Siepko Scheper heeft geen vertrouwen meer in de huidige regering. Foto: Corné Sparidaens
Slochteren, een alom bekende plek in het aardgasverhaal. De plaats ook waar het aardgasveld in de vorige eeuw werd gevonden. Maar langzaam verdwijnen de voorzieningen uit het dorp, en slaken bewoners een noodkreet. ,,Er zijn jongeren én ouderen die perspectief nodig hebben, want ze staan schaakmat.’’
Bij de aankomst in Slochteren is het even zoeken naar een zichtbare en centrale plek om de bus te stallen. Waar is het centrum van het dorp eigenlijk? Er is geen supermarkt, geen bakker, geen dorpsplein.
Het blijkt illustratief voor het langgerekte dorp, waar ruim een halve eeuw geleden het enorme aardgasveld werd ontdekt. Maar niet alleen de opbrengsten van de gasbel vloeiden grotendeels weg, ook de levendigheid is langzaamaan uit Slochteren verdwenen. Eens per half uur rijdt er een bus. Voor de supermarkt, ‘een dure Plus’, moeten de bewoners bij het naastgelegen Schildwolde terecht, via een drukke weg.
Precies daar ligt volgens veel inwoners de oplossing voor het inlossen van de ereschuld. Zorg dat de voorzieningen terugkomen.
Verdwenen voorzieningen
Laura Murru (44) wijst naar het gebouw naast de huisartsenpraktijk aan de Hoofdweg. ,,In dat gebouw zat vroeger een bank, maar die is weg.’’ Eerder verdwenen de bakker, de slager, de fietsenmaker. Volgens Murru zijn er nog maar een paar winkels over. ,,Het moet hier weer gaan leven, ze halen alles maar weg. Als je in zo’n klein dorp als Slochteren woont, word je helemaal vergeten.’’
Ook het gemeentehuis sloot zijn deuren. ,,Hier wonen veel oudere mensen, maar die moeten nu met hun rollator naar Hoogezand.’’
Een van die ouderen is Nel van der Wolf (77). Ze komt net vanaf de supermarkt in Schildwolde in haar scootmobiel langs de bus van ‘Rondje Ereschuld’. ,,De supermarkt is ver, maar het verkeer neemt hier toe en rijdt steeds harder. Je moet constant in je spiegel kijken.’’
Voor veel voorzieningen moeten de inwoners van Slochteren noodgedwongen met de bus naar Groningen. Foto: Corné Sparidaens
‘Ik voel me in de steek gelaten’
Ze heeft het nog niet gezegd of er dendert een grote trekker langs. ,,Als je iets vergeet in de winkel, moet je het hele eind terug. Of je denkt: laat maar zitten. Tegenwoordig kun je veel bestellen, maar dat is duur en niet iedereen kan met een laptop overweg.’’
Van der Wolf zou het toejuichen als er weer een buurtsupermarkt in Slochteren komt. ,,Ik heb liever een klein supermarktje, ook al is dat misschien ouderwets. Ik ben afhankelijk van mijn scootmobiel. Als ik naar de oogarts moet, moet ik tegenwoordig helemaal naar de stad en moet mijn dochter een dag vrij nemen om mij te brengen. Ik voel me in de steek gelaten.’’
Lida Kleef (74) wil ook gehoord worden: ,,Al die papierrommel en tussenpersonen moeten weg. Daar gaat veel geld naartoe.” Enkele minuten later komt ze terug. Met een strenge vinger in de lucht wil Kleef één ding heel duidelijk maken: ,,We moeten de ouderen niet vergeten. Mijn man is net overleden en is dus tot zijn dood met de afhandeling bezig geweest. Nu komt de hele trammelant op mijn schouders.”
