Sporen van vijf huizen uit de bronstijd gevonden in Borger: 'Kijk, daar zie je een grote boerderij liggen, van 31 meter lang'

„Kijk, daar zie je een grote boerderij liggen, van 31 meter lang.” Projectleider Janneke Hielkema van archeologisch adviesbureau RAAP wijst vanaf een hoog geïmproviseerd plateau van zwarte aarde naar beneden. Ruim een halve hectare grond naast de Borger brandweerkazerne is veranderd in een archeologische vindplaats, die vanaf de verhoging te overzien is.

Op de gladde gele aarde van de vindplaats liggen rijen witte papiertjes, die samen een lange rechthoek vormen. Met flink wat goede wil en fantasie is er een woning in te zien. „Daarnaast stond een ovalen gebouwtje. Waarschijnlijk werd die gebruikt voor het vee.”

Voor een leek zijn de sporen in de aarde misschien niet meteen te herkennen, maar voor archeologen is de nieuwbouwwijk Daalkampen in Borger een walhalla. Al 25 jaar worden op deze plek sporen gevonden uit de brons- en ijzertijd. Deze prehistorische periodes liepen van ongeveer 1200 voor Christus tot het begin van de jaartelling.

Vooral plattegronden van boerderijen worden er blootgelegd, aan de hand van donkere plekken in de gele zandgrond. Daaraan zien de archeologen dat er houten palen in de grond stonden.

Dit keer zijn er plattegronden van vijf woningen gevonden, op de plek waar de nieuwe vestiging van het Esdal College moet komen. „Onze verwachting was dat we meer boerderijen uit de late bronstijd zouden vinden”, zegt Hielkema. „Dat is gebeurd. De vondsten passen perfect in ons plaatje.”

Toch is iedere opgraving weer spannend, ook al is het de vierde keer dat Hielkema bij ‘Borger’ betrokken is. „Ik wil hier altijd graag naartoe als er een aanvraag bij ons binnenkomt. We zoeken bijvoorbeeld nog altijd naar een urnenveld, die moet er zijn geweest bij een nederzetting als deze.” Krantenberichten uit de jaren dertig van de vorige eeuw melden dat inwoners van Borger oude urnen hebben gevonden in het bebouwde deel van het dorp, zegt Hielkema.

„Daar kunnen we vanwege de bebouwing nu niet zoeken. Vooralsnog lijkt het erop dat de prehistorische bewoners wonen en begraven van elkaar gescheiden hielden.” Menselijke resten, zoals botten, worden overigens niet gevonden rond de Daalkampen. „Die blijven niet bewaard in zandgrond.”

Dat er toch weer elke keer vondsten worden gedaan rond de Daalkampen is bijzonder, zegt Hielkema. „Het laat ons onder meer zien wat hier 3.000 jaar geleden gebeurde en hoe de huizenbouw in Drenthe zich ontwikkelde.”

Dat leerlingen uit de omgeving straks geschiedenisles krijgen op een plek die zo rijk is aan historie, vindt Hielkema een mooi idee. „Ik hoop dat ze zich ervan bewust zijn dat er duizenden jaren geleden al mensen op deze plek speelden, liepen en woonden. Het zou mooi zijn als ze daar iets van meekrijgen.”