Huis van Dina in Emmen, een opvanghuis voor heel veel katten. 'Voor één kitten op en neer vliegen naar Griekenland. Natuurlijk verklaarden mensen mij voor gek'

Oktober 2015. Renate Smid uit Emmen viert met haar schoondochter Kim vakantie op het Griekse eiland Kreta. Daar ziet ze een jong katje rondlopen. Het dier oogt allesbehalve fit en heeft een staart die op twee plekken gebroken lijkt te zijn. ‘Die kitten, die moeten we helpen’, denkt de Emmense. Samen met haar schoondochter probeert ze het jonge katje te vangen. ,,Maar denk je dat dit lukte?’’, zegt Renate Smid. ,,Totaal niet. Het katje kroop steeds weg. Dan zat hij weer onder een motorkap van een auto, dan weer ergens onder de bosjes. Een week lang hebben we pogingen gewaagd, maar wat Kim en ik ook deden, we kregen het beestje niet te pakken.’’

Met een naar gevoel stapte de Emmense aan het eind van de vakantie in de bus, die haar en haar schoondochter naar het vliegveld moest brengen. ,,We hadden het in Griekenland prima naar onze zin gehad, maar ik zat in mijn gedachten bij dat katje.’’ Het duurde niet lang of Renate Smid was terug op Kreta. ,,Binnen een paar dagen, samen met mijn toenmalige partner. Het voelde gewoon niet fijn om weer in Nederland te zijn, terwijl het op Kreta zo beroerd met die kitten ging. Ik wilde terug en net zo lang proberen tot ik hem te pakken had. Dat lukte uiteindelijk opvallend snel. Het katje was daar nog ergens in de buurt en blijkbaar inmiddels zo hongerig, dat ik hem gewoon op kon pakken.’’

De kat werd door een Griekse arts nagekeken, gevaccineerd en voorzien van een chip en een paspoort. En vervolgens door Renate Smid en haar toenmalige partner meegenomen naar Nederland. ,,Dat bleek relatief makkelijk geregeld te kunnen worden. Kijk, hier zit-ie. Ouzo’’, zegt de Emmense, terwijl ze een rondleiding geeft door haar woning met grote veranda in de wijk Rietlanden. Ouzo is niet de enige kat in het pand. Er lopen, liggen en zitten nog tientallen anderen. ,,Na Ouzo was het hek van de dam. Door wat we met hem hebben gedaan, realiseerde ik me dat je dus gewoon het verschil kunt maken voor zo’n dier. En als ik dat voor Ouzo deed, waarom dan niet voor andere katten in een vergelijkbare positie? Voor mij een kleine moeite, voor zo’n kat een wereld van verschil.’’

Meerdere mensen in haar omgeving verklaarden de van oorsprong uit Emmer-Erfscheidenveen afkomstige Smid voor gek. ,,Alleen voor een kat heen en weer vliegen naar Griekenland? Ik kon mijn verstand wel niet hebben! Natuurlijk trok ik me daar niets van aan. Ik deed wat mijn hart me ingaf. En mensen die me goed kennen, kan het ook niet echt hebben verbaasd. Ik ben stapel op katten, heb ze ook mijn hele leven gehad.’’

Met de komst van Ouzo stond de teller thuis op vier, want ze had daar op dat moment drie ‘eigen’ katten. De populatie werd al snel groter. ,,Een goede kennis van mij uit Stadskanaal belde, een vrouw die daar al langere tijd zwerfkatten te eten geeft. Ze riep mijn hulp in omdat het haar in financiële zin over de schoenen liep. Ik ben er naartoe gegaan met een grote kooi en kwam met een zwangere poes en drie andere katten thuis.’’

Die zwangere poes beviel van zes kittens. ,,En toen begon het qua omvang bij mij opeens wel echt op een kattenopvang te lijken.’’ Smid besloot het formeel te maken door een stichting op te richten, die zij Huis van Dina noemde. ,,Genoemd naar die Dina uit Stadskanaal. Een vrouw met heel weinig geld die al jarenlang heel goed werk verricht.’’ De in juli 2016 opgerichte stichting vangt zwerfkatten op om ze vervolgens te steriliseren, in te enten, te socialiseren en onder te brengen bij mensen die graag een kat willen. ,,Natuurlijk slagen we daar lang niet altijd in. Er zijn katten die niemand wil, gewoon omdat ze te gehandicapt zijn. Katten die blind zijn of doof. Of ziek zijn of ledematen missen.’’

