Gronings onderzoek: naast diabetes, hartfalen en overgewicht werkt 'wondermiddel' Ozempic ook tegen nierschade

Patiënten met overgewicht en chronische nierschade die Ozempic gebruiken hebben minder eiwitten in hun urine, minder ontstekingen in de nieren en een lagere bloeddruk. Dit is de uitkomst van internationaal onderzoek onder leiding van klinisch farmacoloog Hiddo Lambers Heersprink van het UMCG, dat net is gepubliceerd in Nature Medicine, een zeer vooraanstaand medisch-wetenschappelijk medium.

Het is voor het eerst dat is aangetoond dat Ozempic ook werkt voor patiënten met chronische nierschade. Voor de patiëntgroep is de doorbraak ,,zeer belangrijk”, aldus Lambers Heersprink vanuit San Diego (Californië). Daar heeft hij vrijdag de resultaten van zijn onderzoek gepresenteerd aan collega’s op het jaarcongres van American Society of Nephrology . ,,Ongeveer 50 procent van de nierpatiënten heeft obesitas, dus de resultaten zijn van belang voor een heel grote groep nierpatiënten.”

Hiermee komt er nog een patiëntgroep bij die hoop mag koesteren op verbetering dankzij Ozempic, wat de merknaam is van semaglutide. Het diabetesmedicijn is het afgelopen jaar wereldberoemd geworden als medicijn om mee af te slanken. Het blijkt ook te werken voor mensen met overgewicht en hart- en vaatziekten. Onderzoekers stellen dat het gebruikt kan worden bij een nog hele reeks ziektes die verband houden met hartfalen.

Lambers Heersprink wil het desondanks geen wondermiddel noemen. ,,Ik geloof eigenlijk niet dat er wondermiddelen bestaan”, zegt Lambers Heersprink. ,,We moeten ons realiseren dat dit middel zeer effectief is in het verlagen van het gewicht en voorkomen van complicaties als gevolg van diabetes en overgewicht. Maar er zijn ook bijwerkingen zoals misselijkheid. Gelukkig zien we die bijwerkingen meestal alleen aan het begin van de behandeling en zijn die in veel gevallen na een paar weken weer minder of niet meer aanwezig.”

Het is volgens de klinisch farmacoloog vooral fijn dat er waarschijnlijk een extra effectief middel bijkomt in de aanpak van chronische nierschade. Zijn onderzoek werd uitgevoerd in Canada, Duitsland, Spanje en Nederland. De helft van de 101 deelnemers kreeg 24 weken een injectie met semaglutide en de andere helft met een placebo. Uit de studie bleek dat de hoeveelheid eiwitten in de urine, wat iets zegt over de mate van nierschade, werd verlaagd met meer dan 50 procent.

Verder bleek de ernst van de nierontsteking bij de deelnemers te dalen met 30 procent, de daling van hun bloeddruk even groot te zijn als het effect van een bloeddrukverlagend medicijn en verminderde een belangrijke maat voor hartfalen met meer dan 30 procent. Ook verloren de deelnemers ongeveer 10 procent van hun gewicht.

Er is alle reden om verder onderzoek te doen naar dit middel voor nierpatiënten, zegt Lambers Heersprink. ,,Ik wil graag nagaan of het kan leiden tot minder dialyses of niertransplantaties”, zegt de onderzoeker. ,,Ik wil ook heel graag onderzoeken of dit medicijn ook positief werkt bij patiënten met nierschade zónder overgewicht. Het is door de ongekende populariteit van het middel nu alleen heel moeilijk om aan voldoende van het medicijn te komen om de studies te doen.”