Een beeld van voormalige stoomhoutzagerij en rijksmonument Nooit Gedacht in Nieuwe Pekela, gezien vanaf de Doorsneeweg. Foto: DVHN, archief
Erfgoedverenigingen Bond Heemschut is helemaal klaar met de de gemeente Pekela. Die moet nu bekendmaken hoe de oude houtzagerij Nooit Gedacht in Nieuwe Pekela wordt gered. Anders stapt de club samen met Cuijersgenootschap alsnog naar de rechtbank.
Dat zegt Bernard Stikfort, woordvoerder van Bond Heemschut. ,,We willen op zéér korte termijn een gesprek met de burgemeester. Wat ze nu doen is pappen en nathouden.’’ De nood om in te grijpen bij de oude houtzagerij is hoog, zien zij.
De oude stoomhoutzagerij Nooit Gedacht aan de J.F. Stuutstraat en haar inhoud zijn industrieel erfgoed. Het werd gebouwd in 1875. Het type machines in het gebouw zijn een zeldzaamheid in Nederland, daarom geniet de houtzagerij en het complex daaromheen van een monumentale status. Die moet worden beschermd.
Aangifte en handhavingsverzoek
Dat gebeurt echter al decennia niet. Daardoor is de houtzagerij in verval geraakt. Bond Heemschut trok daar de afgelopen jaren meerdere keren over aan de bel, maar de gemeente greep niet in.
Eind vorig jaar dienden de beide erfgoedorganisaties een handhavingsverzoek in. Werd die niet uitgevoerd, dan werd de stap naar de rechter gemaakt. Tegen de eigenaar van de houtzagerij zou aangifte worden gedaan.
Houtzagerij Nooit Gedacht in Nieuwe Pekela in 1997. Foto: Archief DVHN (1997)
,,Wij hebben toen op 13 januari contact gehad om de case te bespreken’’, zegt Stikfort. De gemeente beloofde dat er schot in de zaak zou komen, en regelmatig contact te onderhouden over de voortgang daarvan. Daarop stelden de erfgoedorganisaties hun handhavingsverzoek uit. Tot 1 juni, zegt Stikfort.
Niet op tijd gereageerd
Maar Bond Heemschut heeft nog bar weinig gehoord, stelt de woordvoerder. Ook op een contactverzoek van twee weken geleden werd niet gereageerd, zegt hij. ,,We hebben afgelopen maandag een vergadering gehad met de vereniging. We vinden dat het te lang duurt.’’
De club zet daarom ‘het mes op de keel’ van het college. ,,We willen binnen zéér korte termijn, in ieder geval voor het zomerreces, hierover om tafel.’’ Gebeurt dat niet, dan gaat het handhavingsverzoek door en komt de rechter erbij aan te pas. ,,Dan stellen we het college van burgemeester en wethouders in gebreke en is het ook klaar (met wachten, red.).’’
Reactie burgemeester
Burgemeester Jaap Kuin verwacht hoopt niet dat het zover komt. Hij wil spoedig met de erfgoedverenigingen om tafel over een oplossing. Daaraan wordt volgens hem hard gewerkt. Het idee is om rondom het terrein mogelijk woningen te plaatsen en om bij die plannen ook het opknappen van de houtzagerij te betrekken. Hoe dat precies moet werken, kan hij niet zeggen.
De plannen zijn pril, bovendien zou de gemeenteraad er nog iets over moeten vinden voordat woningbouw er überhaupt mag plaatsvinden, zegt de burgemeester. ,,Maar de intentie is om er gezamenlijk uit te komen met alle partijen, dus ook de eigenaar. De inhoudelijke staat van de houtzagerij is trouwens misschien beter dan vooraf gedacht.’’