De windturbine langs de Drentse Mondenweg bromt niet, in tegenstelling tot de turbines van windpark N33, concludeert de specialist die beide onderzocht
De windmolens tussen 2e Exloërmond en Valthermond. Foto: Marcel Jurian de Jong
De windturbines van windpark Drentse Monden en Oostermoer produceren geen laagfrequente bromtonen, in tegenstelling tot de turbines langs de N33. Tot die conclusie komt Jan van Muijlwijk, geluidsdeskundige bij de gemeente Veendam, die op verzoek van de windparkdirectie de eerste (test)turbine aan de Mondenweg onderzocht.
Van Muijlwijk onderzoekt ook, in opdracht van Veendam, Oldambt en Midden-Groningen, de turbines van windpark N33 bij Meeden. Die produceren wél duidelijke laagfrequente bromtonen, werd recent bekend gemaakt. Morgen voeren die gemeenten overleg. Inmiddels zijn daar 100 klachten van omwonenden binnengekomen.
In oktober onderzocht Van Muijlwijk een dag lang de turbine aan de Drentse Mondenweg bij Eerste Exloërmond, draaiend en in stilstand, op tweehonderd meter afstand, ongeveer de tiphoogte van de turbines (210,5 meter).
‘Blij met resultaten, vooral voor omwonenden’
,,Deze molen maakt het bekende geruis dat windmolens maken’’, zegt hij. ,,Die ruis zit op alle frequenties, net als alle machines en apparaten. Je ervaart die ruis als wind, branding van de zee, een weg op afstand. En door de meeste mensen wordt dat niet als heel hinderlijk ervaren.’’
De initiatiefnemers van het windpark hebben de resultaten en uitgebreide uitleg van Van Muijlwijk op hun eigen website geplaatst. Ze zijn blij met de resultaten, zegt woordvoerder Elzo Springer. ,,En niet alleen voor onszelf, maar ook vooral voor de omwonenden. De turbines produceren niet een blijvende bromtoon, dat is heel prettig. Natuurlijk zullen we nog wel een keer weer een meting laten verrichten als ze allemaal draaien.’’
Wel klachten over bromtoon, vermoedelijk gaat het om een aggregaat
Bij het windpark zijn inmiddels al wel klachten binnengekomen over brommend geluid. ,,Vermoedelijk gaat het om een noodaggregaat, zegt Springer.
,,Sommige mensen horen toch nog een soort van brom. Dat kan de generator zijn die voor de verlichting zorgt. Die zou kunnen verklaren dat mensen zeggen dat ze iets horen. Zolang turbines die we nu opstarten nog niet volledig in bedrijf zijn, draait de verlichting op noodstroom via zo’n aggregaat. Pas als alles in de turbine functioneert en hij gaat stroom opwekken, schakelt het noodaggregaat uit.’’
Het is niet zo dat je niets hoort, maar laagfrequent springt er niet uit
De turbine aan de Mondenweg maakt wel geluid, maar er zijn geen frequenties die er uitspringen, zegt Van Muijlwijk. Ook geen lage frequenties, zoals de turbines bij de N33.
,,Het is niet zo dat je niets hoort, wanneer je er in de buurt staat. Maar als die molen veel laagfrequent geluid zou maken zou er in de uitslag van de metingen die ik heb gedaan veel meer ruis in het lage frequentiegebied moeten zitten. En dat is niet zo. Het geluid zit in het hoog, in het midden en in het laag, er springt niets uit. En mensen die last hebben van laagfrequent geluid hebben vrijwel altijd last van laagfrequente bromtonen. Dat is vele malen irritanter.’’
Dat de windturbines langs de N33 wel bromtonen produceren en die in Drenthe niet, is logisch verklaarblaar, zegt Van Muijlwijk. De turbines van windpark N33 zijn gemaakt door Siemens. In Drenthe worden turbines van Nordex gebouwd.
Siemens of Nordex, wat is het verschil?
,,En daar zit nogal een verschil in. De windmolens bij de N33 zijn zogenoemde direct drive molens. Ze worden door een motor aangedreven. Daar blijken onderdelen in te zitten die een bepaalde trilling veroorzaken. Een paar jaar geleden hadden ze bij het windpark in het Botlek-gebied ook brommende molens. Ik denk dat dit het zelfde probleem is. Het is op te lossen en ik ga er van uit dat ze hier bij Siemens met man en macht aan werken. De Nordex-molen gebruikt tandwieloverdracht. Maar niet door middel van grote tandwielkasten, zoals in oude molens. Als je die niet smeerde, gingen ze ook brommen.’’
Onderzoeker is radiozendamateur, die kennis komt van pas
Van Muijlwijk, is radiozendamateur en al jarenlang betrokken bij activiteiten rond de Radiotelescoop van Dwingeloo. Kennis die hij in dat vakgebied ontwikkelde, gebruikt hij al tien jaar om in het hele land (en in Duitsland) windturbines te onderzoeken. ,,Ik gebruik een normale geluidsmeter, maar ik haal die opnames door een spectrumanalyseprogramma, dat is ontwikkeld door iemand uit die radiowereld en wordt door veel professionals gebruikt. Het klinkt heel technisch, maar het is een heel effectief middel om dit soort geluidsonderzoeken te doen.’’
In opdracht van de gemeenten Borger-Odoorn, Stadskanaal en Aa en Hunze wordt sinds vorig jaar 24 maanden lang geluidsonderzoek gedaan, onder meer door speciale microfoons op de gevels van woningen te plaatsen.
Van Muijlwijk gaat uit van de rekensom dat als één windturbine geen bromtoon veroorzaakt, de andere vierenveertig van hetzelfde merk dit ook niet zullen doen.