Archeoloog Ko Lenting zwaait na 45 jaar wroeten bij Bourtange en Oudeschans af. 'Ben altijd dat schatgravertje van 14 gebleven'

Hoog Sammy, kijk omhoog Sammy want daar is de blauwe lucht. Ramses Shaffy zong het maar aan Ko Lenting is het lied niet besteed. Hij kijkt het liefst naar beneden, naar de bodem waarin mogelijk allerlei ‘schatten’ verborgen liggen.

Als archeoloog houdt Lenting al 45 jaar de blik naar onderen. Een beroep dat hem als gegoten zit. ,,En dat ik ook nooit als werk heb ervaren’’, zegt hij. ,,Daarom ben ik nog even doorgegaan nadat ik enige tijd geleden al met pensioen kon. Maar binnenkort, aan het eind van dit jaar, houdt het op.’’

Lenting (67) doet zijn verhaal in zijn woning in Oudeschans, het vestingdorp waar hij veel voorwerpen uit de bodem haalde. Zoals hij dat daarvoor in Bourtange heeft gedaan. ,,Daar begon alles, in Bourtange. Hoewel, nee. Eigenlijk moet ik daarvoor terug naar Gasselte.’’

In het Drentse dorp groeide hij op. En daar speurde hij als tiener al naar mooie stenen en andere voorwerpen op en in de grond. ,,Ik vond het prachtig om dat te doen, uren was ik ermee bezig. Toen ik in de jaren zeventig hoorde dat de vesting Bourtange werd gereconstrueerd, ben ik er op de fiets heengereden en ben er gaan graven en speuren. Ik vond er kogels en allerlei andere spullen.’’

De Grontmij, het bedrijf dat de reconstructie uitvoerde, tikte hem op de vingers. ,,Maar ze konden mijn hulp wel gebruiken. Daarom namen ze me in dienst. Ik ben vervolgens jaren in Bourtange aan het werk geweest. Daarna volgde Oudeschans.”

Dat vestingdorp werd grondig opgeknapt en daar haalde hij ontelbaar veel voorwerpen naar boven. Restanten van kleding, huishoudelijke voorwerpen, sieraden, wapens. Hij werd zo verliefd op het dorp dat hij er zijn woning kocht en zich er met zijn vrouw vestigde. De woning staat vlakbij het Vestingmuseum, waarvan hij conservator is en dat vol ligt met door hem gevonden voorwerpen.

Bourtange en Oudeschans behoren tot de favoriete plekken waar hij opgravingen verrichte. Op honderden andere plekken keek hij ook intens naar beneden. ,,Ik heb jaren gewerkt voor een bedrijf dat actief was in het zuiden van Duitsland. Daar stuitte ik op voorwerpen uit de Romeinse tijd, munten en zelfs bouwwerken. In Limburg vond ik ooit het complete graf van een Merovingische krijgsman, inclusief graf en schild, uit de tijd vlak na de Romeinen. Een topvondst was dat.’’

Later kwam hij in dienst van het bedrijf Raap en toen werd het hele Noorden zijn werkterrein. ,,Ik had inmiddels ook mijn diploma gehaald. De regels schreven en schrijven dat voor, een beroepsarcheoloog moet gediplomeerd zijn. Maar eigenlijk heb ik me dit beroep zelf geleerd. Ik ben vooral een autodidact.’’

In 2007 ontving Lenting de Grote Prijs der Nederlandse Veldarcheologie. In 2014 volgde een speciale penning van de Stichting Menno Coehoorn, voor zijn vele graafuren bij historische verdedigingswerken. Hij is nog altijd heel trots op die onderscheidingen. ,,Waarbij ik de penning kreeg in een voor mij heel duistere periode. Kort ervoor was beenmergkanker bij me geconstateerd.’’

Enkele jaren ging hij door een diep dal maar uiteindelijk genas hij, met dank aan een donor. ,,Die gaf stamcellen die ‘aansloegen’. Vanaf 2018 kon ik weer volop werken. En dat deed ik dan ook. Bij de Valtherschans vond ik een kanon waarmee een wens in vervulling ging. Een compleet kanon vinden, dat stond op mijn verlanglijstje. Een tijdje geleden deed ik mee aan een prachtige opgravingsklus bij het Klooster in Ter Apel.’’

Maar binnenkort zit zijn tijd als beroepsarcheoloog er op. Hoewel... .,,Ik heb tegen mijn baas gezegd dat hij me kan oproepen als ze menskracht te kort hebben. Ik vind het zo leuk om te doen. Natuurlijk heb ik uren in koude omstandigheden in greppels en op andere plekken gestaan waar ik niets vond. Maar die spanning, dat gevoel dat je altijd op een bijzondere vondst kunt stuiten, dat gevoel woog veel zwaarder en dat heb ik altijd gehad. Het werk is nooit een last voor me geweest, ik ben altijd dat schatgravertje van 14 gebleven.’’