Schrijver, columnist en televisiemaker Özcan Akyol is terug met ‘Eus’ boekenclub’: ‘Van lezen word je een completer mens’

Deze week, tijdens de Boekenweek is Eus’ boekenclub elke avond te zien, met de oude vertrouwde huisband van Lakshmi. Populaire schrijvers zoals Judith Koelemeijer, die een veelgeprezen biografie over Etty Hillesum schreef, Jaap Robben met Schemerleven en Susan Smit, wier historische roman De heks van Limbricht wordt besproken, komen langs in het Burgerweeshuis in Deventer, waar de opnames plaatsvinden.

„Maar het blijft niet bij vijf afleveringen tijdens de Boekenweek. Vanaf 9 april gaat het programma door met nog eens twaalf afleveringen op de zondagavond”, vertelt Akyol enthousiast.

Zijn liefde voor lezen werkt aanstekelijk, zo bleek uit eerdere uitzendingen. „Wat mij betreft is literatuur onmisbaar in het leven. We hebben allemaal behoefte aan verhalen. Wekelijks bezoek ik als schrijver scholen om een lezing te geven. Jongeren zeggen me dan vaak dat ze liever een podcast luisteren of Netflix-serie bingewatchen. Als zij dan zo’n serie beginnen te bewieroken, mag ik ze er graag op wijzen dat het script door een heel team van professionele schrijvers is gemaakt, die alle dialogen en plotwendingen hebben geschreven. "

,,De belangstelling voor het klassieke boek is wellicht nu wat minder, maar tekst staat aan de basis van alles. Veel mensen hebben tegenwoordig de mond vol van ‘investeren in jezelf’, constateert Eus. „Dan doelen ze op gezond eten, op tijd naar bed en wekelijks naar de sportschool gaan. Maar het is ook belangrijk om te investeren in je hersenen. In kennis en nieuwe ervaringen. En die vind je ook in boeken. Het is bewezen dat je van lezen een grotere woordenschat krijgt. Maar ook je sociale vaardigheden en empathie nemen toe, omdat boeken je in contact kunnen brengen met mensen die je anders nooit zou ontmoeten. Van lezen word je echt een completer mens.”

„De verruwing van de samenleving zou wel eens hand in hand kunnen gaan met de ontlezing in ons land”, vermoedt de presentator. „Want lezen verbindt. Doordat je je leert verplaatsen in een ander.” Een idee dat hij deelt met zijn nieuwe co-host Kitty Herweijer.

„Ik volgde haar al een tijdje. Ze is jong, scherp, belezen en humoristisch. Allemaal eigenschappen die mij bevallen. In een column voor De Telegraaf schreef ze eens dat zij zich ‘uit de armoede had gelezen.’ Dat vond ik zo’n rake zin. Want dat geldt ook voor mij. Lezen is in elk opzicht een verrijking.”

Voor de schrijvers die te gast zijn in Eus’ boekenclub is het een uiterst spannend programma. „Meestal als een schrijver optreedt voor publiek is dat bij een lezing waarvoor mensen een kaartje hebben gekocht. Doorgaans zijn dat fans, liefhebbers van hun werk. Maar hier bij ons worden ze geconfronteerd met twee mensen die ze niet kennen, maar hun boek helemaal uitgeplozen hebben en vervolgens met een rapportcijfer komen. Ze zijn dan ook vooraf vaak enorm zenuwachtig.”

Een nieuw onderdeel van de langere afleveringen vanaf april is het podium dat Eus biedt aan aspirant-schrijvers. „Naar schatting 100.000 landgenoten hebben de droom en ambitie om een boek uit te brengen, maar is dat nog niet gelukt. Ze krijgen de kans voor de camera hun werk te pitchen en passages voor te lezen. Zo wordt inzichtelijk hoe dat proces werkt, van manuscript tot debuutroman. Maar ze krijgen geen feedback. Die rol wil ik niet op me nemen. Dat zou aanmatigend zijn.”

Akyol verheugt zich al op de politici die straks over hun lievelingsboek komen vertellen. „Maar mijn favoriete programmaonderdeel is stiekem toch het item met de verzamelaars. Die zijn vaak zo grappig, intrigerend en aandoenlijk. Vorig seizoen hadden we een dame die alle romans met een cijfer in de titel probeerde bijeen te sprokkelen. En iemand anders bleek een verzameling te hebben van alle boeken die ooit verschenen zijn over mussen. Heerlijk vind ik dat.”