Moet je toekomstig onderhoud aan je huis nu al meefinancieren? Zo ziet de hypotheek van de toekomst eruit

Regeren is vooruitzien, dat geldt ook voor de financiering van je huis. Maar dat valt niet altijd mee. Zo constateren we nu dat hypotheekproducten die dertig jaar geleden simpel leken, toch meer complicaties met zich meebrengen dan gedacht. Denk aan de aflossingsvrije hypotheek. Dus waar moet je om denken als je nu een hypotheek afsluit?

Life events, economische ontwikkelingen en zaken als klimaatverandering. Gabriëlle van Veen, manager ontwikkeling bij de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) noemt in een interview met banken.nl deze drie zaken als belangrijke thema’s.

Dat je rekening moet houden met zaken als de geboorte van kinderen, overlijden, scheiden en arbeidsongeschiktheid, is niets nieuws. Ook niet dat je werkloos kunt worden. Je woning moeten aanpassen aan klimaatverandering wel. En daarnaast zijn er nog wat andere ontwikkelingen waardoor de hypotheekmarkt verandert.

Vakmensen zijn schaars en duur, daardoor zijn de kosten van woningonderhoud, woningisolatie en andere verbeteringen de afgelopen jaren heel hard gestegen. Dus is, ook voor de hypotheekverstrekker, de vraag steeds belangrijker of het huis dat je koopt al verduurzaamd is en of het in goede staat van onderhoud verkeert.

Gaat het om een appartement, dan moet je echt weten of de vereniging van eigenaren voldoende geld heeft gereserveerd voor het toekomstige onderhoud. Anders komt vroeg of laat het moment dat de gezamenlijke eigenaren moeten bijlappen.

Ook zijn er in Nederland zeker 425.000 gebouwen, waaronder huizen, die lelijke risico’s lopen door de gevolgen van klimaatverandering. Hier gaat het om huizen in veelal veengebieden, waar tijdens de steeds drogere zomers het grondwaterpeil zakt. Daardoor kan de fundering gaan rotten, met ernstige verzakkingen tot gevolg. De schade kan zomaar meer dan een ton bedragen. En dan zijn er nog andere risico’s bij huizen die bijvoorbeeld te lijden kunnen krijgen van wateroverlast tijdens stortbuien.

Als huiseigenaar moet je al dat onderhoud en die reparaties in principe zelf betalen. Daar zullen hypotheekverstrekkers met hun producten op moeten inspelen.

Wie een hypotheek aanvraagt, moet allerlei gegevens aanleveren. Een werkgeversverklaring over het inkomen en dienstverband, eventuele schulden, alimentatieverplichtingen, pensioenopbouw, enzovoorts. Dat kan allemaal makkelijker. NHG heeft al een methode ontwikkeld waarmee de hypotheeknemer deze zogenoemde brondata gemakkelijk eenmalig kan opvragen.

Die kun je dan doorsturen naar je adviseur en naar de diverse banken waar je een offerte opvraagt. Het vermindert de kans op fouten en je krijgt eerder een overzicht van wat je kunt lenen. Naar verwachting ontwikkelen knappe ICT’ers meer producten om de aanvragen nog sneller en gemakkelijker te laten verlopen.

Een huis koop je wanneer het ernaar uitziet dat je de komende dertig jaar een vaste baan met dito inkomen hebt. Toch? Veel moderne mensen houden niet zo van die vastigheid. Een tijdlang minder werken om voor de kinderen te zorgen, een sabatical nemen voor een pelgrimstocht naar Santiago de Compostela of je baan opzeggen om als zelfstandige te gaan werken.

En dan heb je nog mensen die gaan scheiden en weer een nieuwe relatie starten. De behoefte aan flexibele hypotheken neemt daarmee toe. Bijvoorbeeld door de aflossing een tijdje stop te zetten, waardoor je maandlasten omlaag gaan.

De meeste partijen willen de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afschaffen, maar de VVD verzet zich hier met hand en tand tegen. Terwijl die fiscale aftrek leidt tot een enorme overheidsbemoeienis, waar een rechtgeaarde liberaal van gruwt.

Om te beginnen bepaalt de staat voor jou dat je maar beter een woning kunt kopen. Als je blijft huren, betaal je meer belasting. En die renteaftrek is ook nog aan allerlei regeltjes gebonden. Je hypotheek verhogen om een camper te kopen of een mooie cruise te maken? Dan mag je de rente daarover niet aftrekken, dat mag alleen als je geld bijleent voor een verbouwing. En je moet je lening in maximaal 30 jaar aflossen. Waarom niet in 35 jaar of in 40 jaar?

Afschaffing van de renteaftrek leidt dus tot meer vrijheid en flexibiliteit, die mensen vandaag de dag graag willen. Belangrijk is wel dat dit gecompenseerd wordt met lagere belastingen.

Er gaan wel eens geruchten dat de overheid vermogensbelasting wil heffen op de overwaarde op huizen, waarbij die dus in box 3 komt. Of dat nou verstandig is... Het zal onvermijdelijk leiden tot een hoop trammelant tussen huiseigenaren en de toch al overbelaste Belastingdienst. Want elk huis is weer anders en je weet pas echt wat het waard is wanneer je het verkoopt. En dan kan het dus zomaar gebeuren dat je bij een verhuizing tot het besef komt dat je jarenlang te veel vermogensbelasting hebt betaald.

Het aantal 65-plussers neemt de komende jaren drastisch toe. Zij hebben veelal hun huis afbetaald of dat grotendeels gedaan. Een deel van hen wil de overwaarde te gelde maken en daartoe de hypotheek verhogen. Er zijn al zogenoemde opeethypotheken, waarbij je een deel van de lening opneemt en het andere deel gebruikt om de rente te betalen. Zo heb je zonder extra maandlasten een leuk bedrag om te besteden.

Veel ouderen vrezen dat ze op hoge leeftijd alleen komen te staan. Dit leidt tot de behoefte aan allerlei vormen van gemeenschappelijk wonen zoals een knarrenhof. Het leidt ook weer tot de behoefte aan hypotheekvormen om gezamenlijk een complex aan te schaffen.