Gerard Wijer voor zijn drive-inwoning in Appingedam. Foto: Anjo de Haan
De wijk Opwierde in Appingedam gaat helemaal op de schop. De bewoners zijn op zoek naar perspectief, maar er blijft veel frustratie.
Uit de garagedeur van de drive-inwoning in de Graaf Edzardstraat in de Damster wijk Opwierde stapt Gerard Wijer (59) zelfverzekerd naar buiten. Het rijtje huizen – huur en koop – gaat in september tegen de vlakte. ,,Net zoals die”, zegt Wijer terwijl hij naar de overkant wijst.
Ruiten ingegooid
De meeste woningen aan de overzijde en de straten erachter staan inmiddels leeg. Veel ramen van die huizen zijn ingegooid. Overal ligt puin en in wat ooit een tuin was staan vuurtonnen. ,,Het is wel een rustige buurt hoor”, zegt hij desondanks vergoelijkend. Wijer woont in ieder geval met plezier in deze wijk.
Dat de ramen zijn ingegooid, komt volgens hem vooral door de jeugd die elke avond door de wijk struint en vuurtjes stookt. Er staan wel bouwhekken maar die sluiten de slooplocaties niet goed af. Als je niet beter weet, zou je denken dat je in een oorlogsgebied bent beland.
Leegstaande woningen in Appingedam die zijn vernield. Foto: Anjo de Haan
In dit stukje Appingedam kan het contrast niet groter zijn. Wijer hoeft maar even naar links te kijken en hij ziet nieuwbouwhuizen. Allemaal spic en span. Een 91-jarige geboren en getogen Damster die op straat loopt, vindt het maar niks dat veel woningen worden gesloopt. ,,Kapitaalvernietiging. Iedereen verdient eraan, behalve de mensen die huren”, oordeelt hij in plat-Gronings.
Hele wijken in Appingedam worden gesloopt, er worden nieuwe woningen gebouwd. Tot die tijd is de wijk een bouwval. Foto: Anjo de Haan
De 37-jarige Harma Hamminga, die nu nog tussen de huizen met ingegooide ruiten woont, vindt het soms best eng. ,,Een van de buurtbewoonsters laat ’s nachts expres het licht aan. Dan weet de jeugd dat er nog iemand woont.”
Stijgende huren
Hamminga is een wantrouwend mens geworden. Ze verheugt zich erop dat ze vrijdag naar haar nieuwe huurhuis verhuist. Ze verblijft daar zeker voor een jaar. En dan kan ze ,,hopelijk” terugkeren naar haar eigen huurhuis dat binnenkort wordt gesloopt. Hamminga weet nog niet of ze er blij mee moet zijn. Ze levert straks in op de ruimte. ,,Zo heb ik straks geen berging meer. Waar moet ik heen met al mijn keukenapparaten?”
De huur stijgt ook. Betalen zij en haar man nu nog 488 euro per maand, straks wordt dat 700 euro. ,,Ik ben afgekeurd, maar mijn man werkt. Dus we verdienen te veel om huursubsidie te krijgen. Het klopt gewoon niet.”
In het hoekhuis dat als enige in een rijtje nog bewoond is, verblijft Maudi Haunersen (72) met man en zoon. Ze zouden de nieuwbouw tegenhouden, maar dat is volgens haar niet hún schuld. ,,We willen wel weg, maar in het begin is ons beloofd dat we alles terugkrijgen wat we hebben. Dat zijn ze niet nagekomen.’’
Maudi Haunersen (72) bij haar huis. Foto: Anjo de Haan
Om hun koophuis te isoleren, hebben ze veel moeten investeren. Wat ook meespeelt is dat de nieuw te bouwen woningen houten kozijnen krijgen, terwijl ze zelf ‘voor onze oude dag’ kunststof kozijnen hebben laten plaatsen. ,,Voor ons was dat aanleiding om niet mee te doen. Om de zoveel tijd nam de NCG contact met ons op om ons te laten tekenen. Maar we doen alleen mee als ze ons geven wat ze ons hebben beloofd.’’
Bij die houten kozijnen hebben ze zich inmiddels neergelegd. Maar nog niet bij enkele andere zaken. Zo willen ze een even grote schuifpui als hun bestaande en geen houten maar een stenen schuurtje zoals ze hebben. ,,We zijn al twee jaar bezig. Een meneer uit de buurt die onze belangen altijd behartigde, is kort geleden overleden. We weten nu niet waar we aan toe zijn. We zijn helemaal aan de NCG overgeleverd. Het is niet fair.’’
‘Het is hier een hel’
Hun overbuurman Eddy Langelaar (66) is ook ‘gefrustreerd’. Zijn twee-onder-één-kapwoning blijft als enige staan. Hij eist compensatie voor de overlast die de bouw van de rest van de straat met zich meebrengt. ,,Het verkeer dendert hier straks voor ons langs. Onze auto komt dik onder het stof te zitten. Doordat de ruiten werden ingegooid was het deze week net oorlog. Het is hier een hel.’’
Eddy Langelaar vlakbij de huizen die binnenkort worden gesloopt. Foto: Anjo de Haan
Hij stuurde een brief naar de leider van de projectgroep, waarin ook bouwonderneming Nijhuis en woningcorporatie Marenland zitten. Gisteren kreeg hij een mailtje dat er geen pot voor compensatie is. ,,En wat schetst mijn verbazing: Marenland gaat ook nog eens ijskoud de huur verhogen, terwijl ons woongenot finaal weg is.’’
Hij heeft het gevoel dat iedereen om hem heen voor alles wordt gecompenseerd. ,,Wij ontvangen niks. Ook krijgen alle huizen hier zonnepanelen. Van Marenland kreeg ik te horen dat wij nog even moeten wachten. Het is net of je tegen een muur oploopt.’’
Arjan Boon (54), die een eindje verderop in Opwierde een koopwoning heeft, is tevreden over hoe zijn eigen schade is afgehandeld, maar hij constateert dat er veel onrecht is. ,,Er wordt te snel gebouwd waardoor er veel fouten worden gemaakt. Verder beloven ze mensen hetzelfde aantal vierkante meters, maar de woningen zijn anders ingedeeld zodat ze hun interieurspullen niet goed kwijt kunnen. Voor veel geld moeten ze nieuwe aanschaffen.’’
Over de kabinetsplannen voor het aardbevingsgebied is hij sceptisch. ,,Ze willen het proces eenvoudiger maken, maar mijn ervaring met de overheid is dat eenvoudiger maken vaak inhoudt dat het nog ingewikkelder wordt.’’
Drie weken. Achttien locaties in Groningen en Drenthe. Eén vraag. Hoe zou jij willen dat Nederland en de regering de ereschuld inlossen voor jou en jouw gebied? Verslaggevers van Dagblad van het Noorden trekken eropuit om met inwoners van Groningen en Drenthe te praten over de ereschuld die Nederland heeft aan het aardbevingsgebied. Het is de laatste week van onze toer. Maandag zijn we om 10.00 uur in Krewerd. Dinsdag gaan we naar ‘t Zandt. De rest van de week doen we Garsthuizen en Loppersum nog aan.
