Jan Brouwer kijkt nog eens naar de plaatjes van de vorige keer dat de geelbrauwschors werd gespot. Dat was zaterdag veertig jaar en twee dagen geleden. Foto: Wouter Hoving
De ontdekking van de geelbrauwgors zaterdag – voor het eerst in veertig jaar gezien in Nederland – roept herinneringen op bij Jan Brouwer (77) uit Laaghalerveen, een buurtschap bij Assen. Hij was het die het vogeltje veertig jaar geleden ving. U leest het goed: víng.
Het was op 1982 op Schiermonnikoog. Brouwer ging elk jaar twee weken met zijn zwager Harm Vonk mee om vogels te ringen in mistnetten bij de eendenkooi op het eiland. Vonk was officieel ringer, Brouwer hielp mee om de dieren uit de netten te peuteren.
Ook waren in dat jaar de zoon van Vonk en diens kameraadje mee. Hun vrijwilligerswerk voerden ze uit in opdracht van het Vogeltrekstation, het expertisecentrum voor vogeltrek. „Leuk werk, je krijgt vogels in de hand die je niet eerder hebt gezien.”
Toen op 19 oktober een matige zuidoostelijke wind waaide, was er aanvankelijk nog weinig gevangen. Tot Brouwer en Vonk aan het eind van de ochtend een onbekend zangvogeltje in de netten aantroffen. „We hadden geen idee wat het was. Ik heb ‘m toen in een linnen zakje gestopt en ben het eiland over gefietst naar Jan van der Straaten. Dat was ook een vogelaar die toen op het eiland was.”
Brouwer kan het zich nog goed herinneren. ,,Van der Straaten zei: ‘Laat de grote meester het maar even zien’. Haha, hij wist het ook niet.” Uiteindelijk gaf Petersons Vogelgids uitsluitsel. Dit móést de geelbrauwgors zijn met zijn witte kruin en opvallende gele wenkbrauwstreep.
‘Hij de beste dag van zijn leven, wij een fles Berenburg’
Nu, veertig jaar later, bladert Brouwer door zijn fotoalbum met plaatjes. Kiekjes waarin het zangvogeltje bij de pootjes vastgehouden wordt door de inmiddels overleden zwager Harm Vonk. Ook liggen op de tafel artikelen van de Leeuwarder Courant en het magazine Dutch Birding uit 1988. „Op dat moment dat wij die vogel vingen, werd persfotograaf Bouke Henstra opgetrommeld die ervoor zorgde dat elke krant er lucht van kreeg. Hij had de beste dag van z’n leven, geloof ik. En wij hielden er nog een fles Berenburg aan over.”
Foto uit het album van Jan Brouwer. Harm Vonk houdt de geelbrauwgors vast bij de pootjes. Foto: Jan van der Straaten
Het zijn leuke herinneringen, zegt Brouwer. De foto’s zijn het bewijs. Al had hij nog evidenter bewijs kunnen creëren. ,,In die tijd zeiden mensen: ‘je had ‘m dood moeten maken, dan had hij naar Naturalis gekund.’ We hebben de vogel uiteindelijk geringd en weer vrijgelaten.”
De verrassing was dus groot toen de vogelsoort – die normaal gesproken in Siberië broedt en in China overwintert – zaterdag weer opdook. Nota bene in Bunnerveen, op een half uurtje rijden afstand van Brouwers huis. „Maar de media spraken allemaal over dat het dier eenmaal eerder was gezien, maar verrek, we hebben hem zelfs gevangen.”