Als krantenbezorger maak je de gekste dingen mee: Andries Middelbos uit Gasselternijveen bundelde zijn ervaringen. 'Ben ie postbode? Maor ie hebt ja gien pet op!'
Andries Middelbos (70) met zijn boek Knooien in ’t duuster. Foto: Harry Tielman
Het leven van de krantenbezorger is turbulenter dan je zou denken. Dat blijkt wel als je de 37 in het Drents geschreven anekdotes in het boek Knooien in ’t duuster van krantenbezorger Andries Middelbos (70) uit Gasselternijveen leest.
Zijn carrière als krantenbezorger in Gasselternijveen begint twintig jaar geleden, als Middelbos af en toe de wijk overneemt van zijn kinderen. Steeds vaker moet de voormalig dramadocent op het Alfa-college in Hoogeveen bijspringen, totdat hij op een zeker moment vaste bezorger is en regelmatig wijken van collega’s overneemt.
Bezorgend door de wijken, op zijn klompen, beleeft Middelbos de gekste dingen. Zijn anekdotes zijn dikwijls aangedikt met een lading fantasie, maar wel allemaal op reële gebeurtenissen gebaseerd.
Zo komt de krantenbezorger bijvoorbeeld bij een boerderij waar hij maar blijft zoeken naar de brievenbus. Hij vraagt het de werklui, maar die negeren hem volledig. Totdat de boer vanuit de staldeur roept: „De brievenbus zit achter de grote boom an de veurkaant van het huus.” Middelbos zoekt, en zoekt, maar het is donker. Hij ziet acht bomen, maar geen enkele lijkt groter. Hij besluit onverrichter zake terug te gaan naar huis.
Later op de dag, probeert Middelbos het nog eens. ‘De acht bomen bliekt der zeuven te weden en bij daglocht kuj inderdaod zien dat ien boom ok een klein beetie groter is as de rest. Achter dizze boom, verdekt opsteld en onzichtbaor vanof de straot, stiet inderdaod een brievenbus. Veurdat ik de kraant in de brievenbus doe, kan ik niet naolaoten met een balpen an de bovenkaant te schrieven: Excuus veur de late bezörging, in ’t duuster ziej hier gien iene kloot en liekt alle bomen even groot.’
‘Hej vrogger op schoel gien klokkieken leerd?’
En zo vermaakt hij de lezer met 37 luchtige anekdotes over zijn avonturen als krantenbezorger. De ene dag krijgt Middelbos een boze klant die bij de voordeur op zijn horloge tikt en sist: „Een halve minuut te laat. Zeuven uur is zeuven uur, of hej vrogger op schoel gien klokkieken leerd?” Het volgende moment heeft hij hartverwarmende ontmoetingen met een demente vrouw die vraagt: „Ben ie postbode? Maor ie hebt ja gien pet op.”
Bij een nieuwbouwhuis in een wijk van een collega-bezorger beschrijft Middelbos hoe hij eens erg ongemakkelijk werd van het horen van een liefdesspel. Meermaals hoort Middelbos in alle vroegte het ritmisch gebonk van een bedspiraal. Als hij op een dag het bonken hoort vertragen, mompelt hij tegen zichzelf. ‘Dat giet niet de goeie kaant op, dat lek mij meer richting een anticlimax te gaon.’ Totdat een kinderhoofdje op hetzelfde ritme boven de heg uitkomt en naar Middelbos roept: „Hallo, meneer koekepeer”. De krantenbezorger schrijft: ‘En inderdaod, ik vuul mij op dat moment wal een beetie een koekepeer.’
Andries Middelbos bracht het boek Knooien in ’t duuster uit. Foto: Harry Tielman
Handen open aan brievenbus
Het idee voor het schrijven van dit boek ontstond eigenlijk een beetje vanuit frustratie. „Je hebt brievenbussen waarvan je denkt: hoe kun je dat nou doen? Soms snijd je je handen eraan open.”
Vol humor beschrijft Middelbos nachtmerriebrievenbussen met te smalle kleppen, tegenstribbelende tochtstrips of zogenaamd stijlvolle (maar vooral heel erg neppe) gietijzeren bussen, waar de inwerpklep niet te vinden is door de rijkelijk aangebracht ornamenten. Ook sommige brievenbuspalen moeten het ontgelden in Middelbos’ anekdotes. Vooral als Middelbos ervoor moet knielen als ware het een godheid (‘Ik ben notabene van huus uut nog geriffermeerd ok’).
Wil je een fluitende krantenbezorger, dan kun je volgens Middelbos het beste gewoon zo’n oerlelijke, groene PTT-bus kopen zonder afgesloten binnenklep. Op die manier kan de bezorger ook makkelijk even de krant omwisselen, als hij per ongeluk een verkeerde editie erin drukt.
Naamgenoot
Grappig detail: de omslag van het boek is gemaakt door Andries Middelbos uit Hoogeveen (72), een precieze naamgenoot van de schrijver uit Gasselternijveen. Deze Andries is docent beeldende vorming geweest.
„Allebei doceerden we een creatief vak in Hoogeveen. Wij zijn veertig jaar lang door elkaar gehaald. Dan vroeg de uitgever: ‘Kun je hier niet zelf een plaat bij maken? Je kunt zo mooi tekenen.’ Of zei iemand: ‘Wat leuk dat je een expositie hebt’.” Juist om die reden wilden de mannen nu weleens de krachten bundelen.
Herkenbaar
„Ik hoop dat mensen veel plezier aan dit boek beleven”, vertelt schrijver Middelbos. Vrijdag presenteerde hij het boek in zijn woonplaats Gasselternijveen. ,,Hier spelen alle verhalen zich af. Ik denk dat een aantal mensen uit het dorp wel situaties zullen herkennen, al heb ik namen en straten veranderd.”
In het colofon heeft Middelbos daarom opgeschreven: ‘Aj bij een verhaal denkt dat het over oen eigen brievenbus giet, dan is de overienkomst puur toeval. Aj denkt dat het de brievenbus van de buren betreft, kuj best wal ies geliek hebben.’