Groot tekort aan wisselwoningen in aardbevingsgebied Groningen. Maar demissionair minister Ollongren gelooft nog steeds dat versterking in 2028 klaar kan zijn
Demissionair minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken, D66) tijdens het debat. Foto: DvhN
In aardbevingsgebied Groningen zijn te weinig wisselwoningen beschikbaar voor inwoners uit die provincie. En Noord-Drenthe hoeft niet te rekenen op enige coulance van het demissionaire kabinet als het gaat om het schrappen van de omgekeerde bewijslast.
Dat bleek woensdag tijdens een debat in de Tweede Kamer over de gaswinning in Groningen. Demissionair minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken, D66) vertelde daar dat er momenteel te weinig tijdelijke huizen zijn voor inwoners van Groningen. Die tijdelijke woningen worden neergezet voor inwoners die voor een poosje uit hun eigen huis moeten vanwege de sloop en nieuwbouw van hun woning.
‘Meer tijdelijke huisvesting nodig’
Ollongren stelt, op basis van het zogeheten meerjarenplan versterking, dat er nu een tekort is aan tijdelijke huizen. ,,Er is echt meer tijdelijke huisvesting nodig”, stelde de demissionair minister, die de Tweede Kamer voorhield dat er over twee jaar 2,5 keer zo veel wisselwoningen bij moeten komen om de versterkingsoperatie in Groningen enigszins te laten lopen. ,,De Nationaal Coördinator Groningen is nu bijvoorbeeld bezig met private aanbieders (...) en andere onorthodoxe maatregelen.”
Het is volgens Ollongren nog steeds het doel om de versterkingsoperatie in 2028 af te ronden. Maar om dat te regelen zijn voldoende wisselwoningen de minimale randvoorwaarde.
De Nationaal Coördinator Groningen (NCG) - verantwoordelijk voor de versterking in Groningen - plaatste ook al de kanttekening dat het vanaf halverwege volgend jaar ‘nog een hele uitdaging zal worden om steeds over voldoende tijdelijke huisvesting te beschikken’. De baas van toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) gaf onlangs in een analyse al de boodschap dat het tempo niet hoog genoeg ligt: ‘2028 zal met dit tempo niet gehaald worden’, waarschuwde Theodor Kockelkoren.
‘Kunt u zich voorstellen hoe bizar dat klinkt?‘
SP-Kamerlid Sandra Beckerman wreef dan ook een belofte van voormalig minister Henk Kamp (VVD) onder Ollongrens neus. Kamp beloofde volgens in 2017 dat de versterking in vijf jaar afgerond zou zijn. Feit is dat van de 26.848 huizen die geïnspecteerd en mogelijk versterkt moeten worden ruim 2000 panden versterkt zijn opgeleverd. ,,Waarom zegt deze demissionair minister dat het kan voor 2028? Kunt u zich überhaupt voorstellen hoe bizar dat klinkt?”
Ollongren snapte de kritiek van Beckerman, maar gaf wel aan dat er sinds 2017 ook veel wel is gebeurd. Zo stipte ze het versneld stoppen met de gaswinning aan. ,,U hoort mij niet zeggen dat het allemaal goed gaat. Maar we hebben wel een ding afgesproken met elkaar: we zetten de bewoner centraal.”
Kamerlid Pieter Grinwis (ChristenUnie) vroeg het zich oprecht af. Hij haalde een casus uit Overschild aan waar fout op fout is gestapeld. ,,Ondanks toezeggingen is er na jarenlang gedoe nog steeds geen oplossing. Daar word ik cynisch van en dan vraag ik mij vertwijfeld af: wat is dit voor bureaucratie? Wat is dit voor overheid?”
Omgekeerde bewijslast
In ieder geval een overheid die zich in het geval van Noord-Drenthe allesbehalve betrouwbaar opstelt, moest CDA’er Agnes Mulder constateren. Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) zette recent een definitieve streep door de omgekeerde bewijslast voor veel Drentse (en ook Zuidoost-Groningse) gedupeerden. Veel Drenten, met name inwoners die vlak bij gasopslag Norg wonen, moeten nu zelf bewijzen dat zij last hebben van aardbevingsschade.
Mulder, zelf uit Assen, vindt het ongelooflijk. En niet uit te leggen. Want was er niet afgesproken dat de inwoners van Drenthe niet de dupe mogen worden van het dichtdraaien van de Groningse gaskraan? ,,En wat gebeurt er? Precies dat. Op dit punt is de overheid minder goed te vertrouwen”, bitste Mulder, die vindt dat Drenthe weer onder het oude regime moet vallen. ,,Juridisch zal het allemaal wel in de haak zijn. Maar het deugt gewoon niet.”
Maar het Drentse Kamerlid kwam van een koude kermis thuis, want demissionair minister Stef Blok (Economische Zaken en Klimaat, VVD) hield de boot ver af. Hij wees erop dat het IMG de omgekeerde bewijslast heeft teruggedraaid, niet hij. ,,Ik ga niet over het IMG”, zei Blok droog. ,,Het IMG is onafhankelijk. Als je het als Tweede Kamer anders wilt, dan moet je een wetsvoorstel doen.” Inwoners van Noord-Drenthe kunnen zich melden bij de Commissie Mijnbouwschade, maar veel hoop gaf de bewindspersoon de inwoners niet. ,,Ik acht de kans van slagen klein.”
Gaswinning Waddengebied
Een meerderheid in de Tweede Kamer wil in de wet een haakje proberen te vinden om de plannen om naar gas te boren in de Waddenzee, het grootste natuurgebied van Nederland, te keren. Maar op hulp van demissionair minister Stef Blok (Economische Zaken en Klimaat) hoeven ze niet te rekenen. PvdA, SP, GroenLinks, PvdD, D66 en CDA hopen op ruimte in de jurisprudentie die bij een eventuele rechtsgang van gasmaatschappij en vergunningaanvrager NAM kan standhouden. Daarbij wordt gekeken naar de Wet natuurbescherming die bij een eventuele zaak boven de Mijnbouwwet zou moeten worden geplaatst door een rechter. Blok zei dat hij zelf weinig anders kan dan de vergunningaanvraag van de NAM te accepteren.
