Bakschik (34), van vluchteling naar bedrijf met 41 medewerkers. ‘Als je vanaf kind altijd hebt moeten vechten om te overleven, dan vormt je dat’

Zijn verhaal leest als een jongensboek, zijn geschiedenis voelt als een voorbeeld. Bakschik Martirosian (34) bewijst al dertien jaar dat dingen kunnen die velen voor onmogelijk hielden. Van de vlucht uit Armenië, via asielzoekerscentra en illegaal verblijf naar een snelgroeiend bedrijf. Dat is het verhaal waar hij bekendheid mee verwierf. ,,Maar dat wil ik wel een beetje achter me laten. Ik ben gewoon een Nederlandse ondernemer met twee kinderen die hard zijn best doet.’’

Dat ‘gewoon’ is en blijft betrekkelijk. Niet veel mensen nemen zo veel risico’s om te komen waar ze willen. Bakschik leende van verschillende mensen geld om zijn eerste lasersnijmachine aan te kunnen schaffen. BMTEC was geboren. Een dag nadat hij zijn verblijfsvergunning kreeg, schreef hij zich in bij de KvK. Hij zette de machine op zijn slaapkamer in Stadskanaal en ging aan het werk. Hard aan het werk. Een paar verhuizingen later zijn we inmiddels en binnenkort gaat de spade in de grond voor zijn eigen nieuwbouwpand op bedrijventerrein A37 in Emmen. Goed voor 6000 vierkante meter fabriek.

,,Ja, ik moet mezelf bij elke fase opnieuw uitvinden. Dat geldt voor het hele team trouwens. Dat is spannend en leuk, maar ook echt moeilijk. Kijk, ik ben vooral techneut en later heb ik ontdekt dat ik commercieel ook goed ben. Maar een manager? Dat ben ik dus echt niet. Ik ben geen structuurman, meer iemand die altijd met ideeën rondloopt. Dat is iets waar ik in het begin natuurlijk niet bij stil had gestaan. Ik wilde gewoon groeien en groot worden. Punt.’’

Dat is nog steeds zo. Bakschik liep aan tegen wat veel ondernemers zullen herkennen: hij moest zijn eigen rol binnen het bedrijf ernstig onder de loep nemen en concluderen dat hij mensen nodig had die naast hem staan. ,,Voor mij is dat wel een ding geweest ja. Weet je, ik was gewend om alles zelf te doen. Van jongs af aan al. Als je iets wilt, dan moet je het regelen. Zo ben ik gevormd.’’

In het begin werkt dat geweldig. Het is lekker overzichtelijk, je hoeft met niemand rekening te houden, je weet zelf precies hoe alles het beste gaat. ,,Maar ja, ik had als belangrijkste doel dat ik wilde groeien. En dat lukt gewoon niet in je eentje. Dus heb ik na pakweg anderhalf jaar mijn eerste medewerker aangesteld. Hij deed het handwerk met de machine, zodat ik erop uit kon om klanten aan te sluiten. Van alle fases en perikelen die ik in al die jaren heb meegemaakt, vond ik dat toch het moeilijkste moment. De switch naar medewerkers heeft heel veel impact. Je hebt opeens niet meer alleen jezelf om voor te zorgen, je rol verandert. En je moet vertrouwen in iemand anders hebben.’’

Dat is een leerproces dat de Armeense Drent doorkwam met behulp van veel advies. ,,Ik wist: je moet luisteren, dingen oppikken, leren van anderen. Ik heb altijd al veel gesproken met andere ondernemers. Ik wilde weten hoe ze succesvol waren geworden, maar vooral ook wat er mis ging. Dat doe ik nog steeds trouwens, veel praten. Volgens mij heb ik het geluk dat ik het niet zo moeilijk vind om me kwetsbaar op te stellen. Bij mij gaat alles ook heus niet perfect.’’

Inmiddels werken er 41 mensen (in Emmen en Armenië) bij BMTEC en groeit de omzet dit jaar met 50 procent. ,,Mijn rol is helemaal anders. Als je wil schalen, moet je jezelf overbodig maken. In het begin zat alle kennis in mijn hoofd. Ik kende de processen, de machines, de klanten. Dat heb ik meer en meer uit handen gegeven. En dat is niet makkelijk, omdat het je eigen bedrijf is, weet je alles het beste, denk je. Maar ik heb geleerd dat anderen beter zijn in sommige dingen, en dat mijn manier niet altijd de beste manier is. Ik ben nog steeds een soort supermedewerker die alles weet en ziet. De vraag is: moet je alles willen beslissen? Loslaten is niet makkelijk, maar het kan. Dat is één van die dingen die ik van andere ondernemers leerde. Veel van hen trappen in dezelfde val: dat je veel te lang je met alles blijft bemoeien, dat je aan micromanagement doet terwijl je er voor de grote lijn bent en het aan je mensen moet overlaten.’’

Een goed managementteam (mt). Daarin zit hem de crux. ,,Als je hard wil groeien, dan moeten je mensen meegroeien. Ja, en soms lukt dat niet en moet je afscheid nemen. Dat is misschien wel het belangrijkste wat ik nu doe: steeds ervoor zorgen dat de juiste mensen op de goede plekken zitten. Ik hang er wat meer boven. Ik kijk mee en stuur bij. En zo heb ik ruimte om verder naar de toekomst te kijken en plannen te maken.’’

Het was een soort lawine, de afgelopen 13 jaar. Starten, van 1 naar twee naar 41 medewerkers, van slaapkamer naar steeds grotere panden, van de eerste klant naar de duizenden van nu. ,,We hebben laatst in het mt afgesproken dat we wat vaker terug gaan kijken en successen gaan vieren. Dat is echt een gevaar, dat je alleen maar door, door, door gaat. Daar moet ik echt op letten.’’ Hij lacht. ,,Dertien jaar al. Het voelt soms nog steeds alsof ik net begonnen ben.’’

Dat heeft vast te maken met zijn manier van denken. Tevreden achteroverleunen zal hij nooit doen. Ook al heeft hij inmiddels een gezin met twee jonge dochters en een goed lopend bedrijf. De nieuwe fabriek staat er volgend jaar pas, maar nu al plant hij de volgende fase, met een grotere productielocatie in Duitsland. Wie Bakschik Martirosian hoort praten, kan niet anders dan zich afvragen: waar komt die enorme drive vandaan? Is het bewijsdrang?

,,Iemand zei mij jaren geleden al eens: jij kunt groter worden dan VDL. Dat blijft dan hangen en dan wil ik dat laten zien. Voor wie? Ik weet het niet. Voor mezelf vooral, denk ik.’’ Bakschik is meer dan dat mooie verhaal van die vluchteling die het gemaakt heeft. Toch zitten in zijn roerige jeugd zijn aanjagers. We kunnen er niet omheen.

,,Als je vanaf kind altijd hebt moeten vechten om te overleven, dan vormt je dat. Ik ben er een doorzetter van geworden. Opgeven is er bij mij nooit bij. Toen was het leven heel fragiel. Ik heb al vroeg tegen mezelf gezegd: ik ga hard werken zodat ik dat niet meer hoef mee te maken. Ik wilde dat niemand ons meer kon negeren, zoals toen lang gebeurde. En nu komen ondernemers met mij praten om iets op te steken. Dat vind ik echt mooi.’’