DVHN commentaar | Overheid steunde omvangrijke windprojecten in de Groningse en Drentse Veenkoloniën en maakte er een potje van. Dat staat nu pas in een rapport maar was al duidelijk toen jaren geleden de vlam in de pan sloeg
Windmolenprotest in Tweede Exloërmond. Foto: Archief/Kees van de Veen Kees van de Veen
De overheid heeft een zeer bedenkelijke rol gespeeld bij de aanleg van de windparken N33 en Drentse Monden en Oostermoer. Uit onderzoek van de RUG en het landelijke Verwey-Jonker Instituut naar de gang van zaken blijkt dat de bevolking buitenspel is gezet. Tegenstanders kregen bij de overheid geen poot aan de grond. De procedure was zo ingericht dat de inspraak een wassen neus was, aldus de onderzoekers. Met alternatieve voorstellen van tegenstanders werd niets gedaan. Dat mensen zich machteloos voelden en gefrustreerd raakten, vinden de Tom Postmes (RUG) en Ron van Wonderen (Verwey-Jonker Instituut) begrijpelijk.
Voor alles wat in het rapport staat jaren geleden is jaren geleden al gewaarschuwd. Het rapport ‘Maatschappelijke onrust bij overheidsbeslissingen Noord-Nederland’ is dan ook mosterd na de maaltijd. Het leed is geschied. Onder het motto: doel heiligt de middelen zijn delen van de Veenkoloniën vol geplempt met windturbines. Projectontwikkelaars, rijk en provincies denderden door in plaats van maat en rekening te houden met een scheve verdeling van lusten en lasten, gezondheidsklachten en onevenredige aantasting van het landschap.
De onderzoekers zeggen dat overheid en inwoners eerder en intensiever met elkaar moeten praten over ingrijpende grote plannen in de woonomgeving. Alleen dan is er meer kans op een eerlijke en zorgvuldige belangenafweging. Dat klinkt als een enorme open deur. Toch is het goed dat het Regionaal Bestuurlijk Politie Overleg (RWPO) opdracht heeft gegeven voor het maken van dit rapport. De veertig noordelijke burgemeesters, politie en het openbaar ministerie hebben kennelijk oog voor de sociale ellende die overheid en ontwikkelaars hebben veroorzaakt. Boeren verdienen veel geld aan de windmolens, terwijl hun dorpsgenoten alleen de lasten ervaren. Met het vervolg van de energietransitie en het woekeren met de ruimte voor tal van ontwikkelingen, is het zaak om belangen eerlijker af te wegen.
In de Veenkoloniën is de samenleving ontwricht. Belanghebbende boeren met windmolens op hun land en projectontwikkelaars worden met de nek aangekeken. De overheid moet zich dat aantrekken en alles doen wat in haar vermogen ligt om mensen niet meer tegen elkaar op te zetten en escalatie te voorkomen.