De hele picknick houdt de Rus zijn boek onder de arm. Dat boek is zijn kindje, zegt hij, zijn eerstgeborene. Het is opgedragen aan zijn moeder.
De picknick is haastig bij elkaar gegrist in de supermarkt: witte bolletjes, plakken kaas, verse aardbeien, drinkpakjes. Zonder kleedje ligt het eten en drinken in het gras. Iedereen zit er in kleermakerszit omheen en pakt waar ‘ie zin in heeft.
Dansen als kinderen
Eenvoudiger wordt het niet, toch is deze picknick bij de oude kloosterkerk in Ter Apel speciaal. Volwassen mannen dansen als kinderen op het gras, zo blij zijn ze. Ze hebben nog geen uurtje hoeven lopen om hier te komen en zijn in een compleet andere wereld beland. Van de hen vijandige sfeer in het asielzoekerscentrum, naar troostend groen onder hoge bomen bij een sfeervolle, eeuwenoude kerk.
De Rus heet Iurii, heeft felblond haar en draagt een zwarte zonnebril. Hij is queer. Daarom heeft hij zijn land verlaten en daarom wordt hij bedreigd, aangevallen en seksueel geïntimideerd door sommige andere bewoners van het azc. Het geweld dat hij thuis ontvluchtte, bonkt hier weer op de deur van de lhbti+-unit op het COA-terrein.
Vóór de picknick hebben Iurii en andere queer-asielzoekers mij uitgebreid over hun situatie verteld, nu maken ze als vrolijke toeristen foto’s van elkaar. Ze spraken over messen, doodsbedreigingen, neukbewegingen, ingegooide ramen. Daarna liepen we naar de andere kant van Ter Apel: die mooie, historische en vriendelijke.
Iurii lacht om zijn uitbundige lotgenoten en hun grappen in het gras. Zijn boek klemt hij tegen zich aan. Hij zou het zo graag aan iedereen willen laten lezen. Zijn verhaal. Het verhaal dat in Rusland niemand wilde horen, laat staan uitgeven.
Voor het eerst een volwaardig mens
Eenmaal in Nederland voelde hij zich herboren, voor het eerst van zijn leven een volwaardig mens. Totdat hij werd overgeplaatst naar Ter Apel, waar het zo druk is dat meegereisde intolerantie soms de kans krijgt om toe te slaan. Hij wil terug naar Amsterdam, waar hij zich thuis voelde op een asielboot die de Galaxy heet en verliefd werd.
Hoe graag hij ook een schrijver wil zijn, zolang hij een asielzoeker is, ziet niemand hem als iets anders. Zijn verhaal wordt niet gerecenseerd, maar eerst beoordeeld door de Immigratie- en Naturalisatiedienst in Ter Apel. Dan zal Iurii aannemelijk moeten maken dat zijn seksuele geaardheid hem in zijn vaderland in gevaar bracht. Dat is het moment waarop hij wacht.
Tot die tijd blijft het boek, zijn eerstgeborene, stevig onder zijn arm. Als je goed kijkt, zie je op de cover een foto van een gehavend jukbeen met hechtingen erin.