Led Zeppelin in de Royal Albert Hall in Londen, 9 januari 1970. Foto: Paul Popper/Popperfoto
De muziek van Led Zeppelin klinkt groter dan het leven zelf, en dan de verzamelde invloeden. De documentaire ‘Becoming Led Zeppelin’ laat mooi zien hoe dat gekomen is.
Net toen Led Zeppelin optrad op een Amerikaans festival, op 20 juli 1969, zette Neil Armstrong als eerste mens voet op de maan. En net toen de eerste maanwandelaars hun triomfantelijke terugkeer op aarde vierden, kreeg deze band zijn eerste gouden plaat, voor het debuutalbum. Ze waren nog geen jaar bij elkaar.
Het is alsof gitarist en oprichter Jimmy Page occulte krachten heeft ingeroepen om zijn project te doen inslaan als de bliksem. Zijn hang naar het occulte komt niet aan de orde in de documentaire Becoming Led Zeppelin, net zo min trouwens als zijn geringe gevoel voor het creatieve mijn en dijn. Menige Led Zep-kraker is gebaseerd op het werk van anderen, bluesmuzikanten vooral.
Meer valt er ook niet in te brengen tegen Becoming Led Zeppelin. Regisseur Bernard MacMahon deed er kennelijk jaren over om de drie overlevende leden van de band zo ver te krijgen, maar toen deden deze uitstekend geconserveerde laat-70’ers en 80’ers uitgebreid hun verhaal. Drummer John Bonham, overleden in 1980 aan een overdaad aan rock-‘n-roll (alcoholvergiftiging eigenlijk), komt aan het woord in een nagelaten audio-interview.
‘Goldfinger’
En dat verhaal is fascinerend. Gitarist Jimmy Page, zanger Robert Plant, bassist en toetsenman John Paul Jones en Bonham dus groeiden op in het naoorlogse Engeland, nog aan het herstellen van de schade uit de Tweede Wereldoorlog. En ieder voor zich raakten ze onder de indruk van de vrijgevochten klanken van de Amerikaanse rock-‘n-roll.
Jimmy Page werd al jong een ervaren sessiegitarist, te horen op platen van tallozen: The Kinks, The Who, The Rolling Stones en zowaar Goldfinger, van Shirley Bassey. Ook present daar: bassist John Paul Jones, ook als arrangeur actief in datzelfde sessiecircuit. Zijn ervaring op kerkorgel kwam goed van pas. Plant en Bonham scharrelden rond in het Britse bandjescircuit.
Nadat zijn vorige band Yardbirds uit elkaar viel, zocht Page een nieuwe band bij elkaar. Bij hun eerste oefensessie, toepasselijk afgetrapt met ouwe rockabilly-kraker Train Kept-a Rollin’, sloeg de artistieke bliksem loeihard in. Drie fantastische muzikanten en een zanger met een dierlijke strot, allemaal met hun verschillende achtergrond en smaken. ,,Led Zeppelin is wat ons bindt”, zegt Jones dan.
Albums, geen singles
Binnen de kortste keren was de nieuwe band op tournee in Scandinavië (nog als The Yardbirds, wegens een contract) en trok men de studio in. Waarna Led Zeppelin als een gek ging toeren in de Verenigde Staten – vijf keer in zeven maanden. Nog gekker: tussen de toerbedrijven door, in verschillende studio’s op dat continent, nam de band Led Zeppelin II op, in veel opzichten het ultieme Led Zep-album.
Page experimenteerde druk met studiotechnieken en vertelt over de psychedelische ‘avant-garde’-sectie midden in de verder loeiharde klassieker Whole Lotta Love – om te voorkomen dat het op single zou worden uitgebracht. Na eerdere, traumatische ervaringen wilde hij van Led Zeppelin een band maken die dacht in albums. Het zit niet in de docu, maar er kwam alsnog een single van, met die sectie eruit geknipt en in mono.
Puike livebeelden
De uitgebreide en zeer verhelderende interviewfragmenten worden doorsneden met puike livebeelden uit die tijd, die laten zien dat Led Zeppelin niet alleen in de studio, maar ook op de podia waarlijk grensverleggend bezig was. Met hun adembenemend uitvergrote blues- en rock-‘n’-roll-structuren stond de band aan de wieg van de hardrock, maar hun mix van invalshoeken, van folk tot synthesizer en van country tot reggae, maakt Led Zeppelin waarlijk uniek.
Becoming Led Zeppelin stopt rond het aanbreken van de jaren 70, wat een mooi vervolg belooft. De band zelf hield het tien jaar langer vol, tot de dood van John Bonham. Nog een reünie zit er niet in. Liever deze docu, dit kostbare inkijkje in een jaar barstend van creativiteit en overmoed, dan een stel stramme, op nostalgie terende grijsaarden in het Stadspark. De bliksem houdt een keer op met inslaan.
Waar te zien?
Filmdocumentaire Becoming Led Zeppelin
Regie Bernard MacMahon Met Robert Plant, Jimmy Page, John Paul Jones, John Bonham Te zien Kinepolis, Emmen; Forum, Kinepolis en Pathé, Groningen; Pathé en Slieker, Leeuwarden