Vries verliest Brink 10, drogist en ondernemersvereniging, maar middenstand kijkt vooruit. ‘Niet overleven, maar een toekomst’

Zeventiger Wessel Rona staat in een grote groene puincontainer. In de stromende regen zeult hij met delen van een grote stellingkast, afkomstig uit huishoudwinkel Brink 10 in Vries. Afgelopen zaterdag hebben inwoners van Vries er voor het laatst inkopen kunnen doen: Rona houdt er mee op.

Zijn vrouw Kitty en dochter Heleen bestierde hij de winkel jarenlang. De laatste jaren vielen de eindjes niet meer aan elkaar te knopen. „De concurrentie van het internet is enorm”, zegt hij als hij even staat te schuilen in de winkel. „Mensen bestellen spullen online, die wij voor bijna dezelfde prijs hier hebben staan, om ze vervolgens naar het pakketpunt in onze winkel te laten sturen. Dat is krom.”

Volgens zijn dochter Heleen verliest het dorp niet alleen een winkel. „Wij hebben een PostNL-punt, een pinautomaat. We helpen ouderen met geld opnemen.” Daarin schuilt volgens haar ook een deel van het probleem. „De focus kwam alleen op service te liggen, niet meer op verkoop. Van pakketjes aannemen kunnen we niet rondkomen.” Ook de coronacrisis en gestegen energieprijzen maakten het voortbestaan lastig. „Januari was onze laatste maand, we hebben alles met korting geprobeerd te verkopen. Zaterdag was het hier smoordruk.” Ze pauzeert even. „Dan wel hè?”

Op een steenworp afstand van Brink 10 is ook drogisterij Dekker aan het Raadhuisplein gestopt. Het pand is verkocht en wordt verbouwd tot winkel- of kantoorruimte. Op de bovenverdieping komen twee appartementen. Schuin tegen over Brink 10 staat ook het het voormalige winkelpand van kledingzaak Henk ten Hoor al jaren te verpauperen. Belegger Beethoven beheer/Marpi uit Harderwijk heeft plannen het pand met woning aan de Brinkstraat te slopen en er zes huurappartementen neer te zetten. De gemeente wil daaraan meewerken, maar tot op heden verandert er weinig aan de rotte kies in de dorpshart.

De situatie in Vries is niet uniek: in vrijwel alle Drentse dorpen hebben plattelandswinkels het moeilijk. De concurrentie van het internet gaat niet meer weg, en grote ketens kunnen huishoudelijke producten en cosmetica voor lagere prijzen aanbieden dan kleine zelfstandigen. Ook de Vriezer ondernemersvereniging (VoV) wordt deze maand officieel ontbonden. Toch is oud-voorzitter en cafetariahouder Henk Zuidberg niet bezorgd over de middenstand in zijn geboortedorp.

Volgens hem is de VoV echt iets van vroeger. „We begonnen als winkeliersvereniging, later kwam daar ondernemers bij. De laatste jaren hebben we steeds minder leden. Een loodgieter ziet geen heil in een lidmaatschap: hij betaalt wel voor de kerstversiering in het dorp, maar heeft er zelf niets aan.”

Zuidberg ziet het liefst een netwerkclub als vervanger van de VoV. „Waarbij je expertise kan uitwisselen, meedenken met elkaar. In een informele sfeer onderlinge contacten versterken. Als groep sta je ook sterker tegenover de gemeente. We willen niet alleen overleven, maar ook een toekomst.”

Bij bloemenwinkel Ontluikend Groen aan de overkant van de straat vindt eigenaar Florence Imminga het lastig om in te schatten wat voor gevolgen de sluiting van Brink 10 voor haar gaat hebben. „Bloemen kopen mensen toch het liefst in een winkel, maar als het aanbod in Vries minder wordt, kan ik me voorstellen dat ze uitwijken naar Assen of Zuidlaren. Daar kan je dan in één keer al je boodschappen doen.” Zorgen maakt ze zich niet. „De zaken gaan hier goed, we zijn positief.”

Ook Saskia Veldhuis van wolwinkel Wol zo Eerlijk is positief over de toekomst. Buiten haar stenen winkel verkoopt ze ook veel garen online. „Maar mensen uit het hele land weten me hier te vinden hoor. Ze plannen hun vakanties om een bezoekje aan de winkel heen.” Die hybride manier van werken maakt haar minder kwetsbaar denkt ze, maar een fysieke winkel blijft belangrijk. „Klanten willen voelen, vergelijken. Dat kan online niet.”

Ondernemer Henk Zuidberg denkt dat inwoners van Vries door het verdwijnen van Brink 10 beseffen dat het winkelaanbod afhankelijk is van hun gedrag. „We hebben iets te lang gedacht dat het allemaal wel goed zou komen. Het is onzin dat heel Vries de deuren zou sluiten, maar we moeten wel investeren in het dorp.”