Lily (69) uit Uithuizen was dik en ongezond, maar zette de knop om. Dit jaar liep ze haar zevende lange-afstandstocht. ‘Je kunt verder komen dan je ooit hebt gedacht’
Lily Dobma bij de kerk in haar woonplaats Uithuizen. In haar haar verse bloemen, een gewoonte die ze zich op haar eerste camino heeft aangeleerd. ,,Wij werden de hippies van Holanda genoemd." Foto: Anjo de Haan
Ze was dik en ongezond en wist: het moet anders. Ze stopte met roken en ging wandelen. Inmiddels heeft Lily Dobma uit Uithuizen haar zevende lange-afstandstocht gelopen: honderden kilometers naar Santiago de Compostela in Spanje.
Aan de schutting naast het huis van Lily Dobma (69) prijken tuinposters met foto’s van haar voettochten. In de woonkamer hangt een ingelijste compostela, het getuigschrift van haar eerste pelgrimstocht naar Santiago de Compostela in Spanje.
En om haar hals bungelt een jacobsschelp, het symbool van die camino. „Ja, ik ben in de ban van de schelp. Die is voor mij het symbool van mijn nieuwe leven. En een teken dat je verder kunt komen dan je ooit hebt gedacht.”
Er was een tijd dat het niet lekker met haar ging. „Ik was dik, rond en ongezond. Ik rookte. Ik had er echt last van.”
In de nacht dat ze 50 werd, zette ze de knop om en rookte ze haar laatste sigaret. Om af te vallen besloot ze te gaan diëten én te wandelen, hoewel ze een hekel had aan bewegen. „Ik heb op geen enkele sport gezeten. En op de middelbare school was ik altijd ‘ongesteld’ als we moesten sporten.”
Binnen een jaar viel ze 25 kilo af.
‘Meer dan dood dan levend over de finish’
Eigenlijk vond ze het wandelen niet zo erg als verwacht. Toen haar oog op een poster van de Tocht om de Noord viel, besloot ze zich in te schrijven. „Twintig kilometer: ik had geen idee hoe ver dat was. Ik was meer dood dan levend bij de finish, maar ik was supertrots!”
Het zette iets in gang. Ooit was ze tijdens een vakantie beland in Noord-Spanje, waar ze allemaal wandelaars met rugzakken zag. „In mijn routegidsje las ik dat we op de route van een camino zaten en dat de wandelaars pelgrims waren, op weg naar Santiago de Compostela. Dat heeft een zaadje geplant.”
Nu ze fitter was, besloot ze zich eraan te wagen. Ze sloot zich aan bij het Nederlands Genootschap van Sint Jacob, het aanspreekpunt voor (aspirant-)pelgrims en vertrok in 2014 met haar partner Heine naar het Zuid-Franse plaatsje Saint-Jean-Pied-de-Port.
Daar vandaan liepen ze naar Santiago, een tocht van bijna 800 kilometer. En daarna nog door Finisterre, letterlijk ‘het einde van de wereld’, tot aan de oceaan.
Lily Dobma tijdens haar Camino Francés in 2014. Eigen foto
In totaal legden ze zo’n 900 kilometer af in zes weken. „Aan het eind dacht ik: dít wil ik vaker!”
‘Gewoon leven uit je rugzak’
Dit jaar is Lily, nu voorzitter van de Gronings/Drentse afdeling van het Jacobsgenootschap, voor de vijfde keer naar Santiago gelopen. De ene keer vanuit Frankrijk, de andere keer vanuit Portugal of Noord-Spanje. Lily doet het niet omdat ze gelovig is , zoals een deel van de pelgrims - in de kathedraal van Santiago liggen de overblijfselen van de heilige apostel Jacobus de Meerdere.
„Mij gaat het vooral om het sfeertje. Iedereen is gelijk op de camino en je ontmoet veel mooie mensen. Een van hen is een dierbare vriend van ons geworden; hij is helaas overleden. Voor mij geldt ook: je bent op de wereld, maar je bent er ook even vanaf. Geen journaals, geen ellende. Gewoon leven uit je rugzak. In je hoofd word je heel rijk als je met weinig toe kunt. Het geeft vrijheid.”
Lily Dobma uit Uithuizen tijdens haar camino francés in 2022, bij een beeld in het bergdorpje O Cebreiro. Eigen foto
Voettocht als eerbetoon aan overleden moeder
Op haar werk bij Lentis zette ze wandelgroepen op om de cliënten aan het lopen te krijgen. En ook in eigen land liep ze lange-afstandstochten.
In de voetsporen van haar overleden moeder liep ze de tocht die deze aflegde in de hongerwinter van 1944: van Rotterdam naar Dalfsen. „Tijdens mijn eerste camino, toen ik mijn moeder aan de telefoon had, zei zij: ‘Maar jij hebt niet zo ver gelopen als ik.’ Dat was natuurlijk niet waar, maar voor haar gevoel wél, door de barre omstandigheden toen.”
Lily zei tegen haar moeder dat ze die tocht ook nog eens zou lopen. In 2017 was het zover. „En ik heb haar meegenomen. In elke overnachtingsplaats heb ik bij een mooie boom wat as uitgestrooid.”
‘Ik voel me een stuk beter’
Lily wil nooit meer terug naar ‘dik, rond en ongezond’. „Ik voel me een stuk beter nu.” Inmiddels doet ze ook twee keer in de week aan e-gym en volgend jaar maakt ze met Heine een fietstocht naar Berlijn. En een volgende camino? Die is nog niet gepland, maar: „Toen ik in Santiago was, heb ik wel ‘tot ziens’ gezegd. Dus...”
Dit jaar liep Lily Dobma, hier op de Camino del Norte, haar vijfde camino door Spanje. Eigen foto
De Ommezwaai
In de wekelijkse rubriek De Ommezwaai portretteren we noorderlingen die op een of andere manier het roer omgooiden in hun leven. Bent u of kent u iemand die dat heeft gedaan? Schroom niet en meldt het ons via het e-mailadres ommezwaai@dvhn.nl.
