Cardioloog Robert Tieleman met de e-Patch die hij naar het Martini Ziekenhuis heeft gehaald. Foto: Jaspar Moulijn
Als eerste ziekenhuis in het land maakt het Martini Ziekenhuis in Groningen gebruik van een superslimme pleister die hartritmestoornissen opspoort.
Nieuwe technologieën en innovaties spelen een steeds grotere rol in de gezondheidszorg. Er zijn kenners die geloven dat technische hoogstandjes straks zo’n beetje al het werk uit handen nemen van het zorgpersoneel. Dat komt mooi uit, want steeds meer Nederlanders hebben zorg nodig, terwijl het alsmaar moeilijker wordt om goed geschoold medisch personeel te vinden.
Zo boekte het kabinet in het regeerakkoord voor de komende jaren miljoenen aan bezuinigingen in, onder meer met het argument dat innovaties de kosten in de zorg gaan drukken.
Cardioloog Robert Tieleman van het Martini Ziekenhuis daarentegen gelooft niet heilig in de technological fix. ,,Ik ben geen complete tech-optimist. Innovaties gaan niet al onze problemen oplossen”, zegt Tieleman. ,,Maar het gaat ons werk wel voor een groot deel veranderen.”
Van de VS naar Groningen
Op zijn eigen afdeling is Tieleman verantwoordelijk voor een technologische verandering, die volgens hem ook ontegenzeggelijk een verbetering is. Hij is de man die de e-Patch, een pleister waarmee hartritmestoornissen kunnen worden opgespoord, naar het Martini Ziekenhuis heeft gebracht. Het is daarmee het eerste ziekenhuis in Nederland dat werkt met de slimme plakker. Tieleman is er van overtuigd dat het apparaatje de komende jaren de standaard wordt bij onderzoek naar boezemfibrilleren.
Dat het Martini hierin voorop loopt, is te danken aan Tielemans ‘hobby’, zoals hij zijn wetenschappelijk onderzoek naar boezemfibrilleren noemt. Dankzij dit onderzoek ontdekte hij een paar jaar geleden dat Apple een functie in zijn slimste smartwatches had gebouwd, die vrij goed boezemfibrilleren bij de drager kon ontdekken. ,,Iedereen die de melding kreeg dat hij of zij hartritmestoornissen had, kreeg van Apple een e-Patch opgestuurd.”
De e-Patch. Foto: Jaspar Moulijn
Deze e-Patch moest uitwijzen of er daadwerkelijk sprake was een hartafwijking. ,,Gelukkig bleek dat er bij de smartwatch-meting veel fout-positieven zaten”, zegt Tieleman. Mensen die van hun telefoon ten onrechte de melding hadden gekregen dat ze boezemfibrilleren hadden. Tieleman was vooral geïnteresseerd in de e-Patch: zou dat misschien iets zijn voor de patiënten op zijn afdeling?
Beroerte
Sinds jaar en dag krijgen mensen die mogelijk last hebben van boezemfibrilleren een holter mee. Dat is een apparaat dat aan je nek hangt en via elektroden die op verschillende plekken op het bovenlichaam zitten geplakt het ritme van het hart meet. De bewegingsvrijheid is beperkt en dus krijgen patiënten het apparaat vaak maar 24 uur mee.
,,Zal je net zien dat er precies in dat etmaal niks aan de hand is geweest, maar vlak daarna wel”, zegt Tieleman. Boezemfibrilleren kan onder meer leiden tot een beroerte. ,,Veel mensen weten niet dat ze er mee rondlopen.”
Hij kwam erachter dat het bedrijf dat de e-Patch had ontwikkeld werd overgenomen door Philips. ,,Daar heb ik direct contact mee opgenomen, om te horen wat er mogelijk was.” Nu, twee jaar later, is de e-Patch volledig onderdeel geworden van Tielemans werkwijze. Vooralsnog is het Martini Ziekenhuis het eerste ziekenhuis in Nederland en verre omstreken dat met het apparaatje werkt. In Spanje werken inmiddels 14 ziekenhuizen ermee.
Tieleman heeft al honderden patiënten voorzien van de e-Patch. ,,Het mooie is dat je hem vijf dagen kunt laten zitten, wat veel langer is dan bij de holter en dat vergroot de kans dat je afwijkingen opspoort. De e-Patch is een klein ding en je merkt eigenlijk niet dat je hem op hebt. Je kunt er gewoon mee gaan douchen en sporten. Dingen die met het holterkastje absoluut niet kunnen.” Na afloop kan het kastje mee met de post naar het ziekenhuis.
AI doet analyse
Het is een kwestie van tijd dat ook andere ziekenhuizen de overstap maken, gelooft de cardioloog. Dat het nu nog niet gebeurd is, komt volgens hem omdat veel ziekenhuizen een langer lopend contract hebben met leveranciers van de holters of dat apparaten nu eenmaal al gekocht zijn.
Waar een holter-analist een minuut of twintig bezig is met 24 uur data uit de holter, is hij of zij in dezelfde tijd klaar met vijf dagen aan data van de e-Patch. Het is vooral zaak om de analyse die AI al heeft gedaan te controleren op fouten. Het betekent op termijn een verschuiving van werkzaamheden op de afdeling.
,,Dat is voor sommige collega’s wennen, want het betekent dat je misschien niet meer kunt doen wat je zo graag deed”, zegt Tieleman. Maar het betekent zeker niet dat werknemers van het ziekenhuis door deze ontwikkelingen hun baan verliezen, gelooft de cardioloog. ,,De werkzaamheden veranderen, maar iedereen is even hard nodig. Daar veranderen nieuwe technieken niks aan.”
'Dat is waar ook, ik heb die sticker op'
,,Ik had de afgelopen jaren al een paar keer zo’n holter mee gehad om mijn hartritmestoornissen te meten”, zegt Jan Krops (55) uit Nieuwe-Pekela. ,,Heel vervelend is dat niet, maar je kunt niet veel. Er hangt een kooitje om je nek en verder zijn het overal kabels en plakkers. Om mijn hartritmestoornis te verhelpen, kreeg ik een ablatie. Dan wordt er een littekentje gemaakt op de plek in het hart waar de storing zit, waarmee de storing wordt uitgeschakeld. Heel high tech. Bij mij lukte dat de eerste keer niet en de tweede keer gelukkig wel. Om te zien of het probleem was verholpen, vroeg dokter Tieleman mij of ik deze keer een e-Patch wilde. Dat leek me prima. Vrijwel direct nadat ik hem opgeplakt kreeg, vergat ik hem al. Je verneemt het gewoon niet. Pas toen ik voor de spiegel stond, dacht ik: och ja, die sticker. Ik ben er ook mee gaan wielrennen en ook dat ging helemaal goed. Je vraagt je wel af hoe al die informatie in zo’n minikastje past, maar daar moet je ook maar op vertrouwen.”