Freek de Jonge (80) in ‘strengste verkiezingsconference ooit’: ‘Democratie staat onder druk’

„Gisteravond alweer een stuk beter dan de dag ervoor. De mensen zitten in hun hoofd met de vorige goede voorstellingen, en dan moet iets nog helemaal vorm krijgen. Je zoekt nog naar een toon. En ja, dat lukte de tweede voorstelling al een stuk beter.”

„De eerste avond was het zo’n anderhalf uur. Gisteren ietsje minder, maar toen vergat ik een stukje. Het blijft wel rond die anderhalf uur cirkelen.”

„Het is heel duidelijk dat de democratie onder druk staat, met ondemocratische organisaties die deelnemen aan de verkiezingen. Partijen die een soort politiek bedrijven die niets meer met overleg te maken heeft.”

„Wilders zei dat hij werd tegengewerkt. Maar als hij het gewone politieke proces aan zijn achterban verkoopt als tegenwerken, dan zegt die achterban op zeker moment: dat zullen we nog wel eens zien. Dat is gevaarlijk. Een ander probleem is dat mensen AI gaan gebruiken om te stemmen. AI is natuurlijk zeer bevooroordeeld en zal de gebruiker algoritmisch naar de mond praten.”

„Wat op dit moment volledig achterblijft, is de milieuproblematiek. Dat komt ook door valse voorlichting. Er wordt steeds gezegd dat het milieu alleen maar geld kost, maar de feiten laten iets anders zien. We draaien nu al voor de helft op groene stroom. Het gaat eigenlijk ontzettend goed, maar er is aan de handrem getrokken. Dat vind ik jammer én gevaarlijk. Daarnaast de oorlogen, Israël...”

„Nee, er komt geen NPO-uitzending. Ze konden geen ruimte in hun schema vinden. Ik blaas het niet op, maar je kunt je natuurlijk afvragen wat de echte reden is. Ik heb zes verkiezingsconferences gedaan, die allemaal met groot succes door de NPO zijn uitgezonden.”

„Als er een voetbalwedstrijd is, dan past die er ook altijd nog wel tussen. Je merkt gewoon dat de publieke omroep enorm bang is voor de politieke ontwikkelingen. Als rechts gaat regeren, dan moet de publieke omroep het bekopen.”

„We hebben een verschrikkelijk kabinet achter de rug. Werkelijk, de honden lusten er geen brood van. Zo erg is het nog nooit geweest. En waar blijft de kritiek daarop? Nou ja, daar zorg ik dan wel voor.”

„Dat is dan de zegen en de genade van mijn talent. Er moet gelachen worden – en dan wordt er ook gelachen. Toen ik de voorstelling aankondigde, gebeurde er van alles: elke dag was er nieuws, toestanden, gedoe. En toen ineens viel de zomer in. Maar dat geeft me wel de tijd om een stevig raamwerk neer te zetten. In september komen daar natuurlijk weer nieuwe actualiteiten bij.”

„Ik kom later ook wel in de grotere zalen, maar dit is eigenlijk het leukste wat er is. Normaal zit er anderhalf jaar tussen het boeken en het spelen van een voorstelling. Nu is dat minder dan twee maanden. Dat werkt aanstekelijk. Het publiek is extra gemotiveerd. En er hangt een beetje opwinding in de lucht.”