Fokko 'de Vrek' uit Garnwerd maakt van bezuinigen zijn hobby en deelt tips. 'Er valt nog een wereld te winnen'

Fokko Schepel uit Garnwerd, alias de Vrek, zichzelf ook aanduidend als ’Bespaarder des vaderlands’, heeft van bezuinigen zijn hobby gemaakt. Hoewel hij met zijn vriendin een vrijstaande woning bewoont, heeft hij zijn energiekosten terug weten te brengen tot een luttele tachtig euro per maand. En dat zonder warmtepomp. „Daar wachten we nog even mee. Ze schijnen de komende jaren goedkoper én efficiënter te worden. Ik hoef niet zo nodig vooraan te staan.”

De 59-jarige eigenaar van een koffie- en theewinkel is de vrolijke opvolger van het duo Hanneke van Veen en Rob van Eden, dat in de jaren negentig de Vrekkenkrant oprichtte. De tip ’theezakjes drogen aan de waslijn’ werd legendarisch.

De krant is allang ter ziele. Schepel nam de website over, die verwijst naar zijn eigen platform vrekkenpagina.nl. Daarop een karrenvracht aan bespaartips. Zoals: ’Koffiedik is een prima scrubmiddel. Neem het mee onder de douche en reinig voorhoofd, neus, armen en benen en je wordt weer zacht en glad’. Een andere tip is om per zes ’kleine boodschappen’ de wc eenmaal niet door te trekken. Maar hij komt ook met meer serieuze aanbevelingen om energie te besparen. Onlangs bracht hij er een boekje over uit, zijn tweede.

Net zoals het vrekkenduo Van Veen en Van Eden brengt Schepel zijn boodschap met humor. „Ik vermijd het opgeheven vingertje. Ik geef alleen maar tips. Doe ermee wat je wilt. Als jij liever dagelijks in een restaurant eet, moet jij dat zelf weten. Ik bemoei me niet met andermans leven.”

Toch is dat vaak wat mensen denken. Op de sociale media wisten de haters de Vrek te vinden. „Je wilt niet weten wat een boze reacties ik kreeg. Alsof ik mensen iets wilde afpakken. Ik kreeg woedende verwijten toen ik vertelde jaarlijks 6000 euro uit te sparen en dat we daarmee een mooie cruise gemaakt hadden. Waarom zou dat niet mogen? Daarom ben ik gestopt met Facebook en Twitter. Ik heb helemaal geen zin in narigheid. Ik ben een vrolijk mens en dat hou ik graag zo.”

Er schuilt wel iets van een moralist in Schepel. „Nou, eerder een idealist. Ik hoop íets te kunnen bijdragen aan een betere wereld. Maar laten we niet verzuren. Het moet leuk blijven. Voor mij gaat besparen helemaal vanzelf. Ik check regelmatig via de app mijn dagelijkse energieverbruik. Als ik op een dag een piek zie in het gasverbruik – plotseling zes kuub verbruikt! – dan kan ik nagaan waar dat aan ligt. Ik pak de agenda erbij en zie bijvoorbeeld dat er die dag visite is geweest. Dan hebben we in de woonkamer gezeten en de kachel op 18 graden gezet. Ja, je kunt gasten niet ontvangen met een kamertemperatuur van 15 graden natuurlijk.”

Normaal gesproken staat de kachel laag. Fokko en zijn vriendin verwarmen hun werkkamers met een infrarood kacheltje.

’s Avonds gaat vaak de haard aan (’het hout scharrel ik bij elkaar’), de lichten gaan zoveel mogelijk uit en de kaarsjes aan. „Dat is heel gezellig tv kijken, kan ik je melden. In de bioscoop gaat toch ook het licht uit?”

Zuinigheid is hem met de paplepel ingegoten. Fokko groeide op in de armste straat van de stad Groningen, de Radijsstraat. Zijn moeder was vroeg weduwe en moest voor hem en zijn twee broers zorgen. „Ik weet nog dat ik als kind een half jaar gespaard heb voor een Legohuisje van twintig gulden. Er was geen geld, mijn moeder moest keihard werken om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen. Die ervaringen helpen mij om te beseffen dat dingen niet vanzelfsprekend zijn.”

Zijn vriendin zegt weleens dat hij best wel wat leuks voor zichzelf mag kopen. „Maar wát dan? Ik had een keer 300 euro cash op zak en dacht: nu ga ik de stad in en ga daar wat moois voor kopen. Ik kwam terug met 298 euro. Had ik alleen een bakkie koffie gehaald, haha. Ik kan met weinig toe.”

Overbodige spullen komen er bij de Vrek niet in. „Een wasdroger? Weet je wel hoeveel stroom zo’n ding vreet? Wij hebben een waslijn. Werkt net zo goed. Ja, het duurt even wat langer, jammer dan. Een elektrische sapcentrifuge? Ik heb nog de citruspers die ik op mijn twintigste kreeg toen ik het huis uit ging. Hij doet het nog steeds, ik gebruik hem elke dag.”

Om status geeft hij niet. „Laat dat los, is mijn tip. Status kost geld. Ik vond laatst een overhemd van twintig jaar oud in mijn kast. Prima overhemd, functioneert nog steeds. Net als mijn stokoude werkkoffertje. Waarom een nieuwe kopen? Wij rijden in een eenvoudige bestelauto die ik ook voor mijn werk gebruik. Ik kan je zeggen: hij rijdt ons overal naartoe. Daar gaat het toch om?”

Een stille wens is om ’full time vrek’ te worden. Misschien eerder stoppen met de winkel en dan schrijven, lezingen geven, een stichting opzetten om mensen met een smalle beurs te helpen met verduurzaming van hun woning. „Er valt nog een wereld te winnen.”