Een van de vele gestutte huizen in Slochteren. Foto: Corné Sparidaens
Mammoettanker
,,Ik klink toch niet als een zeurende oude man”, zegt Hendrik Eerkens (65). Op zijn telefoon laat Eerkens talloze foto’s van scheuren zien. Allemaal van zijn huis op een ‘machtig mooie plek’ in het dorpje ’t Waar, twaalf kilometer verderop. Net als vele Groningers is de man al bijna tien jaar bezig met het afhandelproces. Maar opgeven? Daar denkt hij niet aan: ,,Schade is schade, dat moet erkend en opgelost worden.”
Hoe Den Haag de ereschuld kan vereffenen? ,,Dat is makkelijk zat, namelijk door te luisteren. Ik ben en blijf hoopvol voor een goede afloop. Ik heb vertrouwen in de overheid. Maar soms is het wel als een mammoettanker die moeilijk ombuigt zodra er gekozen is voor een bepaalde richting.”
Pannenkoekenschip Volharding is nog in Slochteren, maar veel voorzieningen zijn verdwenen. Foto: Corné Sparidaens
‘Er is ook een psychische kant’
Het vertrouwen is bij Siepko Scheper (72) volledig verdwenen. ,,Er is mij vroeger verteld: regeren is vooruitzien. Maar ze kijken alleen maar achterom en maken excuses. Er moeten nieuwe mensen komen.’’ Wat hem betreft moet het vergoeden en oplossen van alle schade bij gedupeerden in Groningen prioriteit nummer een zijn. ,,Je zou het meeste geld moeten brengen naar de plekken waar het het hardst nodig is, naar de mensen met veel schade.’’
Siepko Scheper wil dat woningeigenaren blijvend en kosteloos worden gesteund. Foto: Corné Sparidaens
Hij pleit voor blijvende steun en kosteloze reparaties, in het bijzonder voor woningeigenaren. ,,De bevingen blijven komen, ook als ze de kraan dichtdraaien. De schade blijft dus ook.’’
Bovendien is er ook veel onzichtbaar leed in de omgeving, zegt Scheper. ,,Er is ook een psychische kant. Het gaat in je hoofd zitten als je schade hebt.’’
Renate Beverwijk (44) herkent dat. Sinds de aardbevingen kampt ze met verschillende psychische problemen. Ze schrikt geregeld trillend wakker. Ook Beverwijk pleit voor meer aandacht voor het psychische leed, dat volgens haar vaak vergeten wordt.
‘Het vertrouwen is verdampt, maar ik heb nog hoop’
,,Een snellere afhandeling, dat is de oplossing”, zegt Beverwijk. De veertiger wacht een halfjaar op toekenning van haar immateriële schade. Hoelang ze nog moet wachten weet ze niet, de deadline blijft opschuiven.
Marinus Bouwman (69) komt aangefietst. Hij verloor zijn zoon in 2006 en denkt dat er te weinig aandacht is voor mensen met gestapeld leed. Hij heeft schade aan zijn woning en wacht nog op versterking, maar vreest dat de juridische strijd voor erkenning te veel vraagt van zijn mentale gezondheid. ,,Er zijn veel jongeren én ouderen die perspectief nodig hebben, want ze staan schaakmat. Het vertrouwen is bij mij verdampt, maar ik heb nog wel hoop. De hoop sterft altijd als laatste.’’
De bus van 'Rondje Ereschuld' voor de ingang van de bibliotheek in een nieuw aardbevingsbestendig gebouw aan de Hoofdweg. Foto: Corné Sparidaens
Drie weken. Achttien locaties in Groningen en Drenthe. Eén vraag. Hoe zou jij willen dat Nederland en de regering de ereschuld inlossen voor jou en jouw gebied? Verslaggevers van Dagblad van het Noorden trekken eropuit om met inwoners van Groningen en Drenthe te praten over de ereschuld die Nederland heeft aan het aardbevingsgebied. Dinsdag zijn we om 10.00 uur in Woltersum en gaan we om 12.00 uur naar Ten Boer. Woensdag vind je ons om 10.00 uur in Garrelsweer en om 12.00 uur in Zeerijp.