Drenthe gaat bouwen, bouwen, bouwen. Minister Hugo de Jonge geeft het startschot in Emmen. Maar zijn 13.000 huizen wel genoeg?

Drenthe loopt in Nederland voorop met de aanpak van de woningnood. Samen met Overijssel is het de eerste provincie die plannen klaar heeft om te gaan bouwen, bouwen, bouwen. Reden voor een feestje, vindt gedeputeerde Hans Kuipers (GroenLinks). Hij nodigde minister van volkshuisvesting Hugo de Jonge (CDA), de wethouders volkshuisvesting van de Drentse gemeenten en vertegenwoordigers van de woningcorporaties uit om woensdag het glas te heffen en de handtekeningen onder de Drentse plannen te zetten.

Met 13.000 huizen is het Drentse aandeel in het oplossen van de nood wel klein: in heel Nederland moeten in totaal 900.000 woningen komen. De Jonge is echter goed te spreken over de ambities van Kuipers en de zijnen. „Het gaat om meer huizen dan je op grond van de bevolkingsgroei zou ramen. Dat moet ook, want we kunnen in de Randstad niet met zijn allen op een kluitje blijven zitten. We moeten naar het Noorden en het Oosten kijken.”

Noord-Nederland is echter, tot groot verdriet van Kuipers’ collega Nelleke Vedelaar (PvdA), slecht ontsloten met de trein. De flessenhals bij Meppel leidt vaak tot hinderlijke vertragingen. Vedelaars pogingen om bij het Rijk geld los te praten voor verbeteringen, vinden bij het kabinet geen weerklank. Het argument is juist dat verbeteringen in spoorlijnen juist daar moeten komen waar veel nieuwe huizen komen.

„Staatssecretaris Vivianne Heijnen is bezig met een oplossing voor Meppel”, reageert De Jonge. „En als kabinet hebben we niet voor niets 3 miljard euro gereserveerd voor de Lelylijn. Ook wij zien dat het Noorden beter ontsloten moet worden voor het openbaar vervoer.”

Om 13.000 huizen te bouwen, moeten er locaties zijn en zicht op toekomstige bewoners. Kuipers: „We hebben de plannen samen met onder meer de gemeenten en de corporaties gemaakt. Daardoor weten we dat die ook echt reëel zijn. Ik kan wel mijn vinger in de lucht steken en zeggen: we gaan zoveel huizen bouwen, maar de gemeenten staan dichter bij de uitvoering.”

De wethouders hebben zo elk hun eigen gevoelens en ideeën bij de woningbouwplannen. Jisse Otter (Wakker Emmen) heeft een enorm dik pak papier meegenomen om aan De Jonge te laten zien. „Vijftienhonderd pagina’s. Dit hebben we nodig voor zes bestemmingsplannen waarmee tien woningen zijn gemoeid. Die procedures moeten eenvoudiger.”

Emmen zit weer in de groei, vertelt Otter. De laatste jaren zijn er 2000 inwoners bijgekomen. „Wij gaan 4000 van die 13.000 huizen bouwen. We hebben voor wel 6000 woningen in de pijplijn zitten, maar of dat gaat lukken met alle tekorten op de bouwmarkt... Maar mensen willen heel graag in Emmen wonen. Ik was onlangs nog op een bijeenkomst voor nieuwe inwoners. ‘Ik woon hier drie maanden, maar ik heb nog steeds het gevoel dat ik op vakantie ben’, zei iemand.”

Wethouder Jos Darwinkel (Gemeentebelangen) van Noordenveld stelt zich wat bescheidener op. De rente stijgt, de economie zit wat tegen, de inflatie stijgt. Allemaal factoren die het onzeker maken hoeveel huizen je kunt bouwen. Toch gaan huizen in dorpen als Peize en Roden dankzij de ligging nabij Groningen als warme broodjes over de toonbank. „Zeker”, zegt Darwinkel. „En in bijvoorbeeld Roden kunnen we nieuwbouw goed gebruiken. Het dorp vergrijst wat en we kunnen huizen voor jonge gezinnen daar goed gebruiken.”

Wethouder Jurryt Vellinga (Leefbaar Tynaarlo) blaakt van zelfvertrouwen. Het al jaren braakliggende terrein van de Prins Bernhardhoeve in Zuidlaren lijkt onder zijn bewind dan toch tot ontwikkeling te komen. Begin januari komt zijn gemeente ermee naar buiten. Er komen enkele honderden woningen en, belooft Vellinga, het zal een prettige mix worden van koop en sociale huur. „En dan niet een hoekje voor de goedkope woningen, maar door elkaar.” Het is wel een trendbreuk in zijn gemeente, die bijvoorbeeld in Ter Borch bij Eelderwolde, pal onder de stad Groningen, louter woningen voor mensen met een goed gevulde portemonnee bouwde.