in plaats van discussies over schade voor de rechter uit te vechten, zoals in het verleden wel eens gebeurde.
In februari vorig jaar sprak de parlementaire enquête vernietigende woorden over het IMG: het moest ‘milder, makkelijker en menselijker’. Vaker geld uitkeren zonder onderzoek en bewoners helpen in plaats van moeilijk doen. Het schadeloket moest flink aan de bak en beloofde beterschap.
Het instituut bedacht samen met het ministerie een paar nieuwe regelingen die het voor bewoners makkelijker moesten maken en rolde die stapsgewijs uit. Komend jaar wil het IMG daar de vruchten van plukken.
Vaker kiezen voor een schadevrij huis
Het schadeloket overschreed afgelopen jaar de grens van 2 miljard euro aan schadevergoedingen en maakte onkosten door het doorvoeren van de nieuwe regelingen. Het loket keerde dit jaar ongeveer 500 miljoen euro uit, tegenover ruim 360 miljoen in 2023 en ruim 300 miljoen in 2022. Het IMG wil bewoners vaker stimuleren om hun beschadigde huizen op te knappen in plaats van te kiezen voor een vergoeding. Het instituut heeft dat het belangrijkste speerpunt voor 2025 gemaakt.
,,We willen echt inzetten op een schadevrij huis. Dat is ook verstandig, want als je wel geld incasseert maar vervolgens de schade aan je huis laat zitten, heeft dat uiteindelijk gevolgen voor de waarde als je het op een dag wil verkopen’’, zegt algemeen directeur Ronald Koch van het IMG.
Buurtbarbecue-effect
Het IMG vestigt haar hoop vooral op de regeling ‘Daadwerkelijk Herstel’. Bij die aanpak kijkt het IMG tot 60.000 euro niet meer hoe scheuren zijn ontstaan, maar gaat een aannemer aan de slag om de boel te herstellen. Het IMG betaalt alle kosten, de bewoner houdt de regie.
De maatregel begon op 1 juli dit jaar, maar kwam onder meer door de bouwvak moeizaam op stoom. Niet handig, erkent Koch. ,,We waren met die datum iets te ambitieus, maar inmiddels komt het project van de grond.’’
Zo’n 2500 bewoners hebben op dit moment voorlopig gekozen voor daadwerkelijk herstel. Het IMG belooft voor half 2025 te helpen met een definitieve keuze. Daarna begint het herstel. Het instituut hoopt op een ‘buurtbarbecue-effect’, waarbij deze bewoners hun buren enthousiast maken om ook te kiezen voor herstel. ,,We verwachten volgend jaar meer aanvragen voor daadwerkelijk herstel’’, zegt Koch.
Langslepende dossiers
Het andere grote herstelplan van het IMG is ‘Duurzaam Herstel’. Daarbij pakt het IMG de fundering of het dak van een huis aan om te zorgen dat bepaalde scheuren niet steeds terugkeren. In oktober begon een pilot, maar ook die maatregel moet komend jaar pas echt losbarsten.
In 2025 wil het IMG bovendien extra aandacht geven aan langslepende dossiers in het gebied. Daarbij valt te denken aan boeren met lekkende mestkelders. Daarvan zijn er zo’n 500. Het IMG is met 410 boeren nog in gesprek over een oplossing. Koch: ,,Niemand heeft er belang bij dat sommige dossiers heel lang doorlopen. We willen daar komend jaar een inhaalslag in maken.’’
Langer wachten op aanvullende vergoeding
Naast de inzet op het herstellen van huizen bestaat tegenwoordig de aanvullende vaste vergoeding, een ander groot project waarbij het IMG schadevergoedingen uit het verleden aanvult tot 10.000 euro.
Het IMG kreeg bijna 40.000 voorinschrijvingen en verwacht daarom dat nieuwe aanvragers langer moeten wachten. In plaats van na de zomer van 2025 duurt dat waarschijnlijk zeker tot 2026. Het IMG schat dat in totaal 110.000 mensen voor een aanvullende vergoeding in aanmerking komen.
