Vooral kijkers van ViaPlay, dat de Formule 1 uitzendt, klagen over reclamespotjes. Foto: Archief ANP
Zit je net in de laatste minuten van de voetbalwedstrijd, gaat het scherm op zwart. Midden in een spannende race van Max? Hop, daar is een reclame. Kijkers raken hun geduld én geld kwijt met steeds duurdere abonnementen die allerminst een perfecte kijkervaring garanderen. „We moeten er maar aan wennen.”
Waar streamen ooit gemak en keuzevrijheid beloofde, voelen kijkers het nu vooral in hun portemonnee. Volgens media-analist Kirsten-Jan van Nieuwenhuijzen is het tijd dat we de waarheid onder ogen zien: streamen wordt duurder, ingewikkelder en minder vanzelfsprekend.
„Het klinkt misschien hard”, zegt Van Nieuwenhuijzen. „Maar dit is de nieuwe realiteit. Mensen schrikken van hun afschrijvingen, het tikt aan. We zijn gewend geraakt aan lage prijzen en veel aanbod, maar die tijd is voorbij.”
De streamingmarkt heeft volgens hem jarenlang op onrealistische beloftes gedraaid. „We hebben wittebroodtijden gekend waarin mensen prachtige, dure content konden kijken voor relatief weinig geld. Netflix, Disney+, HBO Max; allemaal hebben ze jarenlang verlies gedraaid om marktaandeel te winnen. Maar nu komt de rekening.”
Wednesday trok een recordaantal kijkers op Netflix. Foto: Netflix
En die rekening is fors. HBO Max verhoogt deze week de prijs van het Premium-abonnement naar 16,99 euro, Disney+ ging onlangs naar 15,99 euro, en Netflix rekent inmiddels 18,99 euro voor zijn duurste pakket. Voeg daar Amazon Prime Video (7,99 euro) en Videoland (13 euro) aan toe, en een gemiddeld huishouden betaalt al snel rond de 70 euro per maand. Dat is meer dan 850 euro per jaar, exclusief sportpakketten of extra opties.
Goedkoop streamen ’een illusie’
Volgens Van Nieuwenhuijzen is dat geen toeval. Het idee dat streamen goedkoop zou blijven, noemt hij een illusie. „Wie premium content met de nieuwste series en de beste kwaliteit wil, moet voortaan de knip trekken.”
De tijd van aanbiedingen en gratis proefmaanden is voorbij. Foto: Getty Images
„Deze bedrijven kunnen niet blijven stunten. De tijd van gratis proefmaanden is voorbij. Vroeger kreeg je drie maanden gratis, of een maand, maar tegenwoordig is dat hooguit een week of helemaal niet meer. Mensen zeggen hun abonnementen nog wel op of wisselen regelmatig, maar zelfs dat wordt minder interessant, omdat er minder voordeel te halen valt.”
Meeste platforms zetten in op advertenties
De meeste platforms zetten in op advertenties. Disney+ verhoogde recent de prijzen om meer abonnees richting het goedkopere pakket mét reclame te duwen. Daarmee verlaagt het bedrijf de drempel voor nieuwe klanten, maar het leidt tot irritatie bij bestaande abonnees. Mensen betalen om zonder reclame te kijken, en krijgen nu tóch onderbrekingen. Vooral door Viaplay-kijkers wordt volop geklaagd. Net als Max Verstappen de pitsstraat uitrijdt, komt er een spotje tussendoor.
Wat een ergernis: reclames bij Amazone Prime zijn ook nog vaak voor de eigen zender. Foto: ANP/HH
Ook Amazon Prime Video past inmiddels deze tactiek toe. Wie reclamevrij wil kijken, betaalt 3 euro extra per maand. Dat voelt voor veel abonnees als extra betalen voor iets wat ze al hadden.
En wat het extra zuur maakt: die reclames zijn vaak nog voor de eigen series of films. Even doorspoelen of pauzeren? Wordt direct afgestraft met nóg een blokje reclame. Videoland en HBO Max volgen een vergelijkbaar model. Alleen Apple TV+ blijft vooralsnog reclamevrij, al stijgt ook daar de prijs.
Toch zijn niet alleen de prijzen en reclames een bron van ergernis. Vooral de technische mankementen bij Viaplay leiden tot woede onder kijkers. Begin dit jaar ging de dienst vlak voor de halve finale met darter Michael van Gerwen onderuit, met een stortvloed van 50.000 klachten tot gevolg. En tijdens de Premier League-wedstrijd tussen Newcastle United en Arsenal viel het beeld onlangs zes minuten voor tijd weg, precies op het moment van het winnende doelpunt.
„Live-streaming is technisch veel complexer dan films of series aanbieden”, legt Van Nieuwenhuijzen uit. „Het vraagt veel bandbreedte en stabiliteit. Zelfs Netflix, de rijkste van allemaal, kreeg dat in het verleden niet goed voor elkaar met de live bokswedstrijd tussen Jake Paul en Mike Tyson. Viaplay heeft niet de diepe zakken van een partij als Netflix. Daardoor zijn ze kwetsbaarder.”
Formule-1 is de grote trekker op Viaplay. Wat gebeurt er als ze de rechten verliezen? Foto: ANP/HH
Formule 1-fans klagen massaal over bufferen en haperend beeld. Veel kan rechtenhouder Viaplay zich echter niet permitteren. „Op het moment dat Viaplay zijn Formule 1-rechten verliest, is het klaar met ze. Daar teren zij hoofdzakelijk op in Nederland.”
Verslaafd aan streamen
Toch verwacht Van Nieuwenhuijzen niet dat mensen massaal hun abonnementen opzeggen. „We zijn verslaafd geraakt aan streamen. Het is als een drugsdealer: in het begin krijg je de heroïne goedkoop of gratis, en als je eenmaal gewend bent, moet je betalen. Niemand wil terug naar lineaire televisie, maar daar hangt een prijskaartje aan. Ik verwacht dat veel meer bedrijven in navolging van Netflix het delen van wachtwoorden gaat aanpakken en daarop gaat toezien.”
YouTube heeft een groter marktaandeel dan Netflix. Foto: ANP/HH
Streamingdiensten richten zich steeds meer op jongeren. „Die generatie kijkt nauwelijks nog lineaire televisie”, zegt Van Nieuwenhuijzen. „Ze zijn opgegroeid met streaming en YouTube. Dat is precies waar de streamers op mikken, want die doelgroep blijft. Alleen: als ze te duur worden, duwen ze jongeren juist verder richting YouTube, want dat is nog gratis.”
YouTube heeft een wereldwijd marktaandeel van twaalf procent, groter dan Netflix. „Maar ook daar zie je eenzelfde ontwikkeling”, zegt Van Nieuwenhuijzen. „YouTube biedt nu ook een betaald abonnement aan met reclamevrij kijken. Ook dat zal op termijn duurder worden, zeker als er meer exclusieve content bijkomt. De gratis droom is voorbij, we moeten er maar aan wennen.”
