Op Oerol spoelde een boot aan met theaterbonzen uit Drenthe en Groningen. Vanja van Guldener (FestiValderAa) en Jacob Frölich (de Winsinghhof) zijn de nieuwelingen: een lekkere binnenkomer zo
Het Berlage Saxophone Quartet met Via Berlin: welwillende tegen strenge grenswachten. Op de achtergrond: vluchtende Belgen. Foto: Moon Saris
Een flink aantal Groningse en vooral Drentse cultuurbonzen zijn naar Terschelling gevaren om bij Oerol hun licht op te steken. En dat in sommige gevallen ook als laatste uit te doen.
Want zo gaat dat op zo’n tjalk. Die kwam al meteen vrijdag de haven binnen, gecharterd door impresariaat ProActs, met aan boord onder anderen Annelies Klunder (Geert Teis, Stadskanaal), Annerie Knol (Martiniplaza, Groningen), Machteld van der Werf (Atlas, Emmen), Vanja van Guldener (FestiValderAa, Schipborg) en Hilko Folkeringa (ex-directeur De Nieuwe Kolk Assen, nu Theater Zoetermeer).
De nieuwe FestiValderAa-directeur krijgt veel mee (de oude ook)
De meesten van hen zijn weer terug, Vanja van Guldener is er nog steeds. Ze zag al de wereld aan voorstellingen, nog voordat Henk Jongebloed aan kwam, die zij is opgevolgd als festivaldirecteur in Schipborg (later meer over FestiValderAa, dat op 30 juni begint). Jongebloed regelt nog steeds de theaterprogrammering. ,,Met Henk zie ik er nog eens tien voorstellingen.”
Ze was onder meer onder de indruk van De Dansers, inmiddels een graag geziene ‘vaste’ act op Oerol. In hun voorstelling Hold Your Horses spelen handen een voorname rol, op zoek naar houvast in een ingewikkelde wereld. ,,En je zag er niks van hè”, zegt Van Guldener. Dat hoorde je wel vaker. ‘Als ze het niet hadden verteld...’
Blessure? Wie is dan die invaller?
Dat zit zo: twee dagen voor de eerste opening raakte een van De Dansers zwaar geblesseerd aan de schouderstreek, met ook nog scheef getrokken nekwervels. Er werd snel een nieuw meisje ingevlogen, of ingevaren, waarna de groep in no time de voorstelling alsnog klaarstoomde. Dat was een krankzinnig intensief extra repetitieproces, voor een toch al stevige productie. Voeg daar nog bij dat de groep op een laat moment van locatie moest wisselen, naar het strand van West - dat heb je hier soms met broedend gevogelte of te nat geregende plekken - en je kunt wel nagaan dat dinsdag een welverdiende rustdag voor de groep was.
En inderdaad, ook met die nieuwkomer - echt niet te zien wie - werd het een indrukwekkende, energieke voorstelling in dat zware zand, met de geblesseerde Danser die dan nu maar wat muziek meespeelde. Als extraatje banjerden er ook nog eens twee oenige Oerolbezoeksters doodgemoedereerd door de speelplek heen. Kon hen het schelen.
De nieuwe Winsinghhof-directeur kijkt nu toch anders
Van Guldener kende Terschelling al goed, maar dit is haar eerste professionele Oerol. ,,Ik wilde de afgelopen jaren al, maar ja, dat ging niet door.” Ook voor Jacob Frölich, sinds oktober directeur van de Winsinghhof in Roden, is dit zijn vuurdoop als theaterbaas. ,,En dan kijk ik nu toch anders. En maak meer foto’s”, zegt hij op het terras van Hotel Skylge, dat zich zeker met dit geweldige weer mooi naar de Waddenzee richt. Vlakbij naast ons klinkt de muziek van Wabi Sabi. ,,Wat was ik onder de indruk van díe voorstelling.”
Trouwens ook, net als Van Guldener, Van der Werf & co, en verder iedereen hier op Terschelling, van Acts of Citizenship door Via Berlin, Berlage Saxophone Quartet en de Universiteit van Amsterdam. In deze voorstelling, bovenop een hoog duin in West-Terschelling, zien in het zwart gehulde grenswachters een horde vluchtende Belgen op zich af komen. Hun land ten prooi is gevallen aan een dictatuur.
Wat doe je dan als grenswacht?
Hoe ga je als grenswacht met zoiets om? Streng, omdat de hier toch al zo ernstige woningnood anders nog verder wordt vergroot? Of juist humaan, omdat het van de gekke is om die mensen zonder water en enige vorm van sanitair bruut te weren?
Dit leidt tot een harde woordenstrijd onder de bewakers, met op de achtergrond een prachtig beeld van over het duingebied verspreide Vlaamse vluchters, voorzien van een wit vlak voor hun hoofd. Zo zijn ze net zo anoniem als vluchtelingen doorgaans worden beschouwd vanuit de luie stoel.
Ook Via Berlin is, wegens lang bewezen en jaarlijks vastgehouden kwaliteit, niet weg te denken van Oerol. Voor deze productie, vertelde artistiek leider Dagmar Slagmolen na afloop, was de groep al sinds 2017 in overleg met de Universiteit van Amsterdam (politicologie en sociologie).
Schitterende klanken en een onderzoek dat nieuwsgierig maakt
Dat is uitgemond in een onderzoek, waaraan iedere bezoeker in een wandeling naar de speelplek meedoet. Met nadrukkelijk de vraag om achteraf niets over de vorm van het onderzoek aan andere Oerolgangers te vertellen, omdat dit de manier van antwoorden is en dus de totale uitkomst zou kunnen beïnvloeden. We laten ‘t er dus maar bij, dat het professioneel opgezette project nieuwsgierig maakt naar het vervolg. Zoiets noem je dus modieus: urgent theater. Met bovendien vier saxofoons die hier een geweldige akoestiek hebben meegekregen. Een cadeau.
Waar Van Guldener tot de laatste Oerolsnik blijft, zwaait Frölich op deze donderdag af. ,,Ik kon tien dagen, de volle mep, want dat had mijn voorganger Natalie Straatman zo geregeld. Maar tien dagen, dat vonden ze thuis wat veel.” Straatman stapte vorig jaar over van Roden naar Meppel, naar Ogterop. ,,Nu komt Natalie alsnog, voor de laatste vijf dagen.” Twee dingen staan vast. Ze gaat mooie dingen zien en heeft daar het beste Oerol-weer ooit bij.
