In Harpel (Westerwolde) is door Landschapsbeheer Groningen een aantal weken geleden het eerste kunstnest voor ransuilen geplaatst. Foto: Landschapsbeheer Groningen
Het gaat goed met de ransuil in Groningen; de ‘uil met de pluimpjes’ kende in 2019 een goed broedseizoen. Om de ransuil in onze regio perspectief te bieden plaatst Landschapsbeheer Groningen tachtig kunstnesten.
Met wat goede wil mogen we de ransuil onze Groninger uil noemen. Hun favoriete leefomgeving, een groen (boeren)erf omgeven door open ruimte, het agrarisch cultuurlandschap, is in Groningen en Drenthe immers ruim voorhanden.
In Nederland halveerde de populatie ransuilen de afgelopen dertig jaar. Op de lijst Groninger soorten en leefgebieden valt de vogel in categorie 4: de trend is negatief en er gebeurt te weinig om het tij te keren.
Aanleiding voor Landschapsbeheer Groningen om samen met de provincie en de Werkgroep Ransuilen in Groningen, eind februari veertig nestmanden voor deze uilen in de gemeenten Westerkwartier, Oldambt en Westerwolde te plaatsen. Voor deze proef is bewust gekozen voor biotopen op zand, veen en klei.
Ransuilen zijn een beetje sneue vogels, in die zin dat ze zelf geen nesten bouwen. Waar bosuilen gebruikmaken van natuurlijke holtes in stammen en kerk- en steenuilen gemakkelijk nestelen in door de mens gemaakte broedkasten, is de ransuil afhankelijk van tweedehands huisvestiging.
,,Ransuilen gebruiken oude kraaien- of eksternesten’’, zegt projectleider Anita Pigmans van Landschapsbeheer Groningen. ,,Kraaien en eksters zijn er steeds minder, terwijl ook nijlganzen er gebruik van maken. Dit soort, uit takjes opgebouwde, nesten vallen vaak na een paar jaar uit elkaar.’’
Om de ransuil tegemoet te komen, plaatst Landschapsbeheer Groningen samen met de Werkgroep Ransuilen in Groningen, rieten manden, dichtgesmeerd met tegellijm en gevuld met turfmolm. De nesten worden eind februari geplaatst, wanneer de ergste winterstormen voorbij zijn en voordat de vogels op zoek gaan naar nestgelegenheid.
De helft van deze kunstnesten wordt voorzien van een ijzeren constructie, een soort dakje, om het nijlganzen onmogelijk te maken het nest te kraken. De nesten worden geplaatst door gebruik te maken van ladders of een professionele klimmer.
Vrijwilligers houden in de gaten hoe en of de nesten gebruikt gaan worden. Zijn er jonge uilen, dan worden die voorzien van een vaste pootring. ,,Met de Werkgroep Ransuilen in Groningen wordt zo informatie over het gedrag en de ontwikkeling van de populatie ransuilen verzameld’’, weet Pigmans.
Landschapsbeheer Groningen plaatst op kosten van de provincie Groningen dit jaar veertig kunstnesten en volgend jaar eenzelfde aantal. ,,We zoeken nog geschikte plekken in de drie genoemde gemeenten’’, aldus Pigmans. Geschikte nestlocaties liggen vaak in de nabijheid van de winterroesten, de plekken waar de uilen samen overwinteren.
Pigmans: ,,Een goede plek voor een ransuil om te broeden ligt in de buurt van open veldjes waar de vogels op muizen kunnen jagen. Dat is de reden waarom we deze uil vaak zien op boerenerven met daaromheen open land. Een boomsingel en een rustige omgeving zijn ook belangrijk.’’