De Emmense wijst naar een zwarte kat die bij haar thuis op een soort bank ligt. ,,Kijk, daar hebben we Mila. Een kat zonder achterpootjes. Gevonden in het bos als wilde kitten. Ze is inmiddels alweer vijf jaar bij ons. Ze doet alles wat een andere kat met vier poten doet. Een geweldig dier, maar geen kat waar andere mensen voor in de rij staan. Dat is het toch heel fijn dat we Mila hier een goed leven kunnen bieden?’’ Niet alleen gehandicapte of zieke katten zijn moeilijk plaatsbaar bij anderen. Dat geldt ook voor katten die heel schuw blijven. ,,Geen probleem, die kunnen allemaal tot hun dood bij ons blijven.’’

De aanpak leidt ertoe, zegt Smid, dat de betrokken katten een beter leven hebben en dat de zwerfkattenpopulatie wordt beperkt. ,,Hiermee leveren we ook een belangrijke bijdrage aan het tegengaan van inteelt en de handicaps die daardoor bij katten ontstaan.’’ Lijkt het erop dat een verwilderde kat of een zwerfkat beter af is als hij na sterilisatie en vaccinatie weer vrij wordt gelaten, dan wordt daarvoor gekozen. ,,Maar dan plant hij zich in ieder geval niet meer voort.’’

Huis van Dina maakt allang niet meer alleen gebruik van de woning van Renate Smid. Het gros van de katten heeft een plek gekregen in twee verblijven op het Emmer industrieterrein, op het terrein waar Smid en haar ex-partner een bedrijf hebben voor bewindvoering en zorgbeheer. Daar zit het gros van de circa 170 katten die momenteel in de Emmer opvang zitten.

Huis van Dina richt zich op katten in een omtrek van pakweg zestig kilometer rond Emmen. Dat is niet altijd zo geweest. In de periode 2017 - 2020 was ook Cyprus werkgebied. ,,Dat begon, net als destijds met Ouzo, met een vakantie. Ik kwam vier kittens tegen die dood- en doodziek waren. Ik ben er daar mee naar een dierenarts gegaan en die heeft drie van de vier weer op kunnen kalefateren. Op Cyprus kwam ik ook in aanraking met een vrouw die daar voor zwerfkatten vergelijkbaar werk deed. Vangen, steriliseren en weer uitzetten. Enkele jaren ben ik daar meerdere keren per jaar naartoe gegaan om te helpen. Katten die het daar voor mijn gevoel op eigen kracht niet zouden redden of daar vanwege een handicap geen leven hadden, liet ik verhuizen naar Emmen. In totaal ging het hierbij om zo’n 150 katten.’’

Van die katten zitten nog zo’n veertig in de opvang. De rest heeft een goed ander onderkomen gevonden of is inmiddels doodgegaan. Er zijn geen plannen om het vizier weer op Cyprus te richten. In de eigen regio is er genoeg te doen. De ex-partner van Renate Smid is inmiddels niet meer bij de stichting betrokken, maar dat betekent niet dat de Emmense al het werk in haar eentje hoeft te doen. Er zijn drie betaalde krachten, die opgeteld zo’n honderd uur per week werken, en ook zijn er stagiairs. ,,Het is heel dankbaar werk’’, zegt Tarin Hoogeveen (28) uit Coevorden, die sinds september 2020 bij Huis van Dina op de loonlijst staat. Ze doet alle voorkomende werkzaamheden, net als Hjordis Hofman (23) uit Nieuw-Buinen die er sinds september 2018 actief is. ,,Voeren, medicatie geven, vachtverzorging. Jazeker, ook het schoonmaken van de verblijven en de kattenbakken. Dat hoort er allemaal bij.’’

Het geld dat hier allemaal voor nodig is, komt binnen via donaties en eigen bijdrages van Renate Smid. De stichting Dierenlot levert grote hoeveelheden voer en kattengrit en ook maakte Dierenlot 20.000 euro over voor extra buitenkooien en 40.000 euro voor zonnepanelen voor op het dak van de opvang op het industrieterrein. Renate Smid: ,,In mijn werk help ik mensen die zelf bepaalde dingen niet kunnen en daarnaast vang ik zwerfkatten op die anders geen leven zouden hebben. Rijkdom zit voor mij niet in een groot huis, een dikke auto en veel geld. Dat vinden mensen wel eens gek. Ik ben trots op wat er staat, het verschil dat we maken en de geweldige collega’s en stagiairs die daaraan meehelpen. Ik zou geen ander leven willen hebben.’